Piše: Duško Mihailović
Kontinuirano miješanje Srbije, Srpska pravoslavna crkva, ruski uticaj, medijska scena koja je većinski u vlasništvu srpskog kapitala, pro-ruski i pro-srpski djelovi Vlade koji ne priznaju sopstvenu državu, izražen antinato i antievropski sentiment, dvojno državljanstvo, neefikasna administracija i nedostatak ekspertize — glavne su prijetnje crnogorskom evropskom putu.
To su ocjene u nezvaničnom dokumentu koji potpisuje šest bivših ministara spoljnih poslova i odbrane Češke, Slovačke, Hrvatske, Slovenije, Gruzije i Albanije. U njemu se upozorava da se Crna Gora nalazi na raskrsnici između dvije evropske budućnosti — jedne zasnovane na standardima i reformama, i druge koju autori nazivaju – Orbanovim modelom – a koja bi, upozoravaju, mogla iznutra oslabiti Evropsku uniju.
Dokument, predstavljen kao Non-paper o Crnoj Gori, analizira politički put države od obnove nezavisnosti do danas, identifikuje ključne prijetnje po njen evropski put i predlaže paket političkih i bezbjednosnih mjera koje bi partnerske zemlje i EU trebalo da primijene kako bi proces pristupanja bio završen.
<h2>Geopolitička važnost male države</h2>
Autori ocjenjuju da je Crna Gora, uprkos maloj teritoriji, geopolitički neuporedivo značajnija nego što izgleda na mapi. Njen izlaz na Jadran, blizina Otrantskim vratima i status najmlađe članice NATO-a čine je strateškim osloncem južnog krila Alijanse.
U dokumentu se naglašava da je Crna Gora jedina država sa obje strane Jadrana čije je političko rukovodstvo otvoreno skeptično prema članstvu u NATO, te da predstavlja rizik koji Rusija nastoji da iskoristi.
– Zbog svog strateškog položaja, Crna Gora je pod stalnim pritiskom Rusije da napusti NATO. Ukoliko bi se to desilo, bila bi narušena bezbjednosna struktura čitavog jadranskog basena. To bi imalo štetne posljedice po bezbjednost južne Evrope, a potencijalno i cijele Evrope – navedeno je u dokumentu.
<h2>Ključna država za ometanje projekta „Srpski svet“</h2>
Koncept – Srpski svet – koji promovišu predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i politička elita koja ga podržava, prema autorima je modelovan po ruskoj ideji – Ruski mir – i zasniva se na istim konceptima koji su bili dio – Velike Srbije – političke vizije Slobodana Miloševića koja je dovela do četiri rata na prostoru bivše Jugoslavije tokom devedesetih godina.
Autori navode da je, iako u drugim državama Zapadnog Balkana žive manjinske zajednice etničkih Srba, bez Crne Gore i njenog izlaza na Jadransko more nemoguće sprovesti destabilizujuću strategiju – Srpskog sveta.
U dokumentu se ocjenjuje da postoji kontinuirani napor predsjednika Srbije Aleksandra Vučića da dominira političkom scenom i Vladom Crne Gore, kao i da kontroliše njeno političko odlučivanje. To bi, kako se navodi, moglo dovesti ili do ponovnog uspostavljanja formalne državne zajednice Srbije i Crne Gore, ili do pretvaranja Crne Gore u vazalnu državu Srbije. Takav razvoj događaja dao bi Srbiji pristup Jadranskom moru i Mediteranu, te bi poslužio kao – utješna nagrada – za gubitak Kosova.
– Veliki dio stanovništva Crne Gore izjašnjava se kao Srbi (oko 32%), dok je Kosovo danas više od 90 odsto albansko i odlučno u namjeri da sačuva svoju nezavisnost. Dodatna opasnost je što bi neke članice EU i zapadni saveznici mogli ovakvu situaciju posmatrati na isti način, ne razumijevajući širi geopolitički značaj nezavisne Crne Gore – naglašeno je u dokumentu.
<h2>SPC kao politički akter</h2>
Srpska pravoslavna crkva označena je kao jedan od ključnih političkih faktora u Crnoj Gori. Autori tvrde da je aktivno i vidljivo učestvovala u rušenju vlasti 2020. godine i da promoviše antinato i antievropske narative, uz blisku saradnju s Moskovskom patrijaršijom.
– SPC je važan, agresivan i efikasan instrument vlade Srbije. Njeni sveštenici imaju aktivnu i veoma vidljivu ulogu u državnim i lokalnim izborima u Crnoj Gori. Ona je bila glavni organizator masovnih protesta koji su 2020. godine srušili tadašnju vladu; nova koaliciona vlada koja je nakon toga formirana nastala je u jednom od njenih manastira. Jedna od kratkotrajnijih kasnijih vlada praktično je prepisala svu crkvenu imovinu u Crnoj Gori Srpskoj pravoslavnoj crkvi, čime je konačno i potpuno delegitimisana Crnogorska pravoslavna crkva – navodi se u dokumentu.
Autori dodaju i da je SPC snažan promoter ideologije – Srpskog sveta – te da je blisko povezana s Ruskom pravoslavnom crkvom i patrijarhom Kirilom, kao i direktno s ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom.
<h2>Ruski interesi i uticaji</h2>
Rusija, kako se ocjenjuje, vidi Crnu Goru kao laku metu i koristan instrument za destabilizaciju EU i prodor u procese donošenja odluka u okviru NATO-a.
– Godinama je ruska vlada finansirala neke od ekstremno reakcionarnih političkih partija u Crnoj Gori, uključujući Demokratski front, čiji je ključni član vladajuće koalicije Andrija Mandić – navedeno je u dokumentu.
Podsjeća se i na događaje iz 2016. godine, kada je – ruska tajna služba, uz pomoć Mandića i Milana Kneževića, organizovala neuspjeli državni udar i pokušaj atentata na tadašnjeg predsjednika Crne Gore.
– Ipak, s početkom rata u Ukrajini, Rusija – iako i dalje prisutna – izgleda da je prepustila vodeću ulogu u kontroli Crne Gore Srbiji – zaključuju autori.
<h2>Medijska okupacija i ostale prijetnje</h2>
U dokumentu se navodi da je gotovo cijela medijska scena u Crnoj Gori pod kontrolom i/ili u vlasništvu srpskih i ruskih kompanija.
– Postoji nekoliko online publikacija i manjih TV stanica koje su nezavisne, ali se njihov glas gubi u moru propagande iz kontrolisanih medija – stoji u non-paperu.
Posebno se upozorava na najavljene izmjene Zakona o državljanstvu, uz ocjenu da bi – desetine hiljada državljana Srbije – mogle uticati na ishod izbora u zemlji od 620.000 stanovnika ukoliko bude dozvoljeno dvojno državljanstvo.
Autori kritikuju i aktuelnu strukturu vlasti – Vladu sa više od 30 ministara, – od kojih neke premijer navodno ne poznaje lično – te ističu nedostatak evropski kvalifikovanog kadra u administraciji.
– Trenutnu vladajuću koaliciju čine Pokret Evropa sad i grupa koju bi se moglo nazvati – Evropa nikad – skup pro-srpskih i pro-ruskih partija koje žele da zadrže državu van EU, a moguće i da je izvedu iz NATO-a. Iako ove potonje imaju manju političku podršku (ispod 15%), one su bolje organizovane, finansirane i odlučnije od prvih – pa zato dobijaju u borbi za moć – navodi se u dokumentu.
<h2>Rješenja za Crnu Goru</h2>
U dijelu posvećenom preporukama, autori predlažu mentorski model za evropske integracije.
– Zbog svih navedenih rizika, izuzetno je važno za bezbjednost regiona i Evrope da Crna Gora uđe u EU. EU bi trebalo da primijeni pristup mentorstva – da manja članica, bez političkih ambicija, poput Irske ili Danske, preuzme mentorsku ulogu u procesu pristupanja. Sličan model primijenjen je prilikom ulaska baltičkih država, kada su Danska, Švedska i Finska pomagale i nadgledale Litvaniju, Latviju i Estoniju – istaknuto je u dokumentu.
Autori predlažu i uključivanje iskusne britanske političke figure, uz specijalnu izaslanicu Karen Pirs, imajući u vidu uticaj Londona u regionu.
<h2>Formiranje velike proevropske koalicije</h2>
Predloženo je formiranje širokog političkog saveza – DPS-a, SD-a, SDP-a, LP-a, dijelova GP URA i PES-a, uz manjinske partije – koji bi, uz podršku Kvinte, mogao stabilno voditi državu do članstva u EU.
– Pristupanje EU mora biti glavni strateški cilj Crne Gore, jer je to u interesu i regionalne i evropske bezbjednosti. Zato je potrebno okupiti sve političke snage koje podržavaju ovaj put. Takva koalicija bi imala podršku većine birača, a ambasadori Kvinte – UK, Francuske, Njemačke, Italije i SAD – trebalo bi da posreduju u njenom formiranju – navedeno je u dokumentu.
<h2>Turska kao ekonomski saveznik</h2>
Autori prepoznaju rast turskih investicija kao pozitivan trend i dokaz povjerenja u evropsku perspektivu Crne Gore.
– Sve više turskih preduzetnika pokazuje interesovanje za pokretanje poslova u Crnoj Gori. Iako je njihov motiv prvenstveno ekonomski, on se zasniva na pretpostavci da će Crna Gora postati članica EU. Zbog toga su oni potencijalno snažan ekonomski saveznik na crnogorskom putu ka EU – piše u non-paperu.
<h2>Mala država, veliki ulog</h2>
Na kraju dokumenta autori poručuju:
– Članstvo Crne Gore u EU nije samo tehničko pitanje, već potencijalno transformativan čin za čitav region. To je ostvarivo, korisno i vrijedno pokušaja. Uspjeh Crne Gore mogao bi promijeniti evropsku perspektivu svih šest država Zapadnog Balkana – zaključuje se u dokumentu.
Dokument potpisuju: Vesna Pusić (Hrvatska), Iveta Radičova (Slovačka), Tomaš Petriček (Češka), Roman Jakič (Slovenija), Tinatin Kidašeli (Gruzija) i Fatmir Mediu (Albanija).

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

thumbnail

Rješenja za Crnu Goru: Države mentori, britanski angažman i „koalicija za Evropu“

Skupština Crne Gore započela je današnju sjednicu na čijem dnevnom redu je izbor dva člana Tužilačkog savjeta iz reda uglednih pravnika koji nijesu advokati. Za te funkcije kandidovani su Veselin Šćepanović i Sekule Raičević.
Poslanici će razmatrati i Izvještaj sa konsultativnog saslušanja kandidata za člana Tužilačkog savjeta iz reda advokata, kojeg je predložila Advokatska komora Crne Gore. Kao kandidatkinju Komora je predložila Sanju Radulović.
Na dnevnom redu Skupštine nalazi se i Prijedlog za imenovanje Gordane Kalezić za viceguvernerku Centralne banke Crne Gore, kao i Prijedlog za imenovanje mr Milana Remikovića za viceguvernera ove institucije.
Nakon rasprave, poslanici će se izjasniti o svim navedenim prijedlozima u okviru tačke „Izbori, imenovanja i razrješenja“.
Trenutno Tužilačkom savjetu nedostaju četiri člana, a iz nevladinog sektora, koji ima status ovlašćenog predlagača za jednog člana, nije pristigla nijedna prijava na posljednji javni poziv Skupštine.
Poslanik DPS-a Abaz Dizdarević upozorio je tokom rasprave na, kako je naveo, problematično mali odziv kandidata na javni poziv za članove Tužilačkog savjeta iz reda uglednih pravnika.
– Na javni poziv Odbora prijavila su se samo dva kandidata – Šćepanović i Raičević – što su pojedine organizacije iz civilnog sektora protumačile kao mogući pokazatelj nedovoljnog povjerenja stručne javnosti u politički i institucionalni ambijent u kojem se izbor sprovodi – kazao je Dizdarević.
On je ocijenio da bi bilo korisno uporediti broj prijavljenih kandidata sa prethodnim godinama kako bi se sagledao trend i razlozi za slab odziv.
– Trebalo bi analizirati kako je to izgledalo ranije i kako smo došli u situaciju da se za dvije upražnjene pozicije prijave samo dva kandidata. Ovo govorim zbog budućih aktivnosti u kojima bi trebalo precizno definisati razloge obeshrabrivanja kandidata – istakao je Dizdarević.
Prema njegovim riječima, nezainteresovanost kandidata je direktna posljedica profanisanja pravne struke, a parlament bi, smatra, trebalo dodatno razmotriti svoju ulogu u tom procesu.
– Diskreditacija kandidata u javnom prostoru može ozbiljno uticati na slab odziv po javnim oglasima – zaključio je poslanik DPS-a.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DkABi32XpKhM&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

Dizdarević: Slab odziv pokazuje manjak povjerenja u sistem

O napretku koji Crna Gora ostvaruje na evropskom putu i prioritetima bilateralne saradnje, predsjednik Vlade Milojko Spajić razgovarao je sa ministrom vanjskih poslova Savezne Republike Njemačke Johanom Vadefulom, koji boravi u Podgorici u okviru prve posjete regionu.
Premijer je upoznao sagovornika sa aktivnostima Vlade usmjerenim ka zatvaranju svih pregovaračkih poglavlja do kraja 2026. godine, istakavši da Crna Gora kontinuirano, kroz konkretne i mjerljive korake, potvrđuje spremnost da postane dio evropskih struktura.
– Zadržavamo tempo promjena jer ne želimo da bilo koja država članica, prilikom donošenja odluke o Crnoj Gori, ima i najmanju rezervu – poručio je Spajić, podsjetivši da nedavni Izvještaj Evropske komisije potvrđuje napredak naše zemlje.
Ministar Vadeful izrazio je punu podršku evropskoj integraciji Crne Gore i poručio da Njemačka ostaje snažan partner naše zemlje.
– Želimo da Crna Gora bude uspješna priča politike proširenja – naglasio je šef njemačke diplomatije.
Tokom sastanka istaknut je značaj obezbjeđivanja nezavisnosti institucija, nastavka borbe protiv organizovanog kriminala i očuvanja tempa reformskih procesa. Posebno je naglašena ekspertska podrška Njemačke, koja, kako je istakao ministar Vadeful, ostaje neupitna.
Premijer Spajić se osvrnuo i na ambicioznu agendu Vlade za naredni period, podsjetivši da će Crna Gora u godini obilježavanja 20 godina od obnove nezavisnosti predsjedavati Berlinskim procesom, Fondom za Zapadni Balkan i biti domaćin Samita EU–ZB.
Sagovornici su ocijenili da su politički odnosi dvije zemlje veoma dobri, te da kao takvi predstavljaju čvrste temelje za dalji razvoj privredne saradnje. U tom kontekstu, očekuje se da kompanija Lidl uskoro počne sa radom u Crnoj Gori, kao i da se stvore uslovi za privlačenje novih njemačkih investicija.
Na sastanku je zaključeno da obje zemlje ostaju čvrsto posvećene jačanju strateškog partnerstva i zajedničkom cilju – stabilnosti i uspjehu evropskih integracija u regionu.

Spajić razgovarao sa šefom njemačke diplomatije: Želimo da Crna Gora bude uspješna evropska priča

Eagle Hills Montenegro nastavlja da doprinosi crnogorskom društvu, a najnoviji primjer te posvećenosti je vrijedna donacija Osnovnoj školi „Boško Strugar“u Ulcinju. Ovim gestom kompanija je dodatno učvrstila svoje prisustvo u lokalnoj zajednici i označila početak dugoročne saradnje sa obrazovnim institucijama u gradu. Donirana sredstva biće usmjerena na uređenje školskog dvorišta, stvarajući ljepši, sigurniji i inspirativniji prostor za najmlađe učenike. Kako je istakla Ana Martinović, direktorica komunikacija i institucionalne saradnje, Eagle Hills Montenegro, donacija školi „Boško Strugar“ samo je jedan u nizu poduhvata kojima kompanija potvrđuje svoju posvećenost Ulcinju i njegovim građanima.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251117151120_7fb142998978ca0ecdc0ce19d090ead7697cd88160d34bb09e6c85e79f69ff66.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251117151120_7fb142998978ca0ecdc0ce19d090ead7697cd88160d34bb09e6c85e79f69ff66" data-rendition-name="original" width="1600" height="1067" loading="lazy" alt="škola"> </figure>  - Hvala vam još jednom na toploj i iskrenoj dobrodošlici. Iskreno se radujem kraju januara, kada će projekat biti završen i kada ćemo zajedno obići novo uređeni prostor – nadam se u što većem broju. Vjerujem i da će gospodin Alabar, ukoliko tada bude u Crnoj Gori, rado posjetiti najstariju školu u Ulcinju i uvjeriti se u rezultate ove donacije. Naravno, nastavićemo da pružamo podršku i drugim društveno-odgovornim projektima - kazala je ona. Kako je napomenula, kompanija Eagle Hills Montenegro već je ostavila značajan trag u Ulcinju kroz podršku Festivalu horova, programu hiporehabilitacije za djecu sa smetnjama u razvoju, kao i Odbojkaškom klubu Ulcinj. Dodala je da ovi projekti predstavljaju samo početak šire i dugoročne saradnje na teritoriji opštine Ulcinj, gdje kompanija planira da nastavi sa ulaganjima koja će unapređivati kvalitet života i jačati lokalnu zajednicu. Kako je poručila Mladenka Maja Perić, direktorka Osnovne škole „Boško Strugar“, današnji događaj predstavlja poseban trenutak za školu, učenike i sve zaposlene, ali i važan primjer saradnje između obrazovne ustanove i društveno-odgovorne kompanije. - Posebnu zahvalnost upućujem gospođi Ani Martinović i kompaniji Eagle Hills Montenegro na izuzetno vrijednoj donaciji namijenjenoj uređenju i adaptaciji dijela školskog dvorišta, ispred učionica koje pohađaju naši najmlađi – učenici prvog i drugog razreda. Kako je poručila, ova donacija nije važna samo zbog finansijskog aspekta, iako je, kako je dodala, on zaista značajan i dragocjen, već prije svega zbog poruke koju kompanija šalje.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251117151120_c00b8db3687ce92ce31fdc37c84652f2d8d496a630de5e3d44a72a2959cdb082.jpg" data-media-id="editor_1" data-image-id="20251117151120_c00b8db3687ce92ce31fdc37c84652f2d8d496a630de5e3d44a72a2959cdb082" data-rendition-name="original" width="1600" height="900" loading="lazy" alt="šlola"> </figure>  - Kao društveno-odgovorna kompanija, Eagle Hills Montenegro pomaže nam da djeci obezbijedimo ljepše djetinjstvo, sigurniji i sadržajniji boravak u školi, kao i uslove za savremen koncept nastave na otvorenom, gdje čak 20 odsto školskog programa realizujemo u prirodnom okruženju.Ovo partnerstvo nam daje vjetar u leđa i potvrđuje da zajedno možemo stvarati ambijent u kojem će djeca rasti, učiti, razvijati se i sa radošću dolaziti u školu - &nbsp;kazala je ona. Osnovna škola “Boško Strugar” ponosna je dobitnica najvišeg državnog priznanja – Oktoiha, koje predstavlja potvrdu dugogodišnjeg predanog rada, kvaliteta nastave i izuzetnih rezultata učenika i nastavnika. Pored toga, škola je dobitnica i “Zelene zastave”, međunarodnog simbola posvećenosti očuvanju životne sredine, kao i vrijednim nagradama za uspješno sprovođenje programa Eko-škole, čime potvrđuje svoju ulogu kao primjer odgovorne, moderne i održive obrazovne ustanove. Ovaj projekat predstavlja još jedan korak ka stvaranju bolje, sigurnije i podsticajnije sredine za djecu Ulcinja, potvrđujući da partnerstvo između obrazovnih institucija i društveno-odgovornih kompanija donosi trajne i vrijedne rezultate za cijelu zajednicu.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251117151124_822a9ca0aa00cbed4004198a6ab36b1854b2850f2070b050eb693fc2cb40efd4.jpg" data-media-id="editor_2" data-image-id="20251117151124_822a9ca0aa00cbed4004198a6ab36b1854b2850f2070b050eb693fc2cb40efd4" data-rendition-name="original" width="1600" height="1067" loading="lazy" alt="škola"> </figure>  &nbsp;

Eagle Hills Montenegro nastavlja misiju društvene odgovornosti: Vrijedna donacija školi „Boško Strugar“

Da li smo na korak od izgradnje kapele na Lovćenu i uvođenja vjeronauke u državne škole?
Šta je predsjednik Skupštine Andrija Mandić radio tokom boravka u Sjedinjenim Američkim Državama?
Mogu li mještani Botuna spriječiti izgradnju kolektora u svom naselju?
O ovim i drugim aktuelnim pitanjima večeras u emisiji „Ukrštene riječi“, uživo na programu Televizije E od 17:30, a reprizno izdanje možete pogledati u 22 sata.

Večeras u emisiji “Ukrštene riječi”: Kapela na Lovćenu, vjeronauka u školama, blokade na Botunu i posjeta Mandića SAD-u

Iako se Spajić zarekao pred predstavnikom EU u Crnoj Gori Johanom Satlerom da se neće otvarati teme koje dijele narod u Crnoj Gori, prvi su poslanici PES-a otvorili temu da li je aneksija 1918. godine Crne Gore bila nasilna ili ne. To je otvorilo Pandorinu kutiju daljih velikosrpskih laži koje samo neobrazovane i polupismene neznalice mogu otvarati. Ako nešto uopšte čitaju onda su to najvjerovatnije takve istoričarske „velesile“ kao što je Aleksandar Raković, Čedomir Antić i slični. Konačno, Spajić je paradigma te filozofije po kojoj je laž istina i obratno. A onda su počeli da se javljaju neki koji su se prije 20 godina skinuli sa majčinog mlijeka, koji u životu nijesu pročitali bilo što o istoriji Crne Gore, posebno iz partije koja je ideološki sljedbenik organizatora „Sarajevo safarija“ i poštovalac svih ratnih zločinaca u istoriji srpskog naroda, SNP-a, sa nevjerovatnom idejom da nasilnu aneksiju Crne Gore 1918. godine nazove „istorijskom voljom naroda u Crnoj Gori“?! Kako to oni znaju? Ko im je to rekao? Je li tzv. Podgorička skupština mjerilo na osnovu čega to tvrde? Pa pošto su naprasno postali evropejci, baš bih volio da mi ti pametnjakovići navedu ijednu zemlju koja je priznala Podgoričku skupštinu kao izraz volje crnogorskog naroda, uključujući i SSSR? <h2> PODGORIČKA SKUPŠTINA</h2> Evo, ja se intenzivno bavim proučavanjem svega što je svjetska štampa pisala o tim vremenima, pokupovao sam gomilu antikvarnih knjiga koje se bave godinama kada je nasilno anektirana Crna Gora i ne nađoh nijednu zemlju koja tzv. Podgoričku skupštinu smatra legalnom i legitimnom, osim onih koji su je organizovali. To jest, država Srbija. Pasionirano se baveći tom temom i stavom velikih sila prema tzv. Podgoričkoj skupštini, baziranih na delegacijama koje su slali u Crnu Goru, a kojih je bilo na desetine, jedini zaključak koji se može izvesti je da sve velike sile plebiscitarno smatraju Podgoričku skupštinu ujdurmom vlastodržaca Srbije i okupacione srpske vojske u Crnoj Gori. O tome se može objaviti na stotine dokumenata. Da te neobrazovane i nezainteresovane partijske populiste interesuje da saznaju istinu i išta iz istorije Crne Gore, lako bi se uvjerili u istinitost ovoga što pišem. Poznata manipulacija, u Vučićevom stilu, da se radi o italijanskoj propagandi, što je zvanični Beograd besmisleno ponavljao, obesmišljena je izvještajima delegacija Britanskog parlamenta i američkog predśednika Vudroa Vilsona. Da tu partijsku boraniju iz SNP-a interesuje istorija svoje zemlje pročitali bi rasprave o zločinima u Crnoj Gori o kojima je raspravljao britanski parlament 1920. godine, nakon izvještaja grofa de Salisa, koji je kao izaslanik britanskog parlamenta i Forin ofisa boravio 1919. godine u Crnoj Gori, izvukavši jedva živu glavu, zahvaljujući francuskim vojnicima, kada su ga srpske snage uhvatile u Virpazaru. Sve o čemu pišem mogu dokumentovati faksimilima originala iz arhiva i svjetske štampe. Volio bih da mi ta partijska nepamet iz SNP predoči bar jedan dokument, osim iz srpskih izvora, kojim mogu potvrditi svoje laži. Čikago tribjun je imao svog izvještača u Parizu, pa ću prenijeti pisanje Čikago tribjuna što su izvještači izvjestili svoje vlade po povratku iz Crne Gore.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116071148_4e3b8cd1031312945d264262ea24e9cfce106ae59ebda054cad426a619507611.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251116071148_4e3b8cd1031312945d264262ea24e9cfce106ae59ebda054cad426a619507611" data-rendition-name="original" width="648" height="496" loading="lazy" alt="Izvod o Anglo-američkoj komisiji"><figcaption>Izvod o Anglo-američkoj komisiji</figcaption></figure>  <h2>IZVJEŠTAČI O OKUPACIJI CRNE GORE</h2> Čikago tribjun iz 1919. godine: POD SRPSKOM OKUPACIJOM, CRNA GIRA DANAS PREDSTAVLJA MJESTO NAJKRVAVIJEG POKOLJA U EVROPI Zvanični posmatrači donijeli užasavajuće izvještaje u Pariz Pariz, 3. septembra 1919. godine – Američka i britanska vojna intervencija u Crnoj Gori radi sprječavanja raširenog masakra crnogorskih rojalista od strane Srba, u preporuci neutralnih posmatrača koji su došli u Pariz juče i koji danas pišu energične izvještaje svojim vladama. „Pod srpskom okupacijom, Crna Gora danas predstavlja mjesto najkrvavijega pokolja u Evropi“, izjavio je zvaničnik koji se vratio. „Ukoliko se Engleska i Amerika ne umiješaju, niti jedan crnogorski rojalista neće ostati živ. Srbi ih masovno ubijaju“. Konfiskovana hrana Amerikance posebno zanimaju izvještaji koje su donijeli neutralni posmatrači, prema kojima je cio kontigent američke hrane koju je Huverova administracija uputila u Crnu Goru, dospio u ruke Srba. Crnogorci se prvo moraju odreći sopstvene zemlje i zakleti na vjernost srpskom kralju Petru, da bi dobili išta od tih zaliha. Ukoliko to ne učine, bacaju ih u zatvor. Zatvori u Cetinju i Kotoru su, prema zvaničnicima, puni Crnogoraca, a svakodnevno se dovode crnogorski komiti uhvaćeni u brdima i nad njima se vrši egzekucija. Žele kralja nazad Jedan od zvaničnika koji se vratio, odbio je da mu se navede ime, rekao je: „Crnogorci su možda spremni na promjenu starog oblika svoje patrijarhalne Vlade, ali trenutno svi Crnogorci žele povratak svojega kralja da ih spasi srpskog jarma“. Ušli su u rat na strani Antante, a sada ne samo da su sklonjeni sa mjesta na Mirovnoj konferenciji i ne samo da im je uskraćeno pravo na samoopredjeljenje, već je njihov kralj protjeran u egzil, a njihova zemlja je stavljena pod stranu vlast. Ukoliko se Nikola vrati u Crnu Goru, cijela država će ustati s njim. Revolt protiv Srbije sada je u punom zamahu.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116071148_7b0b90fe53085d82c1ed9201e36c1751077edd98643d116ca977c3a269b06ded.jpg" data-media-id="editor_1" data-image-id="20251116071148_7b0b90fe53085d82c1ed9201e36c1751077edd98643d116ca977c3a269b06ded" data-rendition-name="original" width="937" height="1108" loading="lazy" alt="Čikago tribjun"><figcaption>Čikago tribjun</figcaption></figure>  Uskoro se očekuje zvanična objava određenih Vladinih izvještaja kojima se reguliše gore navedeno i nalaže američka i britanska vojna intervencija. Kralj Nikola i njegov dvor ostaju u Parizu, gdje primaju kraljevske subvencije od britanske i francuske vlade, koje takođe daju akreditacije ministrima na crnogorskome dvoru. <h2> FRANCUSKA SRAMOTA</h2> Britanija je tražila da sa američkim trupama u potpunosti okupiraju Crnu Goru i izbace iz zemlhe sve ostale vojne jedinice, uključujući i srpsku vojsku, kako bi se održao fer i legitiman referendum crnogorskog naroda o njegovoj budućnosti, poštujući zakone Kraljevine Crne Gore. Pogađate, tu inicijativu nije podržala Francuska, čija je uloga u nestanku Crne Gore jedna od najvećih sramota te države. Izvinjenje čovjeku koji je tobožnji nasljednik kraljevske loze Petrovića je više nego nedovoljno za iskupljenje Francuske zbog sramne uloge koju je odigrala u zabrani napuštanja Francuske kralju Nikoli, prijeteći mu prekidom diplomatskih odnosa i blokadom svih bankarskih računa, stavljanjem veta na izvještaj grofa de Salisa, urgiranjem kod srpske vlade na Krfu da što prije okupira Crnu Goru prije nego se kralj Nikola vrati u nju, okretanjem leđa na ponašanje srpskih okupacionih trupa na terenu u Crnoj Gori, masovnim hapšenjima, ubistvima, zločinima neshvatljivih ljudskom umu, poput stavljanja mački pod ženske kotule i njihovo šibanje do smrti osobe pod čiju kotulu su ih stavljali, itd. Šerman Majls, izaslanik američkog predśednika Vudroa Vilsona, u svom izvještaju direktno izražava stav da tzv. Podgorička skupština nije izraz volje crnogorskog naroda, već da je „posljedica vojne moći“ srpskih snaga, navodeći da je „na Cetinju general major iz Srbije, koji mi je nagovjestio da je on ... svarni guverner Crne Gore“. Izvještaj, takođe, govori o sistematskom „srpskom zlostavljanju Crnogoraca“ nad kojima sprovode „tešku represiju“. U izvještaju se navode i zločini prema Albancima, o tome da „u 15 sela u okrugu Rugova nije žive duše ostalo. Osam stotina je masakrirano, ne računajući ljude koji su pružali otpor... U Plavu i Gusinju 333 žena, đece i staraca je masakrirano“. Takođe se govori o logoru u Skadru, u kojem su se nalazili loše obučeni i odjeveni, po snijegu, žene đeca i starci, izbačeni iz svojih domova bez mogućnosti da sa sobom uzmu bilo koju topliju obuću ili odjeću. <h2> SRAMNE INICIJATIVE </h2> Nema te kolumne u koju mogu stati sve činjenice koje inicijative članova PES-a i SDP-a čine sramnim, bezočnim i nesojskim. Umjesto da se pokriju ušima od sramote, oni se još drsko obraćaju preko medija kao da predstavljaju nekakve istorijske autoritete koji nešto znaju o onome o čemu pričaju. Sa gađenjem mogu konstatovati da je nesrećna Crna Gora kad vidim ko sve dobija javni prostor i njegove izjave prenose u medijima. Samo ovakvi izborni zakoni, kakvi su u Crnoj Gori, mogu svakakvu fukaru izbaciti u prvi plan i omogućiti im da primaju ogromne prinadležnosti od zemlje koju organski mrze i lažima je diskredituju na svakom koraku. Pod hitno Crna Gora mora donijeti zakon o izborima koji će se obavljati sa otvorenim listama, tako da građani mogu da razne bezveznjakoviće vrate na nivo koji uzaslužuju, koji im pripada po intelektualnim kapacitetima.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116071148_dab5d8ac23169bba33fc54de26fb04806ea0db63230f496f2720fef13ea14b28.jpg" data-media-id="editor_2" data-image-id="20251116071148_dab5d8ac23169bba33fc54de26fb04806ea0db63230f496f2720fef13ea14b28" data-rendition-name="original" width="748" height="891" loading="lazy" alt="Krfska deklaracija"><figcaption>Krfska deklaracija</figcaption></figure>  Volio bih da mi ti „istorijski autoriteti“ objasne kako je to čuvenom Krfskom deklaracijom iz jula 1917. godine srpsko rukovodstvo predviđelo kakve će odluke donijeti manipulativno izabrani delegati tzv. Podgoričke skupštine krajem 1918. godine, dakle godinu i nekoliko mjeseci nakon Krfske deklaracije, u kojoj nema dinastije Petrović, ni Crne Gore? Biće da su bili vidoviti, ili što je mnogo vjerovatnije, samo je najavljen plan kojim će se izvršiti nasilna aneksija Crne Gore, detronizovati dinastija Petrović i stvoriti Velika Srbija iz Niške deklaracije iz decembra 1914. godine. To je jedina istina! Vrijeme je da se predśednik vlade počne ponašati odgovorno i počne poštovati svoja obećanja, zakone Crne Gore, biti stvarni predvodnik svih ministarstava i davati ton strateškom opredjeljenju države, umjesto što se stalno otvaraju teme koje ne vode Crnu Goru evropskim integracijama, već konstantnim suprotstavljanjima, mržnji, sukobima i bestijalnim pokušajima stranih službi da Crnu Goru vrate u devedesete godine. Što je cilj revizije i laži o otvaranju teme nasilne aneksije Crne Gore iz 1918. godine, priče o legalizacije konate na Rumiji, što nijedna normalna država ne bi uradila, jer se radi o neurbanizovanom prostoru na visini od skoro 1,5 hiljada metara, što je cilj vraćanja imbecilne priče o povratku kapele Karađorđevića na Jezerski vrh, koji je zakonom zaštićen kao autentični prostor, sa najvećim kulturnim i umjetničkim značajem za Crnu Goru? Da ne govorimo da se to bez krvi ne može uraditi. <h2> NJUJORK TAJMS 1922.</h2> „Kada su srpske trupe, predvođene francuskim oficirima, ušle u Crnu Goru i izvršile aneksiju savezničke Crne Gore silom i krvoprolićem; i kada se crnogorski narod podigao na oružje protiv novih ugnjetavača, predsjednik Vilson, na jednoj od śednica Mirovne konferencije, sastavio je poruku koja je proslijeđena crnogorskom narodu posredstvom Crnogorske vlade i francuskih vojnih vlasti. Prema ovom telegramu, predstavnici velikih sila apelovali su na crnogorski narod da zaustave krvoproliće, uz uvjeravanje da će im biti omogućeno pravo slobodnog samoopredjeljenja. Termin 'slobodno samoopredjeljenje' može se razumjeti samo na dva načina: kao pravo na samoopredjeljenje kako ga predviđa crnogorski Ustav ili samoopredeljenje kakvo je odobreno čak i neprijateljskim provincijama, kao što su Šlezvig, Gornja Šleska i sl. Ukoliko je poruka predśednika Vilsona crnogorskom narodu značila prvi metod, onda je Crna Gora trebalo da bude obnovljena na isti način kao Belgija i Srbija. Ukoliko je, međutim, pod pojmom 'slobodno samoopredjeljenje' podrazumjevan drugi metod, onda je ono trebalo biti sprovedeno plebiscitom, koji bi prirodno značio povlačenje srpske okupacione vojske, dok bi glasanje kontrolisale velike savezničke sile. Međutim, ni jedno ni drugo nije još sprovedeno u praksi, tako da pitanje Crne Gore i dalje ostaje otvoreno, dok su velike sile trebale da to riješe u korist ustavne slobode crnogorskog naroda.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116071148_dd96883964207191d4d5a0981f5768c774e32b051251683169b6943cc0359e49.jpg" data-media-id="editor_3" data-image-id="20251116071148_dd96883964207191d4d5a0981f5768c774e32b051251683169b6943cc0359e49" data-rendition-name="original" width="412" height="280" loading="lazy" alt="Njujork Tajms 1922."><figcaption>Njujork Tajms 1922.</figcaption></figure>  Uzimajući u obzir sve prethodne činjenice, kraljevska Vlada Crne Gore ne može da vjeruje da bi Vlada SAD – najcivilizovanije države na svijetu – počinila akt koji bi značio raskidanje diplomatskih odnosa sa Crnom Gorom. Takav akt ne samo da bi pomogao kriminalnim namjerama Beograda, već bi prenebregao sve principe međunarodnog morala i pravde, a SAD bi bile krive za nepoštovanje date riječi o poštovanju suvereniteta Crne Gore“. Njujork Tajms 16. april 1922. godine

Lažometar 26

Grupa navijača iz Hrvatske napadnuta je večeras u blizini Brajića, na magistralnom putu Cetinje - Budva, kako nezvanično saznaje Antena M.
Reporterka Antene M sa Cetinja javlja da se navijači Hrvatske nalaze u cetinjskoj stanici policije na saslušanju, međutim ni jedan navijača Hrvatske kojeg je zatekla ispred stanice, a ni u samoj stanici policije nijesu bili spremni da daju više informacija.
Ispred same stanice nalazi se kombi splitskih tablica sa vidno polomjelnim staklima i drugim oštećenjima.&nbsp;
Navodno, navijači su cetinjskoj policiji prijavili da im je na magistralnom putu, u mjestu koje nijesu uspjeli precizno da identifikuju, nepoznata grupa prepriječila put, nakon čega su im šipkama polomljena stakla i retrovizori na njihovim vozilima.

Napadnuti hrvatski navijači, nepoznata grupa im šipkama polomila stakla i retrovizore

Uoči fudbalske utakmice Crna Gora – Hrvatska, koja se igra sjutra i koja privlači ogromnu pažnju javnosti, bezbjednosne službe evidentirale su prisustvo nekoliko operativno interesantnih lica iz Beograda, saznaje Pobjeda iz dobro upućenih izvora.
Prema informacijama do kojih su iz Pobjede došli, u Podgoricu je stigao i Miloš Lukovac, osoba koju opozicioni mediji u Srbiji označavaju kao blisku aktuelnom režimu u Beogradu. P
ortal Nova navodi da je Lukovac “Vučićev batinaš sa Marakane”, što dodatno pojačava interesovanje bezbjednosnih struktura za njegovo kretanje tokom boravka u Podgorici. Prema nezvaničnim informacijama Pobjede Lukovac je večeras priveden u Podgorici.
Isti izvori potvrđuju da je uoči susreta evidentirano još nekoliko lica koja se vode kao operativno interesantna, zbog čega u bezbjednosnim službama postoji bojazan da bi njihovo prisustvo moglo biti iskorišćeno za izazivanje eventualnih incidenata.
Lukovac je u Srbiji postao poznat nakon incidenta na tribinama tokom meča Srbija – Engleska, kada su, prema navodima tamošnjih medija, pristalice Aleksandra Vučića predvodjene Lukovcem fizički napale druge gledaoce, dok su se sa tribina orili povici “Ko ne skače, taj je ć*či” i “Pumpaj”.
Bezbjednosni sektor, kako saznajemo, situaciju prati pojačano i procjenjuje sve potencijalne rizike, posebno zbog činjenice da su utakmice protiv Hrvatske tradicionalno događaji visokog bezbjednosnog značaja.
Utakmica Crna Gora – Hrvatska igra se sjutra na stadionu pod Goricom, uz maksimalne mjere obezbjeđenja. Meč je zvanično proglašen događajem visokog rizika.

Operativno interesantna lica iz Beograda u Podgorici uoči meča Crna Gora – Hrvatska

Asimilatorski proces u Srbiji traje i trajaće još dugo i to se radi sistemski, a to najviše odgovara aktuelnom režimu Srbiji - ocijenili su sagovornici informativne emisije "24 sata" na Televiziji E Željko Kaluđerović iz Crnogorskog društva „Lovćen“ iz Lovćenca i predsjednik udruženja Elemon Mihailo Miletić. U više gradova i naseljenih mjesta u Vojvodini obilježiće se 80 godina od kolonizacije Crnogoraca tokom novembra i decembra. Crnogorci u Vojvodini kažu da nikada nijesu bili u lošijem položaju. Podsjećaju da je u Vojvodinu tokom procesa Agrarne reforme i kolonizacije naseljeno više od 38.000 građana iz Crne Gore. Danas u njoj živi nešto više od 12.000 koji se izjašnjavaju kao Crnogorci. Razlog je, kažu, asimilacija, ali i nemar institucija zaduženih za prava crnogorske nacionalne zajednice u Srbiji. Kolonizacija Crnogoraca u Vojvodinu odvijala se od novembra 1945. do kraja decembra 1948. godine. Neposredno nakon završetka Drugog svjetskog rata, Vlada Demokratske Federativne Jugoslavije je, donošenjem Zakona o agrarnoj reformi koji je Narodna Skupština DFJ jednoglasno usvojila 23. avgusta 1945. godine, krenula u proces naseljavanja, odnosno kolonizacije Vojvodine.&nbsp; Krenula je velika seoba u prvom redu seoskih domaćinstava iz Crne Gore, dijela Bosne i Hercegovine, kao i Dalmacije, uglavnom sa područja gdje su domaćinstva jedva preživljavala. Bila je to velika savezna akcija, a iz Crne Gore je oko 7.000 porodica otišlo za Vojvodinu. Kolonizacija se uvijek obilježavala na godišnjicama, čak i nakon raspada SFR Jugoslavije. Međutim, ovogodišnji jubilej se, kažu Crnogorci u Vojvodini, razlikuje od ranijih, a razloga sa slavlje nema. Iz Crnogorske partije u Srbiji ocijenili su za Televiziju E da od kada bitišu u vojvođanskoj ravnici, Crnogorci nikada nijesu bili u lošijem položaju.&nbsp; - Ulogu organizatora obilježavanja jubileja uzeli su oni koji su i najodgovorniji za taj položaj, Nacionalni savjet crnogorske manjine preko udruženja koja niču kao pečurke i osnivaju ih članovi savjeta, kao i pojedine lokalne samouprave - koja sredstva namijenjena za kulturu crnogorske zajednice koriste za dnevnice partijskih aktivista za boravak u Ćacilendu. Crnogorski je jedan od rijetkih savjeta koji se ne bira neposredno, već elektorski, što režimu omogućava apsolutni izborni inženjering. Kao rezultat toga, kompletan sastav savjeta raspoređen je između koalicionih parnera SNS i SPS - navode oni. Ističu i da Crnogorci u Srbiji nemaju nijednu ustanovu kulture i obrazovanja od nacionalnog značaja za svoju manjinu. - Ni u jednoj osnovnoj školi nijesu pokrenuli odobren izborni predmet Crnogorski jezik sa elementima crnogorske kulture, dok druge manjine imaju cjelokupnu nastavu u osnovnim i srednjim školama na svom jeziku, a najorganizovanije i na univerzitetima. Na RT Vojvodina ne postoji redakcija na crnogorskom jeziku, a ima je na mađarskom, slovačkom, rusinskom, romskom, bunjevačkom, hrvatskom, ukrajinskom, makedonskom, rumunskom - ističu u ovoj partiji. Da Nacionalni savjet Crnogoraca u Srbiji ne radi za interese svoje nacionalne zajednice, već u službu vladajućeg režima Aleksandra Vučića, smatraju i u Crnogorskom društvu „Lovćen“ iz Lovćenca&nbsp; Željko Kaluđerović iz ovog društva kaže da je formiranje takvog Nacionalnog savjeta bilo pod uticajem i direktnim učešćem političkih partija Srbije i pojedinaca koji su bliski režimu u Srbij.&nbsp; - Crnogorsko društvo "Lovćen" je u više navrata apelovalo da se bojkotuje izbor za elektore i elektorsku skupštinu takvog Nacionalnog savjeta. Nažalost, mi smo bili usamljeni u takvom naumu - navodi Kaluđerović.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116191128_debe7ab4d8207769e844db22fa2c60673e5d76c194712eb58870b90ee1ddfc67.png" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251116191128_debe7ab4d8207769e844db22fa2c60673e5d76c194712eb58870b90ee1ddfc67" data-rendition-name="original" width="1768" height="1061" loading="lazy" alt="Željko Kaluđerović"> </figure>  Kaluđerović navodi da Crnogorci u Srbiji traže samo osnovna prava koja imaju i Srbi u Crnoj Gori, a to je pravo na jezik, kulturu i crkvu. - Asimilatorski proces traje, nažalost, trajaće još dugo. I kako je trenutno stanje, najviše odgovara aktuelnom režimu Srbiji. Plašim se, i u Crnoj Gori - dodaje Kaluđerović.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251116191128_a5365fe97c01b0fff30c78fa26d798796d98dbc0891da5c9b6c5867a68f26ed1.png" data-media-id="editor_1" data-image-id="20251116191128_a5365fe97c01b0fff30c78fa26d798796d98dbc0891da5c9b6c5867a68f26ed1" data-rendition-name="original" width="1606" height="981" loading="lazy" alt="Mihailo Miletić"> </figure>  Predsjednik udruženja Elemon Mihailo Miletić navodi da je u Srbiji prisutan narativ da su Crnogorci odnarođeni Srbi. Dodaje da se asimilacija Crnogoraca u Srbiji radi sistemski.&nbsp; - Kroz obrazovne sisteme, kroz plan i program, kroz istoriju gdje se praktično izučavaju i mijenjaju se gradiva, gdje se crnogorska istorija prisvaja kao srpska, crnogorske dinastije nazivaju se srpskim, Duklja srpskom zemljom i danas imate ljude koji su školovani na tim informacijama. Ono što je još jako važno su javni nastupi. Imali ste priliku da čujete da ministar zdravlja javno izjavi na TV-u da će svi koji pričaju crnogorskim jezikom biti izbačeni iz zdravstvenog sistema Srbije - rekao je Miletić. Popis stanovništva u Srbiji iz 2024. pokazuje da se broj Crnogoraca u toj susjednoj zemlji rapidno smanjuje. U popisu iz 2002. u Srbiji se kao Crnogorci izjasnilo 69.049 građana, 2012. njih 38.527, a 2024. godine 20.238.

Tag: sto-pise-u-medunarodnom-non-paperu

Rješenja za Crnu Goru: Države mentori, britanski angažman i „koalicija za Evropu“

Dizdarević: Slab odziv pokazuje manjak povjerenja u sistem

Spajić razgovarao sa šefom njemačke diplomatije: Želimo da Crna Gora bude uspješna evropska priča

Eagle Hills Montenegro nastavlja misiju društvene odgovornosti: Vrijedna donacija školi „Boško Strugar“

Večeras u emisiji “Ukrštene riječi”: Kapela na Lovćenu, vjeronauka u školama, blokade na Botunu i posjeta Mandića SAD-u

PRATITE TVe UŽIVO