CBCG uvela online kliring: Uplate do 1.000 eura gotovo odmah dostupne
Centralna banka Crne Gore pustila je danas u rad novu generaciju nacionalnog platnog sistema – RTS/X, čime je pokrenuta najznačajnija funkcionalna i tehnološka promjena u domaćem platnom prometu od njegovog uspostavljanja 2005. godine kojom se korisnicima omogućava da gotovo odmah mogu raspolagati sredstvima prililkom transakcija do 1000 eura, saopšteno je iz Centralne banke.
- Ovo je jedan od koraka u novoj fazi sveobuhvatne modernizacije platnog sistema Crne Gore, s ciljem njegovog usklađivanja sa evropskim praksama i obezbjeđenja bržih, sigurnijih i dostupnijih plaćanja svim korisnicima – građanima, privredi i institucijama. Novim sistemom uveden je online kliring, odnosno usluga koja omogućava da se međubankarske transakcije, odnosno uplate i isplate u iznosima do 1.000 eura obrađuju tokom cijelog dana, bez čekanja na dosadašnje fiksne kliring cikluse, što korisnicima omogućava gotovo trenutno raspolaganje sredstvima- objašnjeno je iz CBCG.
Kako su istakli, zahvaljujući novoj funkciji online kliringa, jednom kad se novac pošalje – transakcija se ne može poništiti, što dodatno jača predvidivost i pouzdanost platnog sistema.
- Za građane, to znači da su stvoreni uslovi da kada, na primjer, dobiju uplatu u iznosu do 1.000 eura, novac stigne na njihov račun u roku od nekoliko sekundi ili minuta u zavisnosti od banke čiji su klijent- kazali su iz Centralne banke.
Za privredu, dodaju, posebno za mala i srednja preduzeća, online kliring omogućava raniji pristup sredstvima po osnovu manjih transakcija, što im olakšava svakodnevno upravljanje obavezama i likvidnošću. Na primjer, preduzeće koje primi potvrdu o naplati od klijenta može istog trenutka isplatiti dobavljača ili pokrenuti novu isporuku, što doprinosi efikasnijem poslovanju i bržem obrtnom ciklusu kapitala.
- Sistem je u potpunosti usklađen sa nedavno uvedenim međunarodnim standardom ISO 20022, što omogućava preciznije i strukturiranije informacije u svakoj platnoj transakciji, automatsku obradu naloga bez manuelne intervencije, bolje usklađivanje sa regulativom, veću zaštitu od grešaka i zloupotreba, mogućnost automatskog povezivanja transakcija sa fakturama i unapređenje knjigovodstva- navode u saopštenju.
Primjena ISO 20022 standarda donosi i dodatne benefite – novi format poruka omogućava razmjenu preciznijih i strukturiranijih informacija o transakcijama, lakše povezivanje platnog prometa sa računovodstvenim sistemima i viši nivo automatizacije u poslovnim procesima. Iz Centralne banke navode da ovaj standard već koriste najznačajniji platni sistemi u Evropskoj uniji, uključujući TARGET i SEPA infrastrukturu.
- U narednoj fazi, do kraja 2025, planirano je proširenje operativnih kapaciteta sistema, uključujući produženje radnog vremena, kao i mogućnost obrade naloga tokom neradnih dana i vikendom, čime će se dodatno unaprijediti fleksibilnost i dostupnost platnih usluga- poručili su iz CBCG.
Paralelno s implementacijom sistema RTS/X, Centralna banka Crne Gore aktivno radi na uspostavljanju sistema za instant plaćanja – TIPS Clone, koji se razvija u saradnji sa centralnim bankama regiona i Bankom Italije, a koji će biti pušten u rad u julu 2026. godine. Za razliku od DNS sistema u kojem se poravnanje vrši u unaprijed definisanim dnevnim ciklusima, TIPS Clone omogućava izvršenje međubankarskih plaćanja u roku od svega nekoliko sekundi.
- TIPS Clone sistem je regionalna platforma koja će u zemljama Zapadnog Balkana omogućiti instant plaćanja u realnom vremenu, 24 sata dnevno, 365 dana u godini, a koja je tehnički i funkcionalno identična TIPS platformi Evropske centralne banke, čime se dodatno jača interoperabilnost sa evropskim tržištem- pojašnjeno je.
Modernizacija platnog sistema predstavlja ključnu komponentu digitalne tranzicije crnogorske ekonomije i unapređenja konkurentnosti.
- CBCG će i u narednom periodu, u saradnji sa ostalim institucijama, bankama i međunarodnim partnerima, nastaviti da gradi moderan, pouzdan i evropski usklađen finansijski sistem – u službi građana i privrede Crne Gore- zaključuje se u saopštenju.