Niković: Sistem hitne pomoći bliži evropskim standardima

Unapređenje infrastrukture sistema hitne medicinske pomoći, koji obuhvata 24 jedinice širom Crne Gore, uvođenje laboratorijske i ultrazvučne dijagnostike, kao i telemedicine od septembra, približava naš sistem evropskim standardima urgentne medicine, time se stvara održiv model koji rasterećuje zdravstveni sistem, a korisnicima pruža bržu i efikasniju zaštitu – posebno u slučajevima infarkta i teških trauma.

To je poručio i dr Vuk Niković, direktor Zavoda za hitnu medicinsku pomoć Crne Gore, na konferenciji na kojoj su predstavljeni rezultati rada Zavoda za period od 2021. do 2025. godine.

- U protekle četiri godine uložili smo preko šest miliona eura u modernizaciju Zavoda, od čega 1,2 miliona iz sopstvenih sredstava. Danas možemo reći da gradimo sistem koji je održiv, funkcionalan i tehnološki usklađen sa savremenim medicinskim praksama. Napravili smo temelj za savremeni, održivi sistem hitne pomoći koji ne samo da pruža uslugu, već postaje aktivan činilac zdravstvenog sistema. Kada realizujemo sve ključne tačke agende – norveški indeks prijema, potpunu telemedicinu i umrežavanje uređaja – vjerujem da ćemo biti lideri u regionu, odmah iza Slovenije - poručio je Niković.

Zavod danas funkcioniše kroz 24 jedinice.

- Jedinice koje su godinama bile zapuštene danas su renovirane i tehnički opremljene, a svaka ima odgovornog doktora i tehničara, što omogućava efikasniju koordinaciju i organizaciju rada na državnom nivou. Po prvi put sve jedinice su povezane internetom, čime je omogućen razvoj telemedicine i umrežavanje EKG aparata. Od septembra se uvodi sistem telemedicine, uz plan da u narednom periodu na terenu djeluju i paramedici - rekao je Niković.

Laboratorijska dijagnostika već funkcioniše u Podgorici, Zeti i Ulcinju, a uskoro će biti dostupna i u Budvi, Baru i Bijelom Polju. Ove jedinice će raspolagati analizom krvne slike, CRP-om i troponinom, što omogućava brže i preciznije procjene stanja pacijenata. Ultrazvučni aparati dostupni su već u nekoliko opština, a svi ljekari su obučeni za FAST ultrazvučnu dijagnostiku.

- U toku je pisanje protokola za STEMI mrežu. Imamo dvije sale za koronarografiju – u Podgorici i Beranama. Od septembra, kada protokol zaživi, pacijenti sa infarktom miokarda ići će direktno u salu i dobijati stent, bez gubljenja dragocjenog vremena -jasan je Niković.

On je poručio da se i značajna investicija odnosi na obnovu voznog parka nabavljeno je 31 novo sanitetsko vozilo i dva dostavna vozila.

Zavod je digitalizovao evidenciju opreme, uveo informacioni sistem za praćenje osnovnih sredstava i započeo digitalizaciju arhive. „Takođe, sve jedinice su fiskalizovane, a usluge za strane državljane i neosigurana lica se naplaćuju.“

Po prvi put uvodi se sistem za snimanje poziva na broj 124, uz izgradnju serverske sale i instalaciju sopstvenog servera. „To nam je bila zakonska obaveza“, poručio je Niković.

- Sva vozila opremljena su GPS uređajima i kamerama, a svim zaposlenima je obezbijeđena kompletna lična zaštitna oprema i uniforme. Brinemo o zaštiti i vraćamo dostojanstvo našim zaposlenima - rekao je Nikolić.

Uveden je i sistem praćenja osnovnih sredstava, jer ranije nije postojao uvid u to gdje završava oprema koja se nabavlja. Sada je sva oprema dio informacionog sistema, centralizovana i pod potpunom kontrolom.

Prema njegovim riječima, Zavod je implementirao trijažni sistem za procjenu hitnosti prijema pacijenata i obučio 420 tehničara za postupanje u slučaju masovnih nesreća. „Novi obrazac za evidenciju kućnih posjeta omogućava preciznije praćenje stanja pacijenata i bolju statistiku, koju dostavljamo Institutu za javno zdravlje.“

Kad je riječ o kadrovima: „Imamo 146 ljekara, nedostaje još 15. Zaposleno je 368 tehničara, 8 laboranata i 43 vozača, a nedostaje još 18 vozača. U skladu sa evropskim trendovima, pokušavamo tehnološkim rješenjima nadomjestiti kadrovske nedostatke.“

Govoreći o saradnji sa Medicinskim fakultetom, istakao je da je osnovana Katedra za urgentnu medicinu, a već je uključeno pet specijalizanata.

Prema njegovim riječima, aktivno se radilo i na jačanju međunarodne saradnje.

- Kroz podršku Turske razvojne agencije TIKA, opremljene su jedinice u Zeti i Gusinju. Kroz IPA projekte obezbijeđeno je dodatnih 1,4 miliona eura - rekao je Niković.

Dalje, Zavod je počeo sa relizacijom i novih IPA projekata u vrijednosti preko 600.000 eura, sa planiranim aktivnostima koje uključuju uvođenje norveškog protokola za kućne posjete, umrežavanje svih monitora i primjenu telemedicine, naročito u udaljenim područjima. U skladu sa evropskim trendovima, tehnologijom nadomještamo manjak kadra, naročito u ruralnim sredinama.

- Na 24 lokacije pokrećemo digitalizaciju kompletne arhive i uvodimo novi sistem obračuna zarada, koji će biti brži, efikasniji i precizniji. Smanjujemo količinu papirologije i administracije koja opterećuje ljekare. Uspješno je realizovan i projekat P88, vrijedan 195.000 eura, kojim su osnaženi operativni kapaciteti. Zavod je danas jedina ustanova u Crnoj Gori koja ima spreman tim i vozilo za reagovanje u slučaju hemijskih ili nuklearnih incidenata ,stacionirano u Bijelom Polju, sa 5 obučenih članova tima - dodao je. 

Niković je zaključio da "ništa od ovoga ne bismo postigli bez tima. Kao ljekar, vjerujem da smo Zavod doveli na zavidan nivo i ako sprovedemo plan do kraja, bićemo prepoznati kao lideri u regionu."