Američka kompanija oživljela izumrlog strahovuka – ili neku njegovu verziju

Strašni vuk, ili strahovuk (Canis dirus) bio je jedan od najopasnijih predatora na američkom kontinentu tokom posljednjeg ledenog doba, sa snažnijim tijelom i robusnijom lobanjom od današnjih vukova. Ova vrsta izumrla je zajedno s mnogim drugima kada se ledeno doba završilo.

Otprilike 13.000 godina kasnije, jedna američka kompanija preduzela je korak ka vraćanju strahovuka iz zaborava – osim verzije iz TV serije „Igra prijestola“. Kompanija Colossal Biosciences iz Dalasa objavila je rođenje tri genetski modifikovana vučja mladunca – sva tri sa upečatljivo bijelim krznom – stvorena uz pomoć drevne DNK dobijene iz fosilizovanih ostataka strašnih vukova.

Kompanija ih naziva strahovucima, a ovaj događaj opisuje kao prvo uspješno „de-izumiranje“ životinje na svijetu. Prema riječima predstavnika kompanije, isti pristup može se koristiti za oživljavanje i drugih izumrlih vrsta za koje postoji drevna DNK.

Spoljni stručnjaci su oprezniji i opisuju mladunce kao genetski modifikovane sive vukove, jer je proces njihove izrade uključivao uređivanje gena te vrste kako bi im se dodale osobine strašnog vuka. Sivi vuk je najbliži živi srodnik strašnog vuka.

Postoje dva muška mladunca, nazvana Romul i Rem, po legendarnim osnivačima Rima koje je dojila vučica, i jedna ženka, nazvana Kalisi, u čast lika serije „Igra prijestola“.

Sva tri mladunca su velika za svoj uzrast u poređenju sa sivim vukovima, navodi Bet Šapiro, glavna naučna službenica kompanije Colossal. Romul i Rem, stari po šest mjeseci, teže oko 36 kilograma, dok Kalisi, stara dva mjeseca, ima oko 11 kilograma.

Strašni vukovi bili su do 25 odsto veći od sivih vukova, sa nešto širom glavom i snažnijom vilicom, navodi kompanija.

Naučnici iz kompanije izvukli su drevnu DNK iz dva fosila strahovuka – zuba iz Sheridan Pita, Ohajo, starog oko 13.000 godina, i kosti unutrašnjeg uha iz American Fallsa, Ajdaho , stare oko 72.000 godina.

Dvadeset gena sivih vukova modifikovano je ovom DNK kako bi se u njihove ćelije ugradile osobine strašnog vuka. Kroz kloniranje, stvoreni su embrioni iz tih ćelija, a oni su zatim implantirani u surogat-majke – domaće pse. Tri različita psa su okotila mladunce.

- Uspjeh de-izumiranja definišemo kao povratak funkcionalnih ekoloških osobina koje su činile strašne vukove jedinstvenim članovima svog ekosistema, a naši strašni vukovi su primjer toga - rekla je Šapiro.

Na pitanje da li je ispravno nazivati mladunce strašnim vukovima, Šapiro je rekla da ima osjećaj da je takva rasprava daleko od suštine. 

- Sjetite se da su klasifikacije vrsta ljudske konstrukcije koje često ne odgovaraju prirodnim populacijama. Mi smo ih izmislili kako bismo lakše razumjeli prirodu. De-izumiranje nije stvaranje savršenih genetskih kopija pojedinačnih životinja. Riječ je o obnavljanju izgubljenih ekoloških funkcija i povećanju biodiverziteta - dodala je ona.

„BLAGE MODIFIKACIJE“

Kori Bredšo, profesor globalne ekologije na univerzitetu Flinders u Australiji, izrazio je skepticizam u vezi sa najavom kompanije i praktičnošću oživljavanja izumrle vrste.

- Dakle, da, oni možda imaju blago genetski modifikovane vukove. I to je vjerovatno najbolje što ćete moći da dobijete. Te blage modifikacije izgleda da su izvedene iz dobijenog materijala strašnog vuka. Da li to znači da je u pitanju strašni vuk? Ne. Da li je to blago modifikovani sivi vuk? Da - rekao je Bredšo za Rojters TV.

Šapiro je rekla da mladunci uspješno napreduju u bezbjednom ekološkom rezervatu koji se prostire na više od 810 hektara. Lokaciju kompanija nije otkrila. Šapiro je rekla da bi u budućnosti mogli težiti između 45 i 68 kilograma i biti visoki između 81 i 102 centimetra u ramenima.

Strašni vukovi nekada su široko naseljavali Sjevernu i Južnu Ameriku kao jedni od najuspješnijih predatora ledenog doba, rame uz rame sa sabljozubim mačkama i džinovskim medvjedima kratkog lica. U Sjevernoj Americi njihovi fosili pronađeni su od Aljaske pa sve do juga Meksika. Brojni fosili strašnog vuka pronađeni su i na lokalitetu Rancho La Brea u Los Anđelesu.

Prethodna istraživanja nisu mogla da razjasne njihovo evolutivno porijeklo, što je izazvalo spekulacije da su im najbliži srodnici možda šakali. Kompanija Colossal navodi da je njen visokokvalitetni genom strahovuka otkrio da je sivi vuk njegov najbliži živući rođak, sa kojim dijeli 99,5% DNK koda.

Njihovi naučnici takođe su utvrdili da se loza strašnog vuka pojavila prije između 3,5 i 2,5 miliona godina kao rezultat hibridizacije dvije drevne loze pasa.

- Neke izumrle vrste, poput strašnog vuka, imaju dubok kulturni značaj za starosjedilačke narode ili su igrale važne uloge u ljudskoj istoriji. Njihovo obnavljanje moglo bi pomoći očuvanju kulturnog nasljeđa i tradicionalnog ekološkog znanja - rekla je Šapiro.