Državno tužilaštvo Crne Gore sve nezavisnije, profesionalnije i efikasnije

Državno tužilaštvo Crne Gore potvrđuje poziciju jedne od najstabilnijih i najprofesionalnijih institucija u pravosudnom sistemu - nalazi su Regionalnog istraživanja pravosuđa Svjetske banke za 2025. godinu.

Ova analiza, koju je Svjetska banka sprovela od maja do septembra u šest zemalja Zapadnog Balkana, obuhvatila je percepciju građana, privrede i pravosudnih profesionalaca o efikasnosti, kvalitetu, nezavisnosti, integritetu i pristupu pravdi.

U Crnoj Gori je, kako su precizirali, učestvovao i 71 državni tužilac, što omogućava pouzdano poređenje sa rezultatima iz 2020. godine.

- Da Državno tužilaštvo radi efikasno smatra 58 odsto građana i isto toliko predstavnika privrede. Kada je riječ o unutrašnjem funkcionisanju sistema, 80 odsto tužilaca ističe da bi povećanje broja tužilaca, istražitelja i stručnog osoblja smanjilo postojeće opterećenje, koje je i dalje 67 odsto iznad optimalnog - precizirano je u saopštenju. 

Iako je zabilježen pad procesne efikasnosti u odnosu na 2020. godinu (44 odsto ročišta doprinijelo rješavanju predmeta, naspram 65 odsto ranije), 95 odsto tužilaca zadovoljno je efikasnošću institucije, navodeći da najveće zastoje uzrokuju opstrukcije stranaka, svjedoci, vještaci i preopterećenost sistema.

- Kvalitet rada Državnog tužilaštva pozitivno ocjenjuje 61 odsto građana, što predstavlja napredak u odnosu na prethodni ciklus. Više od 60 odsto građana smatra da je rad tužilaštva jednako dostupan svima, iako i dalje ukazuju na potrebu za većom finansijskom pristupačnošću i lakšim pristupom informacijama. Kada je riječ o nezavisnosti pravosuđa, 52 odsto građana vjeruje da sistem funkcioniše nezavisno, dok to uvjerenje dijeli čak 83 odsto državnih tužilaca, što je najviši procenat među svim profesionalnim grupama obuhvaćenim istraživanjem - istaknuto je u saopštenju. 

Građani kao najčešće negativne pojave navode duge postupke, korupciju i neujednačene sudske odluke.

- Tužioci probleme prepoznaju prvenstveno u senzacionalističkom izvještavanju medija, kao i sporosti postupaka i neujednačenoj praksi, a mnogo rjeđe u korupciji. Većina smatra da korupcija u institucijama u kojima rade nije prisutna - navodi se u saopštenju.

U oblasti pravičnosti, između 40 odsto i 56 odsto građana vjeruje da ekonomski status, politička pripadnost, religija, etnička pripadnost ili invaliditet mogu uticati na ishod postupka.

- Tužioci takve pojave percipiraju znatno rjeđe (tri do 12 odsto) i razloge razlika uglavnom vide u organizacionim faktorima i preopterećenosti sistema. U odnosu na 2020. godinu kod tužilaca je zabilježen pad percepcije političkog uticaja i korupcije kao mogućih uzroka nejednakog tretmana, što ukazuje na rast povjerenja u profesionalni integritet institucija - precizirano je u saopštenju.

Nalazi istraživanja potvrđuju da je Državno tužilaštvo jedna od najravnopravnijih institucija u pravosudnom sistemu. 

- Muškarci i žene procjenjuju da imaju jednake mogućnosti za napredovanje i profesionalni tretman, a procesi imenovanja i ocjenjivanja postali su transparentniji i dosljednije zasnovani na stručnim kriterijumima - istaknuto je u saopštenju.

Rezultati istraživanja pokazuju da povjerenje građana u pravosudni sistem ostaje stabilno i relativno visoko, uz blag pad sa 59 odsto na 55 odsto u odnosu na 2020. godinu. 

- Slično tome, povjerenje u medije opalo je sa 56 odsto na 52 odsto, što ukazuje da se pad povjerenja ne odnosi samo na institucije pravde, već odražava širi društveni trend. Iako većina ispitanika smatra da mediji često prikazuju rad pravosuđa negativnije nego što je realno, percepcija tužilaca se poboljšava: 73 odsto i dalje smatra da je izvještavanje nepovoljnije od stvarnosti, ali je udio onih koji ga ocjenjuju kao objektivno porastao sa 11 na 23 odsto. Građani, s druge strane, u 43 odsto slučajeva ocjenjuju izvještavanje o tužilaštvu kao objektivno ili čak povoljnije nego što je realno stanje - navodi se u saopštenju.

Građani sve više prepoznaju rezultate reformi - 46 odsto smatra da se efikasnost poboljšala (u odnosu na 24 odsto u 2020.), 47 odsto da se poboljšao kvalitet rada (sa 32 odsto u 2020.).

- Percepcija nezavisnosti bilježi rast sa 26 na 46 odsto. Tužioci su još pozitivniji: 75 odsto smatra da se reforme kreću u dobrom pravcu, a 73 odsto da su reforme unaprijedile sistem. Za razliku od građana i privrede, tužioci se o reformama informišu putem zvaničnih i profesionalnih kanala, što doprinosi visokom nivou stručne informisanosti - precizirano je u saopštenju.

Nalazi Regionalnog istraživanja pravosuđa 2025 potvrđuju da je Državno tužilaštvo Crne Gore institucija visokog stepena stabilnosti, profesionalizma i povjerenja. 

- Postignuti rezultati u oblastima efikasnosti, nezavisnosti, integriteta, rodne ravnopravnosti i percepcije reformi svjedoče o ozbiljnim iskoracima, a Državno tužilaštvo ostaje posvećeno daljem unapređenju svog rada u interesu zakonitosti, profesionalnosti i jačanja povjerenja građana u pravosudni sistem Crne Gore - istaknuto je u saopštenju.