Lideri ES pisali ambasadorima Kvinte i Delegaciji EU: Vlada nasilno pokušava da spriječi formiranje vlasti u Budvi, odgovorićemo na sistemsko nasilje

Lideri Evropskog saveza Damir Šehović (SD), Ivan Vujović (SDP) i Vatroslav Belan (LP), obratili su se pismom ambasadorima Kvinte i Delegaciji Evropske unije u Crnoj Gori ukazujući da Vlada pokušava nasilno da spriječi formiranje vlasti u Budvi, te da će odgovoriti na to sistemsko nasilje. 

- Ovom prilikom želimo da vam skrenemo pažnju na dešavanja u Opštini Budva, gdje je 10. januara sinhronizovanom akcijom partija parlamentarne većine i nadležnih državnih organa, uz prisustvo lica sa, najblaže rečeno, sumnjivom bezbjednosnom pozadinom, spriječeno konstituisanje lokalnog parlamenta. Vlada Crne Gore dodatno produbljuje krizu jer uporno odbija da zakaže nastavak sjednice Skupštine opštine Budva, iako je zakonski na to obavezna - konstatovali su oni u pismu.

Podsjetili su da je resorni ministar javne uprave Maraš Dukaj predložio Vladi da sjednica bude zakazana za 23. januar, ali da je Vlada taj predlog ignorisala, nastavljajući da ignoriše zakonske obaveze, odnosno da otvoreno opstruira proces konstutuisanja ove lokalne vlasti.

Lideri Evropskog saveza su zato upozorili na ozbiljne posljedice koje može izazvati postupanje aktuelne vlasti u Crnoj Gori.

- Uvažene ekselencije, Upozoravamo vas na ozbiljne posljedice koje ovakvo ponašanje vlasti može proizvesti, budući da svjedočimo kontinuiranom kršenju prava, Ustava i zakona od strane vlasti. Osim udara na Ustav, svjedočimo i udaru na temelje demokratije, uključujući slobodan izborni proces i demokratsko formiranje vlasti. U Budvi se po svaku cijenu - koristeći pravno, ali i fizičko nasilje - pokušava spriječiti formiranje vlasti, samo zato što ta većina ne odgovara interesima parlamentarnih partija na državnom nivou. Ovim se proizvodi potpuni pravni i politički haos, politički procesi se izmještaju iz institucija na ulicu, a stvara se pravna anarhija s nesagledivim posljedicama po političku i društvenu stabilnost Crne Gore. Sve ovo se odvija uz saglasnost i aktivno djelovanje Vlade Crne Gore i partija aktuelne vlasti - navodi se u pismu.

Takođe, Šehović, Vujović i Belan podsjetili su i na ranije ponašanje ove državne vlasti na lokalnom nivou. 

- Podsjećamo da je ovo nastavak ranijeg ponašanja vlasti na lokalnom nivou. U opštini Šavnik, isti akteri već dvije godine silom sprječavaju završetak izbornog procesa. U Andrijevici su mjesecima fizički sprječavali smjenu tadašnjeg predsjednika lokalnog parlamenta, dok se u Kotoru već pola godine opstruira odluka Državne izborne komisije o ponavljanju izbora na dva biračka mjesta, čime je grad u potpunoj blokadi - piše u obraćanju ambasadorima. 

Oni upozoravaju i da, ukoliko se dozvoli ovakvo postupanje i u Budvi, može doći do ukidanju demokratije i slobodnih izbora u Crnoj Gori. 

- Ako se pravno, političko i fizičko nasilje nastavi u Budvi, a razlozi za to su očigledni, formalno ćemo svjedočiti ukidanju demokratije i slobodnih izbora u Crnoj Gori. Jasno je da se državna vlast vodi principom – ako mi ne možemo formirati vlast, spriječićemo na svaki način da to učini neko drugi - dodali su oni.

Nemaju, kažu, dilemu da će se ovakvo ponašanje vlasti nastaviti i nakon parlamentarnih izbora.

- Sve ove akcije stavljaju opoziciju pred svršen čin i primoravaju je da, u cilju vraćanja političkog procesa u ustavne okvire, preduzme radnje poput onih koje se već preduzimaju u Skupštini Crne Gore. Nasilno sprječavanje formiranja vlasti u Budvi može kao reakciju izazvati blokadu lokalnih parlamenata širom zemlje, budući da ne postoji drugi način da se odgovori na sistemsko nasilje i obesmišljavanje demokratije. Ozbiljnost, složenost i potencijalna opasnost situacije koja slijedi zahtijevaju da vam, kao našim partnerima i prijateljima, ukažemo na ovu situaciju i zatražimo vašu pažnju – zaključili su lideri Evropskog saveza.

Oni su konstatovali i da je Crna Gora već jednoj od najvećih političkih i institucionalnih kriza poslednjih godina - krizi koja prijeti da parališe politički život, a čiji su uzrok ponašanje i postupci parlamentarne većine. 

Ova kriza je započela neustavnom i nezakonitom smjenom sutkinje Ustavnog suda Dragane Đuranović na sjednici Ustavnog odbora - čime je to skupštinsko tijelo preuzelo Ustavom jasno propisanu ulogu Ustavnog suda. Sporno zasijedanje Ustavnog odbora proteklo je u atmosferi haosa, uz dimnu bombu i oštro negodovanje opozicije. Sve to nije spriječilo predsjednika Skupštine Andriju Mandića da na sjednici parlamenta usvoji zaključke Ustavnog odbora i konstatuje prestanak funkcije Dragani Đuranović. Zbog toga parlamentarna opozicija blokira rad Skupštine - zahtijevajući da se poništi ova neustavna odluka.

Lideri ES su u pismu ambasadorima Kvinte i Delegaciji EU ustvrdili da je ovo najteže narušavanje ustavnog poretka. 

- U sistemu podjele vlasti, kada jedna grana vlasti preuzme nadležnosti druge, radi se o najtežem narušavanju ustavnog poretka. Zbog ovoga, kao i tvrdoglavog odbijanja parlamentarne većine da se vrati u ustavne okvire i poništi neustavne odluke, svjedočimo blokadi Parlamenta, koji predstavlja legitiman, ali i jedini mogući čin otpora kako bi poslala poruku da neće dozvoliti brutalno i očigledno kršenje Ustava. Poštovanje Ustava nije samo temelj vladavine prava, već i ključni uslov za napredak Crne Gore na putu ka Evropskoj uniji - dodaje se u pismu.