<article>Iz Montenegro Space Research saopšteno je da će prvi crnogorski satelit „Luča” biti lansiran 28. decembar 2025. godine u 14:18 časova po srednjoevropskom vremenu (CET), odnosno u 22:18 po lokalnom vremenu, što znači da će lansiranje biti izvedeno u noćnim uslovima.Satelit će, kako navode, biti lansiran raketom Soyuz, jednom od najpouzdanijih i najdugovječnijih raketa u globalnoj svemirskoj industriji.„Luča” se nalazi u okviru sekundarnog tereta (secondary payload), zajedno sa emiratsko-kuvajtskim satelitom QMR-KWT 2, Katarskim TriSat-3 i više drugih međunarodnih satelita. Lansiranje će biti izvedeno sa kosmodroma Vostočni, smještenog u blizini granice Rusije i Kine – navodi se u saopštenju.Napominju i da su moguća manja pomjeranja termina iz tehničkih razloga, što je standardna praksa u svemirskoj industriji, međutim u ovoj fazi šanse za takav scenario su veoma male.Satelit je opremljen kamerom, senzorima za mjerenje kosmičke radijacije, telekomunikacionim i telemetrijskim uređajima.Zvanični radio-pozivni znak satelita će biti 4O6MSR, a operater misije glavni inženjer Nikola Perović.https://iaru.amsat-uk.org/formal_detail.php?serialnum=1062Predviđeni radni vijek satelita, navode, iznosi otprilike tri godine, a nakon lansiranja biće potrebno 10 do 15 dana za uspostavljanje pune komunikacije.Satelit „Luča” u potpunosti je u vlasništvu organizacije Montenegro Space Research (NVO i DOO). Projektom upravlja rukovodstvo organizacije Montenegro Space Research, koje čine osnivači Nikola Perović i Filip Jovićević. Luča predstavlja jedini satelit koji je pravno registrovan i operativno upravljan iz zemlje Zapadnog Balkana, te se može punopravno definisati kao nacionalni satelit.Na osnovu navedenog, Crna Gora postaje prva država Zapadnog Balkana koja ima satelit koji joj u potpunosti pripada; tehnički, pravno i operativno”, ističu iz Montenegro Space Research.Poseban značaj misije „Luča“ ogleda se u njenoj edukativnoj i naučno-istraživačkoj dimenziji. Obrada i analiza podataka sa satelita realizovaće se kroz studentske i istraživačke radne grupe u okviru programa Montenegro Space Research, uz učešće Univerziteta Crne Gore, Pariške Sorbone (Paris-Sorbonne University), Impirijal koledža u Londonu (Imperial College London) i Moskovskog državnog univerziteta (Lomonosov Moscow state university). U narednom periodu planirano je proširenje ove saradnje i na akademske i istraživačke institucije iz drugih država, uključujući Ujedinjene Arapske Emirate i Kuvajt, u skladu sa razvojem misije i raspoloživim kapacitetima – navodi se u saopštenju Montenegro Space Research.</article>

Iz Montenegro Space Research saopšteno je da će prvi crnogorski satelit „Luča” biti lansiran 28. decembar 2025. godine u 14:18 časova po srednjoevropskom vremenu (CET), odnosno u 22:18 po lokalnom vremenu, što znači da će lansiranje biti izvedeno u noćnim uslovima.
Satelit će, kako navode, biti lansiran raketom Soyuz, jednom od najpouzdanijih i najdugovječnijih raketa u globalnoj svemirskoj industriji.
„Luča” se nalazi u okviru sekundarnog tereta (secondary payload), zajedno sa emiratsko-kuvajtskim satelitom QMR-KWT 2, Katarskim TriSat-3 i više drugih međunarodnih satelita. Lansiranje će biti izvedeno sa kosmodroma Vostočni, smještenog u blizini granice Rusije i Kine – navodi se u saopštenju.
Napominju i da su moguća manja pomjeranja termina iz tehničkih razloga, što je standardna praksa u svemirskoj industriji, međutim u ovoj fazi šanse za takav scenario su veoma male.
Satelit je opremljen kamerom, senzorima za mjerenje kosmičke radijacije, telekomunikacionim i telemetrijskim uređajima.
Zvanični radio-pozivni znak satelita će biti 4O6MSR, a operater misije glavni inženjer Nikola Perović.
https://iaru.amsat-uk.org/formal_detail.php?serialnum=1062
Predviđeni radni vijek satelita, navode, iznosi otprilike tri godine, a nakon lansiranja biće potrebno 10 do 15 dana za uspostavljanje pune komunikacije.
Satelit „Luča” u potpunosti je u vlasništvu organizacije Montenegro Space Research (NVO i DOO). Projektom upravlja rukovodstvo organizacije Montenegro Space Research, koje čine osnivači Nikola Perović i Filip Jovićević. Luča predstavlja jedini satelit koji je pravno registrovan i operativno upravljan iz zemlje Zapadnog Balkana, te se može punopravno definisati kao nacionalni satelit.
Na osnovu navedenog, Crna Gora postaje prva država Zapadnog Balkana koja ima satelit koji joj u potpunosti pripada; tehnički, pravno i operativno”, ističu iz Montenegro Space Research.
Poseban značaj misije „Luča“ ogleda se u njenoj edukativnoj i naučno-istraživačkoj dimenziji. Obrada i analiza podataka sa satelita realizovaće se kroz studentske i istraživačke radne grupe u okviru programa Montenegro Space Research, uz učešće Univerziteta Crne Gore, Pariške Sorbone (Paris-Sorbonne University), Impirijal koledža u Londonu (Imperial College London) i Moskovskog državnog univerziteta (Lomonosov Moscow state university). U narednom periodu planirano je proširenje ove saradnje i na akademske i istraživačke institucije iz drugih država, uključujući Ujedinjene Arapske Emirate i Kuvajt, u skladu sa razvojem misije i raspoloživim kapacitetima – navodi se u saopštenju Montenegro Space Research.

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

400x240

400x203

thumbnail

Društvo

Lansiranje prvog crnogorskog satelita „Luča” 28. decembra

Odbor za planiranje i uređenje prostora, komunalno-stambenu djelatnost, saobraćaj i zaštitu životne sredine predložio je Skupštini da da saglanost da se Mitropoliji crnogorsko-primorskoj prenese pravo na građevinskom zemljištu za gradnju crkve Svetog Vasilija Ostroškog na Koniku.
U pitanju je zemljište &nbsp;ukupne površine 1.873 kvadrata. Direktorica Direkcije za imovinu Milica Kadović je saopštila da do sada Mitropoliji nije dato ništa, te da im se po prvi put daje zemljište za gradnju vjerskog objekta. Odbornik SDP-a Budimir Mugoša saopštio je da bi ovu odluku trebalo skinuti sa dnevnog reda jer je materijal stigao 20 minuta prije početka sjednice odbora. On je rekao da je protiv toga da se vjerskim zajednicama daje zemljište. Jelena Milošević (NSD) kazala je da se Mitropoliji po prvi put daje zemljište. &nbsp;
Data je saglanost na petogodišnji Strateški plan razvoja. Član radne grupe koja je bila zadužena za izradu plana Saša Šćekić saopštio je da važećem planu rok važenja ističe do kraja godine.&nbsp;
–Zbog toga se javila potreba da se pristupi izradi novog plana – saopštio je Šćekić. &nbsp;&nbsp;
Data je saglasnost na odluku o uslovima i načinu držanja kućnih ljubimaca i načinu postupanja sa napuštenim i izgubljenim kućnim ljubimcima, odluku o osnivanju Puteva. Jednoglasno je podržan Elaborat o parking zonama, dozvoljenom vremenu parkiranja, kategoriji motornih vozila koja se mogu parkirati i načinu naplate naknade za parkiranje na opštim i posebnim parkiralištima u Podgorici – dio grada preko Morače i centralne gradske zone. Direktor Parking servisa Nikola Lazović saopštio je da je izmjenama elaborata obuhvaćeno 1.146 parking mjesta.&nbsp;
Odbor je podržao izmjene odluke o kućnom redu u stambenim zgradama a za izmijenjeni propis glasali su Drago Šundić (Pokret za Podgoricu), Jelena Milošević (NSD), Boban Radević (Slobodna) i Pavle Ljumović (Demokrate), dok su uzdržani bili Stevan Kandić (PES) i Budimir Mugoša (SDP). &nbsp;
Odbor je predložio Skupštini da usvoji programe rada preduzeća za narednu godinu.&nbsp;

Odbor za planiranje i uređenje prostora: Mitropoliji 1.873 kvadrata za gradnju crkve na Koniku

Demokratska narodna partija intenziviraće aktivnosti koje se odnose na pitanja jezika i državljanstva, poručeno je nakon sjednice Predsjedništva te stranke.
- Na danas održanoj sjednici Predsjedništva Demokratske narodne partije jednoglasno je usvojen zaključak o intenziviranju aktivnosti svih funkcionera na rješavanju statusa srpskog jezika i dvojnog državljanstva kroz izmjene i dopune Zakona o državljanstvu - naveli su oni.&nbsp;
Kako su dodali, u tom pravcu posebno su apostofirani javno saopšteni stavovi potpredsjednika DNP – a i Vlade Miluna Zogovića i poslanika Jelene Kljajević i Dragana Bojovića da je neophodno započeti nacionalni dijalog oko ovih pitanja u prvom kvartalu sljedeće godine.&nbsp;
- Ustavne izmjene i dopune nisu nikakav atak na državu, naprotiv, one predstavljaju nužnost koja vodi stabilizacji društveno političkih prilika u susret evropskim izazovima koji nas očekuju - istakli su.
Kako su dodali, smatraju i da ustavne izmjene i dopune prvo treba da predloži i usvoji Vlada, kako bi institucionalni nivo takve odluke garantovao i izglasavanje u Skupštini.
- Vrijeme je da sa načelne i verbalne spremnosti svi ključni politički činioci pređu na demonstraciju konkretnosti, odgovornost i spremnosti da doprinesu zaustavljanju daljediskriminacije lingvističke većine.DNP će u tom dijelu dati puni doprinos shodno svojoj političkoj snazi i javno proklamovanim ideološkim i političkim ciljevima koje principijelno zastupa sve vrijeme - naveli su oni.

DNP: Intenziviramo aktivnosti na rješavanju statusa srpskog jezika i dvojnog državljanstva

Gost današnje Drugačije radio veze Ivan Prestaš, Dott. et Mgr. geopolitički analitičar govoriće o integracionom putu zemalja Zapadnog Balkana, okolnostima u kojima Briselinsistira na ubrzanju procesa i sigurnosnoj dimenziji integracija.
Biće riječi i o sve agresivnijim hibridnim kampanjama i dezinformacijama koje utiču na izborne procese.
Podkast Antene M možete pogledati na Televiziji E od 15.05 sati.&nbsp;
Autorka emisije: Ana Nives Radović

Prestaš u DRV: Zapadni Balkan između EU integracija i hibridnih prijetnji

Centar za građansko obrazovanje (CGO) uputio je Ženskom klubu Skupštine Crne Gore inicijativu da amandmanski djeluje na Predlog zakona o budžetu za 2026. godinu i predloži preusmjeravanje dijela sredstava planiranih za Crnogorsku akademiju nauka i umjetnosti (CANU).
Ova inicijativa, kako navodi CGO, proizlazi iz višegodišnjeg izostanka vidljivih rezultata CANU, niza kontroverzi koje prate rad institucije, kao i kontinuiranog zanemarivanja principa rodne ravnopravnosti – iako se budžet Akademije iz godine u godinu uvećava. Podsjećaju da su 19. decembra svim poslaničkim klubovima već dostavili inicijativu za smanjenje budžeta CANU.
Prema Predlogu budžeta za 2026. godinu, CANU je planirano 3.131.196,18 eura – najviše do sada. To predstavlja povećanje od 9% u odnosu na 2025. godinu, odnosno čak 135% više u poređenju sa 2021. godinom.
CGO podsjeća da je ulaganje u nauku i inovacije ključno za razvoj Crne Gore, ali ukazuje da u slučaju CANU kontinuirani rast izdvajanja nije praćen mjerljivim rezultatima, javnim angažmanom niti vidljivošću rada institucije.
Predlog CGO-a: Oduzeti 1,5 miliona od CANU i preusmjeriti na dvije oblasti
CGO predlaže da se budžet CANU za 2026. godinu umanji za 1.500.000 eura, uz sljedeću preraspodjelu:
• 500.000 eura Ministarstvu prosvjete, nauke i inovacija
Za podršku mladim naučnicima i naučnicama kroz:
– istraživačke projekte,
– stručno usavršavanje,
– opremanje laboratorija.
Ovaj iznos bi, prema ocjeni CGO-a, otvorio prostor za stvarne razvojne šanse za mlade talente, naročito u kontekstu, kako navode, izrazite zatvorenosti CANU prema ženama.
• 1.000.000 eura Ministarstvu socijalnog staranja, brige o porodici i demografije
Za uspostavljanje posebne budžetske linije podrške samohranim roditeljima, naročito u finansiranju obrazovanja i usavršavanja njihove djece.
CGO podsjeća na alarmantne podatke UNDP-a i Monstata koji ukazuju da žene u Crnoj Gori tokom života ne dostižu punu rodnu ravnopravnost, te da samohrane majke predstavljaju jednu od najranjivijih grupa.
Prema podacima iz 2025. godine, u Crnoj Gori živi 16.791 samohrani roditelj sa djecom mlađom od 25 godina, dok je Popis iz 2023. evidentirao 12.961 samohranu majku – čak 77,18% svih samohranih roditelja. U odnosu na 2011, njihov broj je porastao za 14,32%.
CGO podsjeća da je zahvaljujući inicijativama Ženskog kluba osnovan i Alimentacioni fond, naglašavajući da bi preusmjeravanje sredstava dodatno ojačalo zaštitu ove društvene grupe.
CGO poručuje da javni novac mora biti korišćen racionalno i transparentno, u skladu s potrebama društva i jasno vidljivim rezultatima.
„Ulaganje u instituciju koja ne pokazuje odgovornost prema javnim sredstvima, dok brojni društveni problemi ostaju zanemareni, ne može se smatrati opravdanim“, navodi se u saopštenju.
Predložena preusmjerenja, ističe CGO, mogla bi istovremeno osnažiti mlade naučnike i naučnice i unaprijediti položaj samohranih roditelja – dvije kategorije na kojima počiva budući razvoj Crne Gore.

CGO: Preusmjeriti dio budžeta CANU ka mladim naučnicima i samohranim roditeljima

„Mi iz iskustva znamo da tlačitelj nikada slobodnom voljom ne daje slobodu, dakle ona mora biti zahtjev potlačenih“ – Mahatma Gandi. Zvanični Beograd je ispoljio ogromnu nervozu i anticrnogorsku pizmu na naklonost Brisela da iz oportunih razloga podrži pristupanje Crne Gore članstvu u EU iako, i sam priznajem, postoji više argumenata protiv prijema, nego za. Kao neko ko sebe smatra posvećenim pristalicom evropskih vrijednosti, na kojima je formirena ideja ujedinjene Evrope od strane ljevičarske ideologije iz vremena dominacije liberalnih ideja, apsolutno ne vidim ništa zajedničko, ni na političkom, ni na ideološkom, ni na kulturnom planu, sa bilo kim iz vladajuće većine. Što je najgore, u suštinskom smislu ne postoji nikakva razlika u načinu formiranja institucija i načinu vladanja u Srbiji i Crnoj Gori. Jedina razlika je što je način formiranja institucija i načina njihovog funkcionisanja u Srbiji posljedica autoritativne, sada već i sa elementima diktature jednog čovjeka, predśednika Srbije Aleksandra Vučića, dok je u Crnoj Gori njihovo formiranje proizvod ogoljenog nasilja parlamentarne većine. O društvenom konsenzusu u bilo kojoj sferi društva, što jeste odlika demokratskih država, nema ni govora. <h2>PROGONI KAO KONSTANTA</h2> Hana Arent je davno konstatovala da „obezdržavljenost u masovnim razmjerama praktično je stavila svijet pred neizbježno i krajnje zbunjujuće pitanje da li uopšte postoje neotuđiva ljudska prava, dakle prava koja su nezavisna od bilo kog posebnog političkog statusa i proističu isključivo iz puke pripadnosti ljudskom rodu“. Kada je u pitanju Crna Gora, pored političkog statusa, neophodno je istaći nacionalni i religiozni status, mada se oni često poklapaju sa političkim. Sva individualna i grupna ljudska prava zavise od pripadnosti ili simpatija prema partijama političke većine, po pravilu su etnocentristička i religiozno unilateralna. Odnosno, od političke opredijeljenosti, pripadnosti poželjnom nacionalnom i vjerskom korpusu zavisi položaj u društvu i nivo poštovanja vaših ljudskih prava. Medijska okupacija i pretvaranje mnogih elektronskih medija u puke kopije beogradskih žutila, zloupotreba pravosudnog sistema u obračunu sa procrnogorskim, nezavisnim, kritičkim medijima, ogoljena diskriminacija crnogorske kulture, tradicije i crnogorskog jezika, favorizovanje srpstva i nametanje lažne istorije i tradicije u kojoj se Crnoj Gori oduzima svaka autentičnost i boji srpskim bojama, imaju cilj da se Crnoj Gori oduzmu temlji na kojima je opstajala čitav milenijum i koji je u savremenom svijetu čine potencijalno evropskom i građanskom državom. Najnovija žrtva anticrnogorske, velikosrpske patološke mržnje prema svemu časnom i crnogorskom je smjena direktorke Nacionalne biblioteke Dragice Lompar, zato što je pošteno i profesionalno radila svoj posao i razotkrila prevaru o dodjeli „Trinaestojulske nagrade“ jednom infamantu za neobjavljenu zbirku pjesama. Slično je i sa progonom od strane politizovanog tužilaštva nezavisnih medija i njihovih finansijera, čime se želi ugušiti svaka kritička misao i ugasiti nezavisni, procrnogorski mediji. I sve se to zamotava u farsičnu oblandu obračuna sa propagandno kriminalizovanim „bivšim režimom“, sa kojim povezuju svaki medij koji je kritičan prema sadašnjoj vlasti. Uz sramno ćutanje predstavnika EU u Podgorici i briselske administracije. <h2>VOJVODA RAJO OD KRNJE JELE</h2> Nikada do kraja dekonstruisane, ideološke matrice koje su devedesetih godina prošlog stoljeća uspostavile i potom održavale totalitarni poredak režima Slobodana Miloševića i njegovih satrapa u Crnoj Gori i u dvijehiljaditim su, posebno od početka vladavine Aleksandra Vučića i Srpske napredne stranke, održale kontinuitet u još gorem i lukavijem obliku. Umjesto sile oružja prešlo se na promjenu svijesti, sa istim konačnim ciljem - širenja nacionalnog prostora i, uz pomoć Crkve Srbije, poistovjetiti ga sa prostorom na kojem Crva Srbije ima uticaj. Najbolji primjer za to je prostor Crne Gore. Upravo zato su se vladajuća većina i Crkva Srbije uprli da se autokefalna Crnogorska crkva istorijski predstavi kao dio Crkve Srbije, iako većinu vremena postojanja CPC - Srpska crkva nije ni postojala.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251220231212_8ad381e675e838c14277082cff2dd3918baac8b8889e0b62907add62686c71e7.png" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251220231212_8ad381e675e838c14277082cff2dd3918baac8b8889e0b62907add62686c71e7" data-rendition-name="original" width="446" height="319" loading="lazy" alt="vojvoda "> </figure>  &nbsp;  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251220231212_cb2fcf1f68fd5b290e528a359ae29cd0a51564e4fefb8f4557f27315846c5c35.png" data-media-id="editor_1" data-image-id="20251220231212_cb2fcf1f68fd5b290e528a359ae29cd0a51564e4fefb8f4557f27315846c5c35" data-rendition-name="original" width="452" height="557" loading="lazy" alt="vojvoda"> </figure>  Na prijemu, u organizaciji predśednika crnogorskog parlamenta, vojvode Raja od Krnje Jele, obilježena je 120-godišnjica donošenja prvog crnogorskog Ustava 1905. godine, uz zvanice koje taj datum, kao i datum proglašenja Crne Gore kraljevinom, doživljavaju kao formalno razbijanje srpskog nacionalnog prostora. Vojvoda Rajo od Krnje Jele je održao govor u prigodnom velikosrpskom maniru, citirajući odredbe Ustava, namjerno preskačući član 40, kojim je definisano da „Crnogorska je crkva autokefalna. Ona ne zavisi ni od koje strane Crkve ....“. Pošto član 39. tog Ustava o narodnim bojama velikosrbi pokušavaju pretvoriti u boje crnogorske zastave, poklanjam vojvodi Raju od Krnje Jele zvaničnu razglednicu Crne Gore na dan proglašenja kraljevine 28. avgusta 1910. godine, sa crvenom zastavom na balkonu dvorca na Cetinju, kao i sliku dvorca na Kruševcu, takođe sa crvenom zastavom na krovu, odakle su zvanice odvođene na Cetinje. Mora da se kralj Nikola zbunio kad nije stavio po vojvodinoj želji trobojku?  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025122023128_32fca63c09acb62e09dc3c343accb5d200cfb4c1827cd1c22f9ac37c4781d913.png" data-media-id="editor_2" data-image-id="2025122023128_32fca63c09acb62e09dc3c343accb5d200cfb4c1827cd1c22f9ac37c4781d913" data-rendition-name="original" width="415" height="399" loading="lazy" alt="ustav cpc "> </figure>  Siguran sam da vojvoda Rajo od Krnje Jele, tog rasadnika urbane, građanske Crne Gore, izuzetno poštuje Valtazara Bogišića, jedno vrijeme ministra pravde Crne Gore i tvorca čuvenog Opšteg imovinskog zakonika za Crnu Goru iz 1872. godine, posebno njegovu izjavu „što se grbo rodi vrijeme ne ispreavi“, ili, što bi savremeni pravnici rekli, „iz neprava ne može nastati pravo“. Pa da malo podučimo vojvodu, kako ne bi ubuduće tendenciozno zaobilazio ono što mu kvari sliku o „srpskoj Crnoj Gor“. <h2>PRIZNANJE IZDAJE</h2> U Ustavu Crnogorske pravoslavne crkve iz 1904. godine, u tački 22 izričito piše: „Odluke Sv. Sinoda o spoljašnjim poslovima da postanu izvršne i za svakoga obavezne potrebito im je vrhovno Knjaževsko odobrenje“. Sastav Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve objavljen je u Državnom kalendaru Knjaževine Crne Gore za 1910. godinu: „Predśednik Mitropolit Mitrofan, članovi: episkop Kiril Mitrović, arhimandrit Mihailo Dožić, iguman Prokopije Vračar, protođakon Filip Radičević, protojereji Aksentije Bojović i Pavle Petrović. Sekretar đakon Ivo Kaluđerović“. Iz navedenog sastava se vidi da sekretar Sv. Sinoda nije bio njegov član, da nije imao pravo glasa, tj. odlučivanja, već da se bavio administrativnim poslovima.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025122023128_c76fde3a23e246c94622a8f3c36a27559a4206fd6d6fe9dc64a0a87053c2582d.png" data-media-id="editor_3" data-image-id="2025122023128_c76fde3a23e246c94622a8f3c36a27559a4206fd6d6fe9dc64a0a87053c2582d" data-rendition-name="original" width="423" height="210" loading="lazy" alt="sveti sinod "> </figure>  Crnogorska pravoslavna crkva je prisajedinjena Ujedinjenoj srpskoj crkvi Zapisnikom sa „izvanredne śednice Svetoga Sinoda Pravoslavne Crkve u Crnoj Gori“ od 16. 12. 1918. g, koji su potpisali Mitropolit autokefalne Crnogorske crkve Mitrofan Ban, mitropolit pećki dr Gavrilo Dožić i episkop nikšićki Kiril Mitrović. Zapisnik je potpisao i sinodski zapisničar Ivo Kaluđerović, za kojeg smo već napisali da po Ustavu CPC nije imao pravo odlučivanja. Ako uporedimo sastav Sinoda sa potpisnicima Zapisnika, viđećemo da Gavrilo Dožić nije bio član Sinoda. Što će reći da su samo dva potpisa validna. Pored toga, crkveni kanoni izričito propisuju da o statusu crkve može odlučivati isključivo crkveni sabor, nikako sinod, posebno ne sa dva člana od sedam.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025122023128_832905ebef745d984e97ab2d246f7314b8e93fbdba8cd5a565eccf6e5d37db27.png" data-media-id="editor_4" data-image-id="2025122023128_832905ebef745d984e97ab2d246f7314b8e93fbdba8cd5a565eccf6e5d37db27" data-rendition-name="original" width="446" height="341" loading="lazy" alt="Zapisi o tzv.ujedinjenju"> </figure>  Što se tiče načina donošenja odluka Sv. Sinoda, oni su Ustavom CPC iz 1904. g. bili precizno regulisani. U čl. 25 piše: „Sv. Sinod može donositi punovažne odluke, kad su prisutni u śednici: predśednik (čl. 12) i bar još tri člana od kojih dva člana po pravu i jedan po izboru“, tj. najmanje četiri člana od ukupno sedam, i to tri koji su po položaju (mitropolit Crne Gore, episkop zahumsko-rasijski i arhimandrit cetinjski (čl.11) i jedan po izboru (jedan od tri protroprezbitera (čl.11). Da ne pominjemo već navedeni član 22. da odluke Sinoda ne mogu biti izvršne bez „Knjaževskog odobrenja“. Da je Crna Gora pravna država, kao što nije, odavno je odluku iz Zapisnika od 16. 12. 1918. g. trebalo staviti van pravne snage, jer iz neprava ne može nastati pravo! Ako je odluka tzv. Podgoričke skupštine o prisajedinjenju Crne Gore Srbiji slučaj poznat u pravu kao pravni akt inexistant (akt koji ne postoji), takav je onda i bilo koji drugi akt ili odluka koje slijede iz njega. To se odnosi kako na „odluku“ dva člana Sv. Sinoda o „samoukinuću“ sopstvene autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve i „ujedinjenju“ u Ujedinjenu Srpsku pravoslavnu crkvu, tako i na dekret regenta Aleksandra iz 1920. godine o ukidanju Crnogorske pravoslavne crkve. U knjizi „Srpski zločini u Crnoj Gori“, izdatoj od strane Kraljevske Crnogorske štamparije u Rimu 1921. g. piše: „Mitropolit crnogorski (Mitrofan Ban) umro je koncem mjeseca septembra 1920. u 76. godini na Cetinju. Na samrtnom času izjavio je, da je u decembru 1918. pod prijetnjom smrti od strane Srba priznao aneksiju Crne Gore Srbiji i da je ovu izjavu učinio grofu Salisu, izaslaniku Vel. Britanije za anketu u Crnoj Gori. Potonje riječi mitropolitove su bile dirljivi apel na Kralja i narod crnogorski, tražeći da mu oproste ono što je i sam smatrao izdajstvom svoje otadžbine“. <h2>SIMBOLI SRPSKE OKUPACIJE</h2> Vojvoda Rajo je na obelježavanju 120-godišnjice objave Ustava iz 1905. g. prigodu začinio i osobom u crnogorskom ruhu, ali sa pogrešnom kapom. Trebalo je Rajo da priupita onog srpskog istoričara Aleksandra Stamatovića, od kad je 4S silom nametnuto na kapi u Crnoj Gori. Znao bi da u vrijeme donošenja Ustava na crnogorskim kapama niđe nije bilo 4S, te da je to još jedan od bezočnih falsifikata koje svako malo izbacuje. Kao što nema većeg bezobrazluka i poganštine od nazivanja kapele koju je podigao Aleksandrar Karađorđević na Jezerskom vrhu Njegoševom kapelom. Vojvoda se predstavlja kao veliki antikomunista, iako su u vrijeme socijalizma više poštovane „svetinje“ nego što ih on poštuje. U vrijeme socijalizma, kad je građena brana na Pivi i seljen Pivski manastir, svaki kamen je obilježen brojem i prenešen na novo mjesto manastira. I to je rađeno 13 godina. Kamen po kamen. Pa onda restaurirano tako da je sačuvan originalan izgled. Njegoševa kapela je 1924/5 samo oburdana niz Koprivinu stranu. Komunisti je ne bi rušili, već bi svaki kamen bio vraćen na svoje mjesto i bila bi sačuvana originalna Njegoševa kapela. Da je Srbima bila svetinja i oni bi to uradili. Ali nijesu. Njima je trebala kapela kao svetinja koju je sagradio okupator, kao dokaz da je podjarmio Crnu Goru! I sad jedan ponavljač nikšićke gimnazije „Stojan Cerović“, nedostojan da pominje Njegoševo ime, hoće po drugi put da oburda Njegoševu kapelu i vrati simbol srpske okupacije Crne Gore na Lovćen. E pa teško preko nas živih!

Obezdržavljenost

Pljevlja su među najzagađenijim mjestima u Evropi. Tokom zimskih mjeseci koncentracije sumpor-dioksida, PM čestica i drugih otrovnih gasova višestruko premašuju dozvoljene granice. Djeca završavaju na kiseoniku. Stariji se guše u sopstvenim domovima. Broj oboljelih od respiratornih i malignih bolesti iz godine u godinu raste - poručio je građanski aktivista Pavle Čolović u otvorenom pismu svjetskim liderima, predsjednicima država, premijerima, ministrima zdravlja i životne sredine, predstavnicima Ujedinjenih nacija (UN), Evropske unije (EU) i međunarodnih ekoloških organizacija.
Naglasio je da se obraćam iz Pljevalja - malog ali, kako je rekao, najljepšeg grada na sjeveru Crne Gore - koji već decenijama polako umire - ne od rata i gladi - već od vazduha koji udišu.
- Posebno zabrinjava činjenica da je Termoelektrana Pljevlja zvanično prošla takozvanu „ekološku rekonstrukciju“, u koju je uloženo skoro 100.000.000 eura. Javnosti je obećano smanjenje zagađenja, usklađivanje sa evropskim standardima i zaštita zdravlja građana - naveo je on.
Danas, nakon tog enormnog ulaganja, stanje je, podvlači Čolović, nikada gore.
- Zagađenje je veće, zdravstvene posljedice su teže, a povjerenje građana potpuno urušeno. Postrojenja za odsumporavanje i denitrifikaciju ne funkcionišu kontinuirano, mjerni sistemi se gase upravo kada je zagađenje najizraženije, a odgovornost se prebacuje sa institucije na instituciju - naglasio je on.
Čolović je podvukao da ovo pismo nije politički pamflet – nego vapaj jednog grada.
- Ovo je optužnica savjesti. Ovo je pitanje: kako je moguće da se uloži 100 miliona eura, a da građani danas udišu otrovniji vazduh nego ranije? – naveo je Čolović.
Oni, kako je rekao, traže hitnu međunarodnu pažnju i nezavisni monitoring kvaliteta vazduha u Pljevljima, međunarodnu reviziju efekata ekološke rekonstrukcije Termoelektrane Pljevlja, pritisak na nadležne institucije da poštuju ekološke i zdravstvene standarde, zaštitu osnovnog ljudskog prava - prava na život i zdrav vazduh.
- Zagađenje ne poznaje granice, nacije ni ideologije. Ako danas ćutimo nad Pljevljima, sjutra će neko drugi pisati isto pismo iz nekog drugog grada. Ne tražimo privilegije. Tražimo istinu, odgovornost i pravo da naša djeca imaju isto pravo na zdrav život kao djeca u Parizu, Berlinu ili Oslu - zaključio je Čolović dodajući da se nada da će čuti glas jednog malog grada prije nego potpuno utihne.

Čolović: Tražimo nezavisni monitoring kvaliteta vazduha u Pljevljima i međunarodnu reviziju efekata ekološke rekonstrukcije TE Pljevlja

Predsjednik Skupštine Crne Gore Andrija Mandić, bez ijednog pogleda ili riječi, nonšalantno je prošao pored majke Slobodanke Krgović, koja štrajkuje glađu ispred zgrade parlamenta, boreći se, kako kaže, za dostojanstvo svih majki sa troje i više djece čija su primanja zamrznuta još od 2016. godine.&nbsp; Mandić se uputio ka službenom automobilu, potpuno ignorišući ženu koja stoji sa transparentom i apeluje na državni vrh. <div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DoTE8wNc6vVQ&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div> Krgović jističe da je na ovaj vid protesta primorana, jer majke godinama bezuspješno pokušavaju da dobiju makar minimum institucionalne pažnje. – Ja sam počela štrajk glađu da bih apelovala na predstavnike vlasti da nam povećaju primanja koja su zamrznuta od 2016. godine, a u jednom periodu ih nijesmo ni primale. Donijet je zakon 2021. i od 2022. dobijamo ta fiksna obeštećenja. Tražimo da se odmrznu primanja i da se usklađuju jednom ili dvaput godišnje, kao sva ostala, u odnosu na troškove života – kazala je Krgović. Podsjeća da su majke već protestovale ispred Skupštine, ali da nije bilo reakcije institucija. Peticiju koju je potpisalo 7.500 majki parlament još nije razmotrio, iako je budžet na dnevnom redu.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025122211124_e723e5ab81ffbd4b5c777b30ccd9b44b8f7dc7c6d69d4973c422bcbae48aafdb.png" data-media-id="editor_1" data-image-id="2025122211124_e723e5ab81ffbd4b5c777b30ccd9b44b8f7dc7c6d69d4973c422bcbae48aafdb" data-rendition-name="original" width="677" height="388" loading="lazy" alt="krgović"> </figure>  – Zato smo zabrinute. Ako se usvoji budžet bez razmatranja naših zahtjeva, pitanje je šta dalje. Zato sam i ponijela transparent sa iznosima primanja: 192 eura za majke sa biroa i 336 za majke iz radnog odnosa – navela je ona. Krgović poručuje da očekuje hitnu reakciju Skupštine prije izglasavanja budžeta, jer u suprotnom – protest bi mogao da se radikalizuje. – Moj štrajk glađu trajaće do petka. Ako ne bude reakcije, majke iz cijele Crne Gore će doći ovdje i radikalizovaćemo štrajk: blokade saobraćaja i druge mjere. Ali vjerujem da do toga neće doći. Očekujem da me neće pustiti da kolabiram ovdje, već da ćemo dobiti poziv. Predali smo zahtjeve Skupštini i Vladi – kazala je ona. Majke, dodaje, traže tri konkretne stvari: - &nbsp;korekciju i usklađivanje primanja, - &nbsp;isplate preko banaka i uplatu doprinosa za PIO, - sastanak sa predstavnicima vlasti – koji do sada nije zakazan. Uprkos njenom prisustvu pred samim ulazom, predsjednik Skupštine prošao je pored nje bez reakcije, sa potpunim &nbsp;odsustvom empatije prema ženi koja zbog egzistencijalne borbe rizikuje zdravlje. <div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fyoutu.be%2FKY4h1YSluAc&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

VIDEO: Mandić nonšalantno prošao pored majke koja štrajkuje glađu; Krgović: Ne tražim ništa lično već pravdu za 7.500 majki

Grupacija nastala u aktu protivprirodnog bluda staljinizma i velikosrpskog fašizma čiji je viđeni potrčko aktuelni direktor DACG nije slučajno pregla da poklopi bezbjednosni sistem Crne Gore, kazali su dekan na Faluketetu za crnogorski jezik i književnost Aleksandar Radoman, prodekan Adnan Čirgić i profesor Boban Batrićević odgovarajući na prozivke direktora Državnog arhiva Crne Gore Danila Mrvaljevića.
Mrvaljević je na mreži Fejsbuk Radomana, Čirgića i Batrićevića oslovio s “babetine”, te dodao da mu je drago da "idu trojica na njega" jer "pojedinačno nijesu dorasli".&nbsp;
Reagovanje Čirgića, Radomana i Batrićevića prenosimo u cjelosti:&nbsp;
Da nije bilo najnovijeg Fejsbuk izbljuvka direktora Državnoga arhiva Crne Gore, pitanje na osnovu kojih referenci je izabran na tu poziciju i dalje bi bilo misterija. Novo javno uneređivanje direktora DACG razriješilo je tu misteriju. A evo o čemu je riječ. Grupacija nastala u aktu protivprirodnog bluda staljinizma i velikosrpskog fašizma čiji je viđeni potrčko aktuelni direktor DACG nije slučajno pregla da poklopi bezbjednosni sistem Crne Gore.&nbsp;
U toj misiji po svoj prilici im se logičnim učinilo da tom sistemu neizostavno mora pripadati i Državni arhiv. Jer čemu bi ti vražji arhivi inače služili do da čuvaju neke tajne. Što bi bio smisao arhivistike ako ne da čuva i pothranjuje konspirativne spise koji u datom momentu mogu poslužiti da se neko kompromituje i difamira. Od ekipice koju krase sumnjive diplome i odsustvo radnog staža u bilo kom poslu a objedinjava je patološki resentiman i mržnja prema 2006. godini, bilo bi nepravedno očekivati da išta drugo i misle o arhivu.
E tu dolazimo do pitanja referenci našeg direktora. Ako je arhiv mjesto đe se pohranjuju tajne i kuvaju intrige ko bi mogao biti bolji direktor arhiva od lokalne mutikaše. Otud njegov ispljuvak počinje s babetinama, nastavlja glasinama, vrhuni prijetnjama (u maniru B. B. - imamo saznanja, bolje da ih ne obznanimo) i okončava pljuvačinom. Pritom okađen doktrinom poltrona aktuelnog režima o svetoj i moralnoj borbi protiv bivše vlasti. Samo s ljudima koji nikad nijesu bili dio niti jedne vlasti. Ostavljamo stoga direktora i kolektivno i individualno da bazdi u svom budžaku intriga i mržnje okružen ekipom najbizarnijih i najbesprizornijih tipova koje je crnogorska politika ikad viđela saglasni s njim u jednom - u moru ližisana aktuelnog režima zbilja nije ničim zamiritao da ga izdvojimo.
Što se pak tiče onoga da mu je drago što trojica idu na njega, da bude jasno: nijedan od nas ne ide na njega. Nijesmo mi muve pa da idemo na Danila Mrvaljevića.
Javnost ćemo pošteđeti dalje polemike s direktorom DACG jer nam namjera nije ni bila da s njime polemišemo no da ga pozovemo, u vezi sa saopštenjem grupe građana, da se priśeti dužnosti direktora državne ustanove koja mu je povjerena. Budući da je svojom pisanijom potvrdio sve ono što svo Cetinje o njemu misli, nema razloga da se dalje glibamo. Nemamo ingerencija da ga spriječimo u njegovim očitim izdajničkim namjerama.
Adnan Čirgić
Boban Batrićević
Aleksandar Radoman

Lansiranje prvog crnogorskog satelita „Luča” 28. decembra

Odbor za planiranje i uređenje prostora: Mitropoliji 1.873 kvadrata za gradnju crkve na Koniku

DNP: Intenziviramo aktivnosti na rješavanju statusa srpskog jezika i dvojnog državljanstva

Prestaš u DRV: Zapadni Balkan između EU integracija i hibridnih prijetnji

CGO: Preusmjeriti dio budžeta CANU ka mladim naučnicima i samohranim roditeljima

PRATITE TVe UŽIVO