Potvrđen slučaj plavog jezika u Bijelom Polju: Na bolest najosjetljivije ovce, kod goveda i koza često prolazi u asimptomatskoj formi

Na teritoriji opštine Bijelo Polje, u mjestu Femića Krš, potvrđen je slučaj bolesti plavog jezika kod jednog grla goveda - saopšteno je iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.

Navode da je nakon uspostavljene sumnje od veterinarske ambulante “Grandov”, te slanja adekvatnih uzoraka na dalja laboratorijska ispitivanja, Specijalistička veterinarska laboratorija metodom molekularne dijagnostike potvrdila postojanje bolesti.

- Utvrđeno je prisutvo virusa plavog jezika, serotipa osam, koji već mjesecima cirkuliše u regionu (Srbija, Hrvatska, Sjeverna Makedonija, Kosovo) - saopštili su oni.

Kako su naveli, trenutno je sumnja na postojanje ove bolesti prijavljena na još četiri gazdinstva u Crnoj Gori, vazdušnom linijom nedaleko od gazdinstva na kom je primarno potvrđena, a dalja epizootiološka i dijagnostička ispitivanja su u toku.

- Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove i terenska veterinarska služba preduzimaju sve neophodne mjere, u skladu sa aktuelnim zakonodavstvom, sa ciljem sprečavanja širenja, ranog otkrivanja novih slučajeva i iskorjenjivanja plavog jezika - dodaju iz Uprave.

Podsjećaju da je bolest plavog jezika prvi put registrovana u Crnoj Gori 2001. godine, a nakon toga do 2021. godine bolest se javljala sporadično, sa većim razmjerama 2014. i 2016. godine. Od 2021. do sada nisu zabilježeni novi slučajevi plavog jezika.

Bolest je, navode, trenutno prisutna i aktivna i u drugim zemljama šireg regiona, te su slučajeve prijavili i Bugarska, Češka, Grčka, Mađarska.

- Plavi jezik je virusno, vektorsko, oboljenje domaćih (goveda, ovce i koze) i divljih preživara, a uzročnik je virus, iz familije Reoviridae, rod Orbivirus. Bolest nije zoonoza (ne može se prenijeti sa životinja na ljude) i ne može se prenijeti klasičnim kontaktom među životinjama, već glavnu ulogu u prenosu imaju vektori - komarcima slični inskekti roda Culicoides, koji se inficiraju sisajući krv viremičnih životinja i dalje prenose virus ubodom prijemčivih životinja - naveli su u Upravi.

Period inkubacije je, napominju, od četiri do osam dana.

- A tok infekcije varira od inaparentnog (bez pojave kliničkih znakova), kod većine zaraženih životinja, do fatalnog, dok težina kliničke slike zavisi od više faktora poput serotipa uzročnika, vrste domaćina, faktora sredine - pojasnili su iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.

Na bolest su, prema njihovim riječima, najosjetljivije ovce, dok kod goveda i koza često prolazi u asimptomatskoj formi.

- U potvrđenom slučaju, nakon ispoljavanja kliničke slike kod jedne mliječne krave, veterinar je uspostavio sumnju, uzeo adekvatne uzorke za laboratorijske analize, nakon kojih je bolest potvrđena - istakli su u saopštenju.

Klinička slika

Kod goveda, prema njihovim riječima, nastaje inaparentna infekcija bez vidljivih kliničkih znakova, a u rijetkim slučajevima pojave se i klinički simptomi.

- Međutim, tokom epidemija uzrokovanih serotipom osam, koji je ustanovljen i u potvrđenom slučaju u Bijelom Polju, praksa pokazuje da se pojavljuju znakovi poput potištenosti, povišene tjelesne temperature, konjuktivitisa, krvarenja i erozije nosne i usne sluzokože, te nosni iscjedak koji vremenom postaje gnojan - naveli su u Upravi.

Uočeno je, kažu, crvenilo kože.

- Uz crvenilo ruba papaka, praćeno laminitisom (upalom mekih tkiva papaka). Bolest često prati izraziti pad mliječnosti bez drugih vidljivih simptoma. Takođe, kog goveda bolest može biti praćena stvaranjem krasti na vimenu - naveli su oni.

Kod koza je, kažu oni, karakteristična inaparentna infekcija, slično kao i kod goveda.

- Kada se kod koza bolest manifestuje, može se primijetiti: povišena tjelesna temperature, otoci usana, crvenilo sluznica i slinjenje. Uočeni su i slabost, pobačaji, upala pluća i otoci zglobova - naveli su u Upravi.

Klinički znaci su, napominju oni, najčešći i najizraženiji kod ovaca, a težina kliničke slike zavisi od serotipa, osjetljivosti rase i stresnih faktora. 

- U tipičnom obliku bolesti zapažaju se povišena tjelesna temperatura koja obično traje oko sedam dana, a može trajati i duže. Temperatura je često istovremeno praćena otežanim disanjem, a nakon par dana od prvih simptoma uočava se crvenilo usne duplje i nosne sluzokože praćeno iscjetkom iz nosa i očiju. Javljaju se i otoci jezika, usana, kapaka i ušiju.U rijetkim slučajevima otok jezika može biti toliko izražen da jezik ne može stati u usnu duplju, a usljed cijanoze poprimi plavu boju, po čemu je bolest i dobila ime - istakli su u Upravi.

Nakon pet do osam dana od pojave bolesti dolazi, kažu, do nekrotičnih promjena na sluznici usne duplje, koje su veoma bolne.

- Pa ovce prestaju da uzimaju hranu. Povremeno se pojavi i krvav proliv, što je loš prognostički znak. Usljed laminitisa, papci postaju bolni i topli te ovce šepaju, pretežno leže ili pokušavaju hodati na koljenima. Životinje su nemoćne, mršave, vuna otpada u pramenovima, a smrtnost varira od dva do 30 odsto - naveli su oni.

Uprava apeluje na držaoce životinja da, ukoliko primijete promjene zdravstvenog stanja svojih životinja, o tome obavijeste veterinara, koji će izlaskom na teren sprovesti uzorkovanje i uputiti na dalja laboratorijska testiranja.