Snažna podrška administracije EU Skupštini Crne Gore u procesu evropskih integracija

U nastavku zvanične posjete institucijama Evropske unije, generalni sekretar Skupštine Crne Gore Boban Stanišić održao je niz sastanaka u Briselu 16. i 17. jula sa rukovodstvom Službe Evropskog parlamenta i predstavnicima Evropske komisije, a fokus razgovora bio je na ekspertskoj i tehničkoj saradnji, digitalnoj transformaciji, programima izgradnje kapaciteta, kao i nastavku podrške crnogorskom Parlamentu u kontekstu pristupnih pregovora i implementacije evropske agende, saopšteno je iz Vlade Crne Gore.

Tokom susreta sa generalnim sekretarom Evropskog parlamenta Alesandrom Kjoketijem, posebno je pohvaljen napredak koji je Crna Gora ostvarila na evropskom putu, uz priznanje ulozi Skupštine i njene administracije u sprovođenju evropske agende, usvajanju zakonodavstva i modernizaciji rada parlamenta.

Kjoketi je, kao se dodaje, izrazio snažnu podršku daljoj integraciji Crne Gore, naglašavajući značaj uloge parlamenta kao ključne institucije u očuvanju demokratskih standarda i vladavine prava.

- U otvorenoj razmjeni mišljenja, sagovornici su razgovarali o mogućnostima za produbljivanje saradnje u oblasti digitalne transformacije, nastavku jačanja parlamentarne ekspertize, kao i unapređenja otvorenosti institucija - ističe se u saopštenju.

Istaknuto je da je Skupština Crne Gore već prepoznata kao pouzdan partner za sprovođenje zajedničkih projekata i inovativnih inicijativa koje se razvijaju u okviru Evropskog parlamenta.

- Ovaj vid saradnje biće nastavljen kroz realizaciju regionalnih skupština građana na Zapadnom Balkanu, od kojih će prva biti organizovana u Crnoj Gori sa ciljem nastavka unapređenja participativne demokratije i jačanja povjerenja građana u demokratske institucije. Pored toga, razgovarano je i o pokretanju nove zajedničke inicijative usmjerene na borbu protiv dezinformacija, koja bi uključila regionalne parlamente, poslanike, medije i organizacije civilnog društva - dodaje se u saopštenju.

Stanišić je zahvalio Evropskom parlamentu na dosadašnjoj odličnoj partnerskoj saradnji i ekspertskoj podršci i izrazio spremnost da Skupština ostane aktivan učesnik zajedničkih programa.

Kako se navodi, on je istakao važnost daljeg osmišljavanja i realizacije inovativnih zajedničkih inicijativa koje doprinose demokratizaciji, institucionalnoj modernizaciji i jačanju parlamentarne saradnje u regionu, naglasivši da je Skupština Crne Gore spremna da bude platforma za pilot-projekte i nova rješenja koja mogu poslužiti kao model i za druge zemlje u procesu proširenja.

Takođe, ukazao je na važnost nastavka programa usavršavanja službenika Skupštine u Evropskom parlamentu, ističući da je riječ o jednom od najvrijednijih oblika saradnje jer ulaže direktno u ljude i profesionalne kapacitete institucije.

- U tom smislu, izrazio je zadovoljstvo nedavnom inicijativom Službe Evropskog parlamenta da organizuje specijalizovane obuke za službenike Skupštine usmjerene na jačanje administrativnih kapaciteta i pripremu za obaveze koje proizilaze iz budućeg statusa Crne Gore kao zemlje članice. Takođe je iskazana spremnost za nastavak ovakvih programa koji doprinose unapređenju zakonodavnog rada i njegovom usklađivanju sa evropskim standardima. Imajući u vidu potrebu za intenziviranjem saradnje u svjetlu trenutnog momenta pristupanja, generalni sekretar Stanišić je informisao sagovornike da će Skupština uskoro imati svog administrativnog predstavnika u Briselu, što će dodatno doprinijeti efikasnosti i boljoj informisanosti Skupštine i njenih poslanika - navodi se u saopštenju.

Drugog dana posjete, generalni sekretar Stanišić sastao se sa generalnim direktorom Direktorata za vanjsku politiku Unije Pjetrom Dučijem, sa kojim je razgovarao o dosadašnjoj saradnji, izazovima pristupnog procesa i prioritetima u daljem razvoju institucionalnih kapaciteta Skupštine Crne Gore.

Sagovornici su se, kako je saopšteno iz Vlade, saglasili da su službe dva parlamenta već uspostavile kvalitetan odnos saradnje, koji može poslužiti kao primjer za druge parlamente zemalja kandidata.

Duči je istakao punu podršku Evropskog parlamenta Crnoj Gori, kako kroz postojeće instrumente, tako i kroz nove mehanizme koji će omogućiti Skupštini da se aktivnije uključi u političke i zakonodavne tokove Evropske unije, posebno kroz tematsku saradnju sa relevantnim odborima.

- Na sastanku sa šefovima jedinica Direktorata za vanjsku politiku razgovarano je o konkretnim zajedničkim aktivnostima koje će se realizovati u drugoj polovini 2025. i tokom 2026. godine, uključujući oblasti izborne reforme, suzbijanja dezinformacija, osnaživanja žena i mladih u političkom životu, kao i o daljem jačanju saradnje među odborima dva parlamenta. Posebna pažnja posvećena je programu stažiranja i profesionalnog usavršavanja službenika Skupštine Crne Gore u Evropskom parlamentu, koji je prepoznat kao jedan od najkorisnijih oblika dugoročnog investiranja u jačanje administrativnih i stručnih kapaciteta. Generalni sekretar Boban Stanišić je u tom kontekstu istakao izuzetno pozitivna iskustva prethodnih učesnika u programu, naglašavajući da ovakve inicijative doprinose profesionalizaciji parlamentarne službe, efikasnijem zakonodavnom radu i dugoročnom osnaživanju institucije na njenom evropskom putu - dodaje se u saopštenju.

U okviru planova za dalju modernizaciju rada parlamenta, održan je sastanak sa direktorom Direktorata za informacione tehnologije i sajber bezbjednost Lorencom Manelijem i šefom Jedinice za informatičko upravljanje i arhitekturu sistema Ludovikom Delepinom.

- Predstavljeni su alati i rješenja koje koristi Evropski parlament u primjeni vještačke inteligencije u parlamentarnom radu, uključujući analizu predloga zakona, automatsku obradu transkripata i unapređenje komunikacije sa građanima. Razgovarano je i o zakonodavnom okviru, sajber bezbjednosti i zaštiti podataka, sa ciljem pronalaženja modela koji bi bili primjenjivi i u crnogorskom kontekstu, uz očuvanje demokratskih principa - ističe se.

Pored navedenog, kako se dodaje, Stanišić održao je sastanke sa generalnim sekretarima političkih grupa u Evropskom parlamentu, tokom kojih je razmatrana mogućnost uspostavljanja sadržajnije saradnje imeđu poslanicima dva parlamenta, imajući u vidu značaj direktnog političkog dijaloga i razmjene iskustava.

- Na sastanku u Evropskoj komisiji sa šeficom Generalnog direktorata za Zapadni Balkan Valentinom Superti, posebno je istaknuta uloga nacionalnog parlamenta u procesu pristupanja Evropskoj uniji. U tom kontekstu, Superti je izrazila zahvalnost na intenzivnom radu Skupštine kada je riječ o usvajanju zakonodavstva koje predstavlja dio evropske pravne tekovine. Stanišić je ukazao na kontinuiranu saradnju sa izvršnim strukturama, ali i na potrebu bliže i direktnije komunikacije sa institucijama Evropske unije, kako bi svi akteri dali svoj puni doprinos i uskladili aktivnosti u cilju ubrzanja procesa. Zajednički je pohvaljena konstruktivna uloga parlamentarne opozicije u donošenju zakona koji su od značaja za evropski put Crne Gore. Superti je naglasila da se politika proširenja vraća na evropsku agendu punom dinamikom, te da su pitanja iz poglavlja 23 i 24 od posebnog značaja. Posebno je istakla rezultate koje je Crna Gora ostvarila u okviru Plana rasta za Zapadni Balkan. Kada je riječ o zatvaranju pregovaračkih poglavlja, Superti je izrazila nadu da će u predstojećem periodu doći do uravnoteženog, linearnog napretka. Kao posebno izazovnu ocijenila je 2026. godinu, u kojoj, prema važećem planu, Crnu Goru očekuje zatvaranje čak 20 poglavlja - navodi se iz Vlade.

Stanišić je, kako navode, istakao da je ispunjenje reformske agende u fokusu svih crnogorskih institucija, te da je Crna Gora u potpunosti posvećena sprovođenju svih zakonskih i institucionalnih obaveza koje proizilaze iz procesa proširenja. Na interesovanje generalnog sekretara, na sastanku je takođe razgovarano o novom sedmogodišnjem budžetu Evropske unije za period 2028–2034, koji je Evropska komisija predložila prije dva dana, kao i o njegovim implikacijama na proces proširenja.