Ljekarska komora: Poštujemo presumpciju nevinosti, ali podsjećamo na etički kodeks

Nakon što je ginekolog P. J. iz Podgorice lišen slobode zbog sumnje da je izvršio krivično djelo nedozvoljene polne radnje, oglasila se Ljekarska komora Crne Gore. Njena Komisija za etička pitanja i deontologiju saopštila je da je primila prijavu pacijentkinje i da će pažljivo pratiti slučaj, poštujući presumpciju nevinosti.

- Pacijentkinja navodi da ju je ljekar neprikladno dodirivao nakon što je završio ginekološki pregled u jednoj privatnoj zdravstvenoj ustanovi u Podgorici. Prema navodima iz dokumentacije, zaključuje se da je pacijentkinja doživjela neželjeni fizički kontakt seksualne prirode, verbalne komentare i ponašanje koje je moglo izazvati osjećaj straha, zbunjenosti i poniženosti, u trenutku kada je bila potpuno izložena, ranjiva i u odnosu zavisnom od ljekara - naveli su iz Komisije.

Dodaju da je slučaj u međuvremenu prijavljen nadležnom Osnovnom državnom tužilaštvu na dalje postupanje.

Komisija ističe da ne prejudicira ishod postupka, u potpunosti poštuje presumpciju nevinosti, i neće se izjašnjavati o krivično-pravnom aspektu slučaja. Ipak, naglašavaju da je neophodno reagovati iz sfere profesionalne etike i deontologije, imajući u vidu težinu navoda.

- Ukoliko nadležne institucije utvrde tačnost navoda, opisano postupanje predstavljalo bi jedno od najgrubljih kršenja medicinske etike, prava pacijenata i međunarodnih profesionalnih i ljudskopravaških standarda - naveli su iz Komisije.

Podsjetili su da Kodeks medicinske etike i deontologije Ljekarske komore Crne Gore jasno propisuje da je ljekar dužan da poštuje prava, slobode, autonomiju i dostojanstvo pacijenata, kao i da se u radu vodi principima dobročinstva, pravičnosti i nanošenja najmanje štete.

- Ljekar je dužan da svim svojim sposobnostima čuva ugled i dostojanstvo profesije, održavajući visoke standarde stručnog i etičkog ponašanja. Kodeksom se zabranjuje svaka zloupotreba ljekarskog poziva i nalaže da se odluke moraju zasnivati isključivo na postupcima koji olakšavaju trpljenje i doprinose zdravlju pacijenta. Profesionalni odnos ljekara prema pacijentu ne smije biti uslovljen bilo kojim neetičkim razlogom. Za povrede odredbi Etičkog kodeksa predviđena je disciplinska odgovornost, uključujući i najstrože mjere - istakli su.

Iz Komisije podsjećaju i da pacijente od takvih postupaka štite Zakon o pravima pacijenata, Krivični zakonik, Istanbulska konvencija, kao i međunarodni akti – Međunarodni kodeks medicinske etike i Deklaracija o pravima pacijenata Svjetske medicinske asocijacije.

Komisija je naglasila da, u kontekstu ginekološkog pregleda, gdje su pacijentkinje pretežno žene, svaki neželjeni dodir seksualne prirode predstavlja kršenje etičkih i zakonskih normi, ali i rodno zasnovano narušavanje dostojanstva, autonomije i sigurnosti.

- To je u direktnoj koliziji sa nacionalnim i međunarodnim etičkim standardima. Svaki oblik seksualizovanog ponašanja u situacijama ginekoloških pregleda predstavlja posebno težak oblik nasilja nad ženama, jer se oslanja na asimetriju moći, zloupotrebu profesije i ranjiv položaj pacijentkinje. Takva zloupotreba može ostaviti dugotrajne posljedice po mentalno zdravlje, dovesti do nepovjerenja u zdravstveni sistem i izbjegavanja zdravstvene zaštite - navodi se u saopštenju.

Komisija zaključuje da zdravstvene ustanove moraju biti apsolutno bezbjedan prostor za sve pacijente, a da svaki ljekar mora biti osoba nepokolebljivog stručnog i etičkog integriteta.

- Svaki oblik seksualnog nasilja, seksualnog uznemiravanja ili seksualizovanog ponašanja prema pacijentima apsolutno je nedopustiv - poručili su iz Komisije za etička pitanja i deontologiju Ljekarske komore Crne Gore.