Krašnahorkai dobitnik Nobelove nagrade za književnost

Mađarski književnik Laslo Krašnahorkai dobitnik je ovogodišnje Nobelove nagrade za književnost, saopštila je danas Švedska akademija.

Krašnahorkai je nagrađen „za svoje upečatljivo i vizionarsko stvaralaštvo koje, usred apokaliptičnog užasa, potvrđuje moć umjetnosti“, izjavio je stalni sekretar Akademije Mats Malm prilikom objave laureata.

Nagrada, vrijedna 11 miliona švedskih kruna (oko 1,2 miliona dolara), jedna je od najprestižnijih priznanja u svijetu književnosti. Dodjeljuje se od 1901. godine, u skladu sa testamentom švedskog pronalazača dinamita i industrijalca Alfreda Nobela, sa nagradama za nauku i mir.

Krašnahorkai, poznat po romanima Šatantango i Melanholija otpora, često se opisuje kao autor gustog, filozofskog stila i mračnih vizija savremenog svijeta. Njegova djela inspirisala su i brojne filmske adaptacije, posebno u saradnji sa poznatim rediteljem Belom Tarom.

Među prethodnim dobitnicima Nobelove nagrade za književnost su francuski pjesnik Sili Prudom (prvi laureat 1901), američki pisac Vilijam Folkner (1949), britanski premijer i književnik Vinston Čerčil (1953), turski autor Orhan Pamuk (2006) i norveški dramski pisac Jon Fose (2023).

Prošlogodišnja dobitnica bila je južnokorejska spisateljica Han Kang, koja je postala 18. žena – i prva Korejka – nagrađena Nobelovom nagradom za književnost.

Tokom godina, odluke Švedske akademije često su izazivale polemike – od nagrađivanja američkog muzičara Boba Dilana 2016. do priznanja austrijskom piscu Peteru Handkeu 2019, čije su političke stavove mnogi smatrali kontroverznim.

Bez obzira na kontroverze, Nobelova nagrada za književnost ostaje jedno od najznačajnijih i najuticajnijih priznanja u svijetu kulture i umjetnosti.