ZOCG: Potrebna je izmjena seta zakona, posebno urediti izborno zakonodavstvo- izbore u jednom danu i naposredno biranje gradonačelnika

 Zajednica opština Crne Gore (ZOCG) i ministar javne uprave Maraš Dukaj složili su se danas da principi saradnje lokalnih i centralne vlasti počivaju na transparentnom i inkluzivnom, istaknuto na sjednici Upravnog odbora ZOCG kojoj je prisustvovao ministar Dukaj, povodom Izjašnjenja ZOCG o Predlogu Zakona o lokalnoj samoupravi.

- Vrlo pažljivo, sistematično i odgovorno prišli smo izradi Zakona o lokalnoj samoupravi. Prije svega, urađena je Analiza funkcionisanja sistema lokalne samouprave u Crnoj Gori, koja je pokazala ključne izazove postojećeg sistema lokalne samouprave i pružila konkretne preporuke za unapređenje, a ključna je - uvođenje politipskog sistema lokalne samouprave- kazao je ministar Dukaj u uvodnom dijelu.

Dukaj je istakao da je pored analitičkih dokumenata Vlade Crne Gore, u Izvještaju Evropske komisije za 2024. konstatovano da je decentralizacija u Crnoj Gori ograničena, odnosno da je na najnižem nivou od svih zemalja ne samo EU, nego i u okruženju.

- Jedan od ključnih ciljeva jeste pažljivo i postepeno unapređenje decentralizacije sistema lokalne samouprave. To podrazumijeva uvođenje nove jedinice lokalne samouprave – grada, koji sa aspekta broja stanovnika i finansijskog kapaciteta može da pruža usluge i vrši nadležnosti u oblasti predškolskog obrazovanja, primarne zdravstvene zaštite, kao i socijalne i dječije zaštite- napomenuo je Dukaj.

- Današnja rasprava je u cilju zajedničkog dijaloga i učešća u pripremi Zakona koji će odgovarati potrebama opština, i sistem lokalne samouprave učiniti efikasnijim i boljim- kazao je Dukaj.

Predsjednik UO ZOCG Radoš Žugić istakao je značaj Zajednice opština kao krovne institucije opština u zastupanju njihovih zajedničkih interesa. 

- Najviše se pominje decentralizacija, a mi kao jedinice lokalne samouprave moramo biti svjesni šta to podrazumijeva i šta konkretno dobijamo tim procesom- istakao je Žugić. 

Da bi se čitav proces zaokružio, po njegovim riječima, potrebna je izmjena seta zakona. U tom smislu je najavio i okrugli sto u organizaciji ZOCG koji je zakazan za 04. mart a na kome će se govoriti o izbornom zakonodavstvu, posebno o izborima u jednom danu i neposrednom izboru gradonačelnika. Žugić je istakao da Opština Žabljak ima najbolju komunikaciju sa 44. Vladom Crne Gore, što je, po njegovim riječima, veoma važno, jer su opštine prva adresa građanima.

Generalna sekretarka ZOCG Mišela Manojlović je istakla da ZOCG ima odličnu saradnju sa Ministarstvom javne uprave, što se posebno odrazilo u izradi ovog zakonskog teksta.

- Određena rješenja garantovaće suštinsko partnerstvo centralnih i lokalnih vlasti, kao npr. kada se desi situacija da centralni organi vlasti povrijede pravo opština ili ne postupe po inicijativi opština, ZOCG ili opština koja je u pitanju obavještavaju o tome Ministarstvo i Vladu Crne Gore, a Vlada donosi zaključak da se povreda otkloni, dok predstavnik opštine ima pravo da prisustvuje sjednici Vlade na kojoj se raspravlja o tom pitanju- naglasila je Manojlović. 

Uz to, kako je istakla, veoma značajno je rješenje prema kome je evaluator nadležnosti opština dužan da u svom izvještaju navede i uzroke njihovog eventualnog nevršenja a ne samo da ih konstatuje.

- Sva ta rješenja doprinijela bi bržem otklanjanju izazova opština- naglasila je Manojlović.

Upravni odbor je jednoglasno usvojio Izjašnjenje o predlogu zakona o lokalnoj samoupravi. Takođe je izglasao da predsjednica Skupštine Glavnog grada Podgorica Jelena Borovinić Bojović bude član Delegacije Crne Gore u kongresu lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope, a za zamjenicu predsjednica Skupštine Opštine Berane Vida Ivanović, za preostalo vrijeme mandata te delegacije.

Sjednici Upravnog odbora ZOCG su, u okviru projekta „Opštine za EU- Jačanje lokalnih zajednica u procesu evropskih integracija Crne Gore“ – Konsultativni sastanak sa donosiocima odluka o Predlogu zakona o lokalnoj samoupravi, prisustvovali i predstavnici Delegacije EU u Crnoj Gori, Orlando Fusco, programski menadžer Delegacije EU u Crnoj Gori i Krešimir Ivančić, ekspert za EU fondove i politike, koji je sa predstavnicima opština razgovarao o prilikama i mogućnostima za lokalne samouprave u procesu EU integracije.