Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma: Promocija mržnje, kroz predrasude i laži, zajedno s mizoginijom i religijskim fanatizmom, sve je prisutnija u crnogorskom društvu

Grupa NVO pozvala Jelenu Nedović da omogući izjašnjavanje o ukidanju imuniteta Marku Kovačeviću

Crna Gora jeste i mora ostati utemeljena u antifašističkom nasleđu, koje je temelj današnjeg demokratskog društva i koje se ne smije relativizovati, posebno ne od strane donosilaca odluka. Grupa NVO poziva donosioce odluka da se suzdrže od govora mržnje i da pojačaju napore u suzbijanju ekstremizma i netrpeljivosti, kroz jačanje institucionalnih kapaciteta za efikasnu borbu protiv ovih destruktivnih pojava

 (Foto: Vlada Crne Gore)
(Foto: Vlada Crne Gore)

Posljednjih godina, posebno zabrinjavaju sve prisutniji pokušaji revizije istorije, kojima se relativizuje suštinska razlika između fašističkog i antifašističkog pokreta, upozorila je danas grupa nevladinih organizacija, na Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma, koji se obilježava u znak sjećanja na Kristalnu noć“, događaj koji je 9. novebra 1938. godine označio početak masovnog progona Jevreja u nacističkoj Njemačkoj.  

Nasilje koje je tada izbilo na njemačkim ulicama i trgovima značilo je početak sistematskog državnog progona i genocida, prvenstveno nad Jevrejima, a onda i Romima i drugima. Ovakvom fizičkom nasilju je prethodilo verbalno – porast antisemitizma u vidu govora mržnje pripremio je teren za sistematsko uništenje preko šest miliona Jevreja u Drugom svjetskom ratu. 

- Promocija mržnje, kroz predrasude i laži usmjerene ka različitim manjinama, pogotovo etničkim i religijskim, zajedno s mizoginijom i religijskim fanatizmom, sve je prisutnija u crnogorskom društvu. Odgovorni državni organi moraju se aktivno suprotstaviti svakom obliku fašizma i diskriminacije – navodi se u obraćanju više NVO. 

Oni podsjećaju da posljednjih godina posebno zabrinjavaju sve prisutniji pokušaji revizije istorije, kojima se relativizuje suštinska razlika između fašističkog i antifašističkog pokreta – prvi se bavio sistematskim istrebljenjem ljudi, a drugi njihovom odbranom i borbom protiv okupatora. 

- Crna Gora jeste i mora ostati utemeljena u antifašističkom nasleđu, koje je temelj današnjeg demokratskog društva i koje se ne smije relativizovati, posebno ne od strane donosilaca odluka.  Sve češće svjedočimo oživljavanju nacionalističkih narativa, koji bi da zavađaju po etničkoj i religijskoj osnovi, a koji nas vraćaju u mračne devedesete i ratove na tlu bivše Jugoslavije – navodi se u saopštenju.

Grupa NVO izražava duboku zabrinutost zbog tolerancije države prema zapaljivoj retorici, koja se sve češće čuje u javnom prostoru. 

- Posebno zabrinjava ratnohuškačka i nacionalistička retorika uticajnih donosilaca odluka, poput poslanika i predsjednika Opštine Nikšić, Marka Kovačevića, ili nedavna izjava predsjednika Srbije, Aleksandra Vučića, u emisiji „Ćirilica“. Ovakve izjave doprinose jačanju tenzija i radikalizaciji društva, te podstiču nasilje. Takođe, država do sada nije zaustavila neregistrovane portale koji stvaraju međuvjerske tenzije, šire dezinformacije i predrasude prema manjinskim grupama, na taj način podstičući mržnju i nasilje. Ove „platforme mržnje“ preslikavaju opasnu retoriku iz devedesetih. Društvo i država moraju odmah reagovati na naznake koje mogu izazvati tenzije i podjele, a potencijalno dovesti do novih tragedija – ističe se u saopštenju.

Grupa NVO poziva donosioce odluka da se suzdrže od govora mržnje i da pojačaju napore u suzbijanju ekstremizma i netrpeljivosti, kroz jačanje institucionalnih kapaciteta za efikasnu borbu protiv ovih destruktivnih pojava. 

- S tim u vezi, pozivamo predsjednicu Administrativnog odbora, Jelenu Nedović, da omogući izjašnjavanje o ukidanju imuniteta poslaniku Kovačeviću. Očekujemo da državno tužilaštvo dosljedno postupa u skladu sa zakonom i reaguje na svaki oblik govora mržnje – navode iz civilnog sektora.

Oni smatraju da je važno ulagati u izgradnju društva otpornog na destruktivne uticaje, uz dosljednu primjenu zakona i pravovremenu reakciju. 

- Samo odgovornim djelovanjem možemo očuvati društvenu koheziju i zaštititi temeljne vrijednosti antifašizma, koje su duboko ukorijenjene u kulturnom naslijeđu Crne Gore – zaključuje se u saopštenju.

Nevladine organizacije, potpisnice saopštenja:

Akcija za ljudska prava, Tea Gorjanc Prelević, izvršna direktorica
Centar za demokratsku tranziciju, Milica Kovačević, programska direktorica
Centar za građansko obrazovanje, Daliborka Uljarević, izvršna direktorica
Centar za ženska prava, Maja Raičević, izvršna direktorica
Institut za medije Crne Gore, Olivera Nikolić, direktorica