Sjutra besplatno testiranje na virusne hepatitise B i C

U Institutu za javno zdravlje (IJZ) i domovima zdravlja u više crnogorskih opština sjutra će biti organizovano besplatno i povjerljivo testiranje na virusne hepatitise B i C, saopšteno je iz IJZ-a.

Iz IJZ-a su u saopštenju naveli da Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) obilježava 28. jula - Svjetski dan borbe protiv hepatitisa, sa ciljem podizanja svijesti o javnozdravstvenom problemu virusnih hepatitisa, prvenstveno hepatitisa B i hepatitisa C.

- Ovogodišnja tema obilježavanja glasi: ”Hepatitis - razbijmo prepreke“(Hepatitis: Let’s Break It Down) i poziva na hitno djelovanje kako bi se uklonile finansijske i društvene prepreke, uključujući i stigmu, koje stoje na putu eliminacije hepatitisa i prevencije raka jetre - kaže se u saopštenju.

Kampanja je, kako se navodi, podsjetnik da se mora djelovati odmah u cilju proširivanja pristupa, integrisanja liječenja, dijagnostike i eliminacije hepatitisa do 2030.

- Neophodno je integrisati u javnozdravstveni sistem vakcinaciju protiv hepatitisa B, sigurne prakse injektiranja, smanjenje štete, testiranje i specifična liječenja - dodaje se u saopštenju.

Iz IJZ-a su kazali da Odjeljenje za HIV, virusne hepatitise Centra za prevenciju i kontrolu bolesti Instituta, u saradnji sa Domom zdravlja Podgorica, sjutra organizuje Dan otvorenih vrata u prostorijama Doma zdravlja Blok V (Centar za mentalno zdravlje), od 11 do 13 sati.

Kako su rekli, svi zainteresovani građani moći će da se testiraju na hepatitis B i hepatitis C.

Iz Instituta su naveli da sjutra, u prostorijama Savjetovališta za dobrovoljno i povjerljivo testiranje u IJZ-u, organizuju cjelodnevno besplatno i povjerljivo testiranje na virusne hepatitise B i C, od osam do 20 sati.

Kako su kazali, testiranje se obavlja i u domovima zdravlja širom Crne Gore u kojima postoji savjetovalište.

Iz Instituta su rekli da će se testiranje u Domu zdravlja u Nikšiću obavljati sjutra od deset sati i 30 minuta do 14 sati, u Budvi od osam do 14 sati, a u Pljevljima od 16 do 20 sati.

Oni su naveli da će se testiranje u Domu zdravlja u Kotoru obavljati sjutra od 16 do 20 sati, u Bijelom Polju od 15 do 18 sati, Beranama od 15 do 19 sati, a u Herceg Novom od osam do 18 sati.

Testiranje se, kako su kazali iz IJZ-a, obavlja brzim testovima visoke pouzdanosti, za koje je potreban mali uzorak krvi iz prsta.

- Rezultati testiranja su gotovi za 15 minuta, a organizovano je dobrovoljno i povjerljivo savjetovanje sa stručnim osobljem prije i poslije testiranja - navodi se u saopštenju.

Iz IJZ-a su rekli da je u julu, u saradnji sa zdravstvenom službom Uprave za izvršenje krivičnih sankcija (UIKS), Odeljenjem za HIV i virusne hepatitise Centra za prevenciju i kontrolu bolesti, Centrom za medicinsku mikrobiologiju IJZ-a i Infektivnom klinikom Kliničkog centra, izvršeno dobrovoljno i povjerljivo testiranje osoba na izdržavanju kazni u UIKS-u.

- Tokom jula mjeseca testirano je 120 osoba na izdržavanju kazne i izvršene su pripremne analize za započinjanje terapije u cilju izlječenja virusnog hepatitisa C kod njih - kaže se u saopštenju.

Iz Instituta su rekli da je ova akcija jedna u nizu aktivnosti koje će se preduzeti radi unapređenja kontrole i eliminacije virusnih hepatitisa u UIKS-u među populacijom koja se nalazi u visokom riziku od ovih infekcija.

Oni su naveli da, prema podacima SZO, virusni hepatitisi B i C i dalje uzrokuju veliki globalni zdravstveni teret - godišnje od njihovih posljedica umre oko 1,3 miliona osoba što znači da svakog dana hepatitisi B i C odnesu više od 3,5 hiljada života.

Kako su kazali iz Instituta, procjenjuje se da je trenutno 254 miliona osoba inficirano hroničnim hepatitisom B, hepatitisom C inficirano oko 58 miliona, a dnevno se novoinficira virusnim hepatitisima oko šest hiljada osoba.

- Globalna strategija SZO za hepatitis ima za cilj smanjivanje broja novih slučajeva infekcije virusom hepatitisa za 90 odsto, smanjivanje broja smrtnih slučajeva za 65 odsto do 2030 - kaže se u saopštenju.

Navodi se da uprkos napretku strategije mnoge zemlje još ne dosežu ciljeve SZO za prevenciju, rano otkrivanje i liječenje.

Iz IJZ-a su rekli da se polovina hroničnih infekcija hepatitisom B i C javlja među osobama u dobi od 30 do 54 godine, pri čemu muškarci čine većinu – 58 odsto.

Oni su kazali da se procjenjuje da je 12 odsto infekcija među djecom, posebno hepatitis B.

Iz Instituta su upozorili da veliki broj osoba ostane nedijagnostikovan, a čak i kada se dijagnostikuje, mali broj započne terapiju.

- Iako postoji više virusnih hepatitisa i više tipova virusa, od najvećeg epidemiološkog značaja su hepatitis B i hepatitis C zbog njihove učestalosti, načina prenošenja, sposobnosti izazivanja hronične infekcije i posljedica kao što su ciroza i rak jetre sa smrtnim ishodima - kaže se u saopštenju.

Navodi se da se hepatitis B dominantno prenosi seksualnim putem, ali i putem krvi i drugih tjelesnih tečnosti.

Iz Instituta su naveli da se hepatitis C prenosi putem krvi, odnosno predmeta i pribora kontaminiranih inficiranom krvlju.

- Za hepatitis B postoji bezbjedna i djelotvorna vakcina koja je dio redovnog kalendara vakcinacije u našoj zemlji, a primjenjuje se prema kliničkim i epidemiološkim indikacijama kod odraslih - kaže se u saopštenju.

Navodi se da za hepatitis C ne postoji vakcina, ali da postoji veoma djelotvorna terapija, posebno ako se primijeni u ranim fazama bolesti.

Stoga je, kako su istakli iz Instituta, pravovremena dijagnostika ključna za rano otkrivanje bolesti.

Oni su pozvali sve stanovnike Crne Gore da iskoriste ponuđene mogućnosti testiranja i savjetovanja i time doprinesu smanjenju širenja ovih opasnih bolesti.

- Prevencija virusnog hepatitisa uključuje edukaciju o rizicima i načinima zaštite, vakcinaciju protiv hepatitisa B, osiguravanje kvaliteta krvi i krvnih proizvoda u sistemu zdravstvene zaštite, sprečavanje i suzbijanje infekcija povezanih sa pružanjem zdravstvene zaštite - kaže se u saopštenju.

Navodi se da prevencija uključuje nadzor nad invazivnim kozmetičkim zahvatima (pirsing, tetoviranje), kao i prevenciju u populaciji korisnika psihoaktivnih supstanci (programi smanjenja štete).

Ističe se da su virusni hepatitisi bolesti koje se mogu spriječiti i liječiti, kao i da pravovremeno testiranje i liječenje spašavaju živote, a dostupne vakcine su najbolja zaštita.

- Naša zajednička odgovornost je da informišemo, zaštitimo i osiguramo da niko ne ostane bez pristupa dijagnostici i terapiji - navodi se u saopštenju.