Đurović: Savjet AVM poručilo da je nezakonito reklamiranje PES-a na RTCG dobrodošlo

Većina članova Savjeta Agencije za audiovizuelne medijske usluge je preinačila prvostepenu odluku direktorice ove agencije u vezi sa nedozvoljenim reklamiranjem vladajuće partije PES na TVCG, saopštio je direktor Media centra Goran Đurović.

Time su, kako je rekao Đurović, članovi Savjeta Agencije za AVM usluge: Branko Bošković (predsjednik), Milan Radović i Edin Koljenović, koji su prihvatili žalbu RTCG na prvostepenu odluku direktorice, poslali poruku političkima pratijama na vlasti da je njihovo nezakonitio reklamiranje na TVCG dozvoljeno i dobrodošlo. Takođe, ističe Đurović, posljedica ove odluke većine članova Savjeta je da Agencija ne može sankcionisati RTCG zbog nedozovoljenog reklamiranja političkih partija.

- Media centar je Agenciji za AVM usluge dostavio prigovor na prilog emitovan 22. juna ove godine u Dnevniku 2 TVCG. U centralnoj informativnoj emisiji TVCG objavljen je opširan izvještaj (4 minuta) sa skupa Pokreta Evropa sad na kome je osnovan odbor ove parlamentarne stranke za Podgoricu. U izvještaju su objavljeni djelovi govora predsjednik te stranke Milojka Spajića, koji trenutno obnaša dužnost predsjednika Vlade Crne Gore, predsjednika tek formiranog stranačkog odbora, Saše Mujovića, koji je aktuelni ministar energetike i rudarstva, te stranačke prvakinje i aktuelne gradonačelnice Podgorice Olivere Injac. Emitovanje priloga u trajanju od četiri minuta, čiji je osnovni povod bilo osnivanje opštinskog odbora vladajuće stranke PES u Podgorici, a koji je iskorišten za predstavljanje različitih političkih poruka stranačkih funkcionera (na čelu sa predsjednikom Vlade Milojkom Spajićem) je nedozovoljeno reklamiranje jer nije dopušteno drugim političkim akterima da se izjasne u odnosu na pitanja programa Evropa sad 2 (koji se predstavlja i promoviše u prilogu), već se samo jednom subjektu dozvoljava da saopšti svoje stavove u odnosu na temu koja je sporedni dio priloga - naveo je Đurović u saopštenju.

Ovakvo izvještavanje sa stranačkog skupa, prema mišljenju Media centra, predstavlja odstupanje od Programsko produkcionog plana RTCG za 2024. godinu i kršenje Pravilnika o programskim principima i profesionalnim standardima RTCG. 

Odstupanje se, kako kaže Đurović, ogleda u tome što ovakvo izvještavanje sa partijskih skupova ne može da se podvede pod profesionalno i izbalansirano izvještavanje, kako je najavljeno i obećano u dijelu Programsko-produkcionog plana koji se odnosi na TVCG. 

- Izvještavanje ovog tipa ne uklapa se ni u jedan od ciljeva navedenih u Pravilniku o programskim principima i profesionalnim standardima RTCG koji glasi: "pravovremeno, sveobuhvatno, objektivno, uravnoteženo i vjerodostojno obrađuju događaje u Crnoj Gori, regionu i šire, podržavajući fer i konstruktivan dijalog na lokalnom, regionalnom i nacionalnom nivou". U pomenutom Pravilniku se kaže, takođe, da na osnovu člana 51 Zakona o izboru odbornika i poslanika, "u programima RTCG nije dozvoljena politička propaganda, osim u vrijeme predizborne kampanje" - napomenuo je Đurović.

On je istakao da izvještavanje sa osnivačkog stranačkog skupa, pa bila to i jedna od vladajućih stranaka, ne spada u objektivno i uravnoteženo izvještavanje već u obezbjeđivanje prostora za stranačku propagandu u vrijeme kada nema predizbornih kampanja. 

- Prema članu 67 Zakona o audiovizuelnim medijskim uslugama, oglašavanje podrazumijeva emitovanje bilo kojeg oblika obavještenja određenog pravnog ili fizičkog lica uz određenu naknadu ili radi samopromovisanja, a koje ima za cilj da predstavi i skrene pažnju na određeni proizvod ili uslugu tog pravnog ili fizičkog lica, uključujući nepokretnosti, prava i obaveze, odnosno koje ima za cilj da motiviše potrošače da koriste, odnosno kupe taj proizvod ili uslugu, uz finansijsku naknadu. Član 68 istog zakona propisuje, "zabranjene su prikrivene i prevarne komercijalne audiovizuelne komunikacije". Član 82 zakona o AVM uslugama propisuje u stavu 1 i 3: "Političko oglašavanje je oglašavanje, sa ili bez finansijske naknade, kojim se preporučuju aktivnosti, ideje ili stavovi podnosioca potvrđene izborne liste ili kandidata u toku izborne ili referendumske kampanje, u skladu sa posebnim pravilima. Ako nije drukčije propisano, na političko oglašavanje shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na oglašavanje" - podsjeća Đurović.

Sporni prilog, kaže on, spada u prikrivene komercijalne audiovizuelne komunikacije i predstavlja prikriveno oglašavanje (reklamiranje) jednog političkog subjekta.

Nadležna služba i direktorica Agecnije za AVM usluge su, saopštava Đurović, prihvatili progovor Media centra, ali je Savjet većinom glasova (tri glasa za, jedan protiv i jedan uzdržan) prihvatio žalbu RTCG na prvostepenu odluku.

- Emitovanje priloga u trajanju od četori minuta, čiji je osnovni povod bilo osnivanje opštinskog odbora vladajuće stranke PES u Podgorici, a koji je iskorišten za predstavljanje različitih političkih poruka stranačkih funkcionera (na čelu sa predsjednikom Vlade Milojkom Spajićem) je nedozovoljeno reklamiranje jer nije dozvoljeno drugim političkim akterima da se izjasne u odnosu na pitanja programa Evropa sad 2 (koji se predstavlja i promoviše u prilogu) već se samo jednom subjektu dozvoljava da saopšti svoje stavove u odnosu na temu koja je sporedni dio priloga. Po logici i mišljenju većine članova Savjeta Agencije za AVM usluge (koji ima pet  članova), sada se na TVCG u Dnevniku mogu emitovati prilozi sa svih skupova PES-a koji se tiču uspostavljanja oštinskih odbora, a prilozi mogu trajati i 10 minuta, ukoliko to urednici hoće, uz prenošenje poltičkih stavova koji nemaju nikakve veze sa povodom priloga, tj. sa onim što se smatra vijest, a to je osnivanje opštinskog odbora jedne od političkih partija. Posebno je pitanje da li je uopšte vijest koja zaslužuje da se nađe u Dnevniku 2 osnivanje opštinskog odbora neke političke partije - napominje Đurović.

On je konstatovao da tri člana Savjeta Agencije za AVM usluge smatraju da nema ničeg spornog što se četiri minuta u Dnevniku 2 prenose stavovi premijera u vezi sa programom Evropa sad 2 bez davanja prilike da se čuje i mišljenje opozicionih partija ili nezavisnih stručnjaka.

- Ubuduće možemo očekivati da se prilozi za Dnevnik 2 snimaju ispred prostorija vladajućih političkih partija, gdje se u pozadini vide vizuelna obilježja partija, da prilozi traju desetak minuta i da se opravdanje traži u važnosti tema koje se prenose i uredničkoj slobodi - ocijenio je Đurović.

Prema njegovim riječima, upravo su profesionalni standardi uređeni Pravilnikom RTCG i zakonom, kako javni medijski servisi ne bi bili korišćeni kao megafoni poltičkih partija.

- Kada je istu praksu ne tako davno imao DPS i kada se TVCG koristila za promociju jednog političkog subjekta, dio onih koji danas vrše vlast bio je zgrožen i vrlo krtičan prema TVCG. Media centar je jednako reagovao na zloupotrebe TVCG i dok je vlast vršio DPS. Tada je nekadašnja opozicija podržavala naše prigovore i kritike. Danas, iz pozicije vlasti, brane se ćutanjem - kazao je on.

Đurović naglašava da ovaj slučaj dovodi do zaključka da je Savjet Agencije za AVM usluge pod političkom kontrolom vlasti. 

- Branko Bošković (predsjednik Savjeta) je kandidat za ambasadora u Španiji iz kvote PES-a, Milan Radović je direktor u Građanskoj alijansi, a Edin Koljenović je bivši zaposleni u Građanskoj alijansi, NVO baze nezakonitog generalnog direktora RTCG Borisa Raonića - ističe on.

u Media centru vjeruju da je glasanje trenutne većine u Savjetu Agencije za AVM usluge samo dio vezane trgovine Borisa Raonića sa Milojkom Spajićem (PES), Andrijom Mandićem (NSD) i Milanom Kneževićem (DNP).

- Da bi dobio podršku politički kontrolisanog Savjeta RTCG za treći nezakoniti mandat, Boris Raonić je ključnim nosiocima vlasti na raspolaganje stavio svoj uticaj koji ima nad Milanon Radovićem i Edinom Koljenovićem, kojima je bio direktor u Građanskoj alijansi - ocijenio je Đurović.

Da je Savjet RTCG politički kontrolisan, nedavno je potvrdio, kaže Đurović, i kandidat za generalnog direktora nacionalnog javnog medijskog servisa tokom izbora 2021. godine, Nikola Marković, koji je saopštio da ga je uoči izbora generalnog driktora RTCG pozvao jedan od ključnih današnjih nosilaca vlasti i nudio mu da bude izabran uz obavezu da se dogovara sa vlastima oko ueđivačke politike i kadrovskih rješenja.

- Bez obzira da li je taj razgovor sa Nikolom Markovićem vodio Andrija Mandić ili Milan Knežević, jasno je da je RTCG pod političkim uticajem, a ovaj slučaj sa glasanjem u Savjetu Agencije za AVM usluge ukazuje jasno na to da je i ova institucija pod političkim uticajem - rekao je Đurović.

Prema njegovim riječima, sve činjenice na koje ukazuje Media centar pojašnjavaju ćutanje predsjednika Skupštine Crne Gore Andrije Mandića i predsjednice Administrativnog odbora u Skupštini Crne Gore Jelene Nedović (PES), "koji ne žele da raspišu poziv za izbor novog člana Savjeta Agencije za AVM usluge, iako su zakonski rokovi za to prošli još prije dva mjeseca".

- Očigledno da skupštinskoj većini odgovara ovakav sastav Savjeta Agencije za AVM usluge koji je spreman da beskompromisno štiti interese partija na vlasti - zaključio je Đurović.