UN: Crna Gora mora da se suprotstavi govoru mržnje
Na Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje, Ujedinjene nacije u Crnoj Gori ističu važnost suzbijanja govora mržnje koju identifikuju kao rastuću prijetnju.
- Govor mržnje je više od uvredljivog jezika. To je opasan alat za širenje neprijateljstva i može dovesti do nasilja, zločina, pa čak i genocida. Iako mržnja nije nova pojava, njen obim i uticaj značajno su se uvećali sa novim komunikacionim tehnologijama, posebno sa razvojem vještačke inteligencije, koja predstavlja rizik ukoliko nije regulisana u skladu sa ljudskim pravima. Zato je ovogodišnji Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje fokusiran na vještačku inteligenciju – snažan alat koji, zavisno od načina upotrebe, može biti iskorišten i za širenje govora mržnje, ali i za njegovo prepoznavanje, sprečavanje i suzbijanje – navode iz kancelarije UN u Crnoj Gori.
Dodaju da Crna Gora nije izuzetak kada je u pitanju govor mržnje, te da je tokom svoje nedavne posjete, Visoki komesar UN-a za ljudska prava izrazio zabrinutost zbog govora mržnje u zemlji, ističući posebnu odgovornost političara i javnih ličnosti da se bore protiv njega.
- Prema nacionalno reprezentativnom istraživanju koje je agencija IPSOS sprovela u decembru 2024. za potrebe UN u Crnoj Gori, čak 93% ispitanika primjećuje govor mržnje u svojoj okolini. Istovremeno, oko 80% mladih uzrasta 14-19 godina vjeruje da može prepoznati govor mržnje, dok tek mali broj njih ne uspijeva jasno da ga razlikuje od slobode izražavanja. Govor mržnje često je usmjeren prema političkim protivnicima, a naročito su pogođene ranjive grupe među kojima su LGBTIQ+ osobe, Romi, migranti, izbjeglice, tražioci azila ali i oni iz nižeg socio-ekonomskog položaja – navodi se u saopštenju.
Dodaju da si među primarnim metama žene, posebno one u javnom životu, kao što su novinarke, političarke i braniteljke ljudskih prava.
Istraživanja UNDP-a pokazuju da je 7 od 10 političarki u Crnoj Gori doživjelo neki oblik nasilja. Seksistički i mizogini narativi, koji se kreću od stereotipa do onlajn uznemiravanja, učvršćuju patrijarhalne norme, podrivaju društvenu koheziju i podstiču diskriminaciju, često ostajući nekažnjeni pod izgovorom humora ili tradicije.
- Ne smijemo tretirati govor mržnje kao marginalno pitanje – to je direktna prijetnja društvenoj koheziji i demokratskom dijalogu. Sistem UN je ujedinjen u podršci nacionalnim institucijama, medijima i civilnom društvu u jačanju kulture poštovanja i inkluzije - rekao jerezidentni koordinator UN u Crnoj Gori Diego Sorilja.
On je naglasio da UN pruža podršku zemlji u borbi protiv govora mržnje kroz koordinisane napore više agencija UN uključujući UNDP, UNESCO, UNICEF, OHCHR, IOM, UNHCR.
- Danas, 18. juna, na Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje, Ujedinjene nacije pozivaju sve aktere u Crnoj Gori na odlučnu akciju za sprečavanje govora mržnje kroz obrazovanje, dijalog, inkluziju i poštovanje ljudskih prava – zaključuje se u saopštenju.