Kapetan koji je spriječio pokolj: Podsjećanje na ulogu Mirka T. Božovića u spašavanju muslimana 1943.
Piše: Novak Adžić, doktorand istorijskih nauka
Mirko Tomov Božović (Limljani, Crmnica, 1887 – Bar, 1959) bio je oficir, kapetan crnogorske vojske, učesnik Balkanskih ratova, kao i Prvog i Drugog svjetskog rata. Jedan je od predvodnika Božićnog ustanka u Crnoj Gori 1919. godine u Crmnici.
Nakon sloma ustanka, Božović je emigrirao u Italiju, gdje je aprila 1919. boravio u logoru u Gaeti, a kasnije bio premješten u Padulu, da bi se zatim ponovo vratio u Gaetu, u okviru oficirskog kora crnogorskih trupa u inostranstvu.
U julu iste godine vratio se u Crnu Goru, u ekspediciji kojom je komandovao Krsto Zrnov Popović, radi ponovnog podizanja crnogorskog naroda na novi ustanak za oslobođenje zemlje od srpske (srbijanske) okupacije i nasilne aneksije. Mirko T. Božović sa svojom komitskom grupom vodio je gerilske, oružane akcije protiv srpskog okupatora Crne Gore, da bi tokom 1920. ponovo emigrirao u Gaetu.
Kao zelenaš i crnogorski suverenista, Božović je, nakon dobijene amnestije, odlučio da se vrati u rodni kraj početkom 1922. godine. Nastanio se u rodnim Limljanima, ali je stalno bio pod prismotrom režima Kraljevine SHS. Pripadao je Crnogorskoj stranci - opozicionoj, autentičnoj, državotvornoj crnogorskoj partiji između dva svjetska rata.
On je sa svojom zelenaškom vojničkom četom uspio da zaustavi, pored ostalih njegovih hrabrih, časnih djela, četničke oružane grupe pod komandom Pavla Đurišića i njemu potčinjenih lokalnih komandanata, koje su namjeravale da na prostoru Bara i dijela Ulcinja muče i ubijaju civilno stanovništvo, naročito muslimane.
Tokom Drugog svjetskog rata, u periodu 1942–1944, kapetan Mirko T. Božović bio je pripadnik oficirskog štaba crnogorske nacionalne zelenaške vojske, Lovćenske brigade, kojom je komandovao brigadir (general) Krsto Zrnov Popović. Unutar te formacije, kapetan Božović bio je komandir/komandant autonomne čete u Baru, koja je brojala više od 100 vojnika i bila raspoređena na području Bar–Dobra Voda–Zupci–Tuđemili.
Njegova uloga kao zelenaša i crnogorskog patriote, jednog od komandanata oružanih formacija Krsta Popovića, bila je jako humana i važna. Spašavao je i štitio narod barskog područja, svih vjera, od represalija stranih okupatora i četničkih oružanih kvislinških formacija. On je sa svojom zelenaškom vojničkom četom uspio da zaustavi, pored ostalih njegovih hrabrih, časnih djela, četničke oružane grupe pod komandom Pavla Đurišića i njemu potčinjenih lokalnih komandanata, koje su namjeravale da na prostoru Bara i dijela Ulcinja muče i ubijaju civilno stanovništvo, naročito muslimane.
Kapetan Mirko T. Bozović umro je i sahranjen kao slobodan i zaslužan čovjek 1959. u Baru. Njegov sin Rade Božović bio je dugogodišnji moj, do njegove smrti, prijatelj i član LSCG. Umro je, kao i otac mu, kao iskreni crnogorski slobodar i suverenista.