Bez ozbiljne podrške države Pljevlja ulaze u tihu i bolnu tranziciju

Stvarna tranzicija Pljevalja, kao jedine opštine zavisne od uglja, već je počela, ali zabrinjava što se taj proces realizuje bez plana, stvarne podrške i ozbiljnog angažmana države, ocijenjeno je iz nevladine organizacije Eko-tim.

- Ako se ništa ne promijeni, Pljevlja će u narednim godinama osjetiti sve posljedice tranzicije, ali nijednu njenu korist - navodi se u saopštenju.

NVO Eko-tim već je podnijela dvije konkretne inicijative nadležnim institucijama, od kojih se jedna odnosila na izradu Plana pravedne tranzicije Pljevalja kao rudarsko-energetskog centra u skladu sa praksama EU, a druga na uspostavljanje posebnog programa finansiranja unutar Eko-fonda, koji bi direktno podržavao projekte u tom gradu. Iz Eko-tima su naveli da odgovor još nijesu dobili.

Izvršni direktor NVO Eko-tim, Milija Čabarkapa, ocijenio je da tranzicija nije nešto što se tek sprema, već da se ona dešava.

- Pitanje je da li će biti planska i pravedna ili stihijska i bolna - dodao je Čabarkapa.

Pored planiranog gašenja Termoelektrane Pljevlja do 2040. godine, dodatni pritisak dolazi i sa evropskog nivoa. CBAM – mehanizam prekograničnog oporezivanja ugljenika, koji bi prema predlogu Evropske komisije trebalo da se počne primjenjivati od 1. januara 2027. godine, učiniće izvoz električne energije proizvedene iz uglja znatno skupljim i manje konkurentnim. To dodatno ubrzava kraj doba korišćenja uglja u Crnoj Gori i ostavlja još manje vremena za pripremu Pljevalja na promjene koje dolaze.

- U prevodu, ostalo je jako malo vremena da se pripremimo. Ekonomska diverzifikacija, prekvalifikacija radnika, nova radna mjesta i bolja infrastruktura, sve to mora početi danas, a ne 2039. godine. Zato, pozivamo Vladu da hitno pokrene proces izrade Plana pravedne tranzicije, uz jasno opredijeljena sredstva i rokove -rekao je Čabarkapa.

On je ocijenio da se tu ne radi o ekologiji naspram ekonomije.

- Radi se o tome da Pljevlja ne ostanu zaboravljena tačka na mapi Crne Gore, već mjesto gdje tranzicija donosi novu šansu, a ne gubitak - zaključio je Čabarkapa.