CDT: Dio Vlade dezinformiše javnost - NVO ne kriju finansije

Dio Vlade Crne Gore oličen u koaliciji Demokratske narodne partije (DNP) i Nove srpske demokratije (NSD) najavio je pokušaj represije nad organizacijama civilnog društva u Crnoj Gori a većina argumenata koje su iznosili u medijskim nastupima ne odgovara istini. Preciznije rečeno – dio Vlade Crne Gore je dezinformisao i obmanuo građane/ke, kazali su u Centru za demokratsku tranziciju (CDT).

- Osnovna dezinformacija, na koju su onda nakalemili druge neistine, je da nevladine organizacije kriju finansije i ne plaćaju porez, koju je iznijelo više funkcionera koalicije Za budućnost Crne Gore, prije svih predsjednik DNP-a Milan Knežević. Knežević je u seriji dezinformacija rekao da se nakon najave Zakona o agentima stranog uticaja od 7.000 nevladinih organizacija oglasilo samo osam jer su se, kako tvrdi, tih osam prepoznale, i da su tih osam dobile 100 miliona dolara od raznih organizacija i da to “uopšte nije transparentno” - navedeno je u saopštenju CDT-a.

Ističu da nije potrebno nabrajati koje su se nevladine organizacije oglasile do gostovanja Kneževića u emisiji "Načisto" gdje je iznio ove tvrdnje za koje niko nije vidio nikakav dokaz već ih je izgovorio u maniru njemu svojstvenih “političkih rasprava”.

- Ko su NVO koje su se, prema njegovim riječima, prepoznale objasnili su proruski portali bliski tom dijelu Vlade koji su u narednim danima otvoreno napadali civilni sektor uz pomoć saradnika i savjetnika iz susjedstva koji su, opet, iznosili dezinformacije. Kneževićeva tvrdnja da su nevladine organizacije netransparentne apsolutno je netačna jer sve vodeće organizacije u Crnoj Gori na svojim sajtovima uredno i redovno objavljuju svoje finansijske račune - napominje se u saopštenju.

NVO netransparentne? Objavljuju donatore, prihode i troškove...

Tako se na sajtu Centra za demokratsku tranziciju (CDT) mogu naći svi izvještaji o radu i svi završni računi o trošku sredstava, kao i izvještaji o revizijama poslovanja organizacije. Izvještaje o troškovima objavljuju i Mreža za afirmaciju nevladinog sektora (MANS), Centar za građansko obrazovanje (CGO), Akcija za ljudska prava (HRA), Institut alternativa (IA), Građanska alijansa (GA), Centar za zaštitu i izučavanje ptica (CZIP), Green home, Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) kao i veliki broj drugih nevladinih organizacija.

- Dakle, transparentnost finansija nevladinih organizacija je na visokom nivou i nevladine organizacije daju uvid u donacije koje dobijaju, listu donatora, trošenje novca kroz projekte - naglašavaju u CDT-u.

Finansijski izvještaji nevladinih organizacija su, kako kažu, predmet analize Poreske uprave Crne Gore tako da ne ostaju skriveni ni od očiju javnosti niti od očiju nadležnih institucija.

- Takođe, ne stoji ni tvrdnja Kneževića o neplaćanju poreza iz prostog razloga koji je dobro poznat svima – nevladine organizacije su neprofitne i ne mogu plaćati porez na profit, a što se tiče ostalog – nevladine organizacije plaćaju sve pripadajuće poreze koji uključuju i one na zaposlene kojih samo u nabrojanima ima minimum 70 - tvrde u CDT-u.

NVO rade van zakona? Još jedna neistina

Jedna od tvrdnji koja se uporno ponavlja od zagovornika zakona kakav je na snazi Rusiji i u državama sa sličnim represivnim režimima je i da nevladine organizacije rade van zakona.

Ovu tvrdnju, napominju u CDT-z, kao ni druge, nijesu potkrijepili ničim.

- Ono što je jasno je da u Crnoj Gori postoji Zakon o nevladinim organizacijama koji uređuje način osnivanja, upisa i brisanja iz registra, status, organi, finansiranje i druga pitanja od značaja za rad i djelovanje nevladinih organizacija. Taj Zakon propisuje da su NVO dobrovoljna neprofitna organizacija sa članstvom, koju osnivaju domaća i/ili strana fizička i/ili pravna lica, radi ostvarivanja određenih zajedničkih ili opštih ciljeva i interesa. Štaviše, propisano je i da strane nevladine organizacija mogu djelovati na teritoriji Crne Gore radi ostvarivanja ciljeva i interesa koji nijesu zabranjeni Ustavom i zakonom - naglašeno je u saopštenju.

Dodatno, kako kažu u CDT-u, Zakon propisuje da inspekcijski nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrše inspekcijski organi, u skladu sa zakonom, odnosno da i nevladine organizacije podliježu inspekcijama i da nijesu izuzete ni od čega.

NVO ne plaćaju porez? Netačno, samo u prethodne dvije godine uplatile su više od osam miliona

U svom narativu o civilnom sektoru iz koalicije ZBCG često optužuju nevladine organizacije da ne plaćaju porez.

- Koliko nevladine organizacije uplaćuju u državni budžet mogli su da saznaju prostim upitom Poreskoj upravi Crne Gore. Mi smo to učinili umjesto njih i pitali Poresku upravu koliko su nevladine organizacije platile poreza u 2023. i proteklom periodu 2024. godine a odgovor je – više od osam miliona eura. Preciznije NVO su u 2023. godini uplatile poreza 4.297.491,78 eura, do 24.10 ove godine - 3.708.997,53 eura - kažu u CDT-u.

Tvrdnju da nevladine organizacije posluju netransparentno, napominju u CDT-u, demantuje i pisanje medija o imovini, i budžetima. RTCG je u svojoj analizi nabrojao budžete, zaposlene i donatore iz 13 organizacija a išlo se dotle da su se brojali i pratioci nevladinih organizacija na društvenim mrežama.

Ko je sljedeći? Gušenje kritike po uvoznom, uvježbanom modelu

Iako, kako ističu u CDT-u, ZBCG i proruski mediji netačno tvrde da je uzor za represiju američki zakon FARA, očigledno je, kažu, da je uzor autoritarni režim u Rusiji koji je nakon nevladinih organizacija na spiskove stranih agenata upisuje imena istraživačkih novinara koji se bave korupcijom.

- Kako smo objasnili u prethodnoj analizi, inicijatori ove represivne ideje pokušavaju da zamaskiraju svoje namjere pozivajući se na FARA, kao što je to činila i Rusija iako taj zakon ne izdvaja posebno posebno NVO, druge grupe civilnog društva ili novinare. “Propustili” su i da javnosti saopšte da FARA strane agente definiše kao pojedince koji rade po direktivama stranih država, da ne zabranjuje lobiranje u SAD i da ne zahtijeva registraciju stranih agenata samo na bazi finansiranja sa strane - naglašavaju u CDT-u.

Kako državni funkcioneri doživljavaju civilno društvo objasnili su u drugoj analizi gdje su dokumentovane uvrede i crtanje mete kroz nazivanje aktivista “zečevima”, “špijunima”, “plaćenicima”...

- Ono što je očigledno nakon svega nabrojanog, svih podijeljenih finansijskih izvještaja, podataka o plaćanju poreza jeste to da dio Vlade ima autoritarne namjere i namjerno dezinformiše javnost kako bi naštetila dobrom javnom imidžu NVO sektora i time stvarala preduslove za uvođenje jednoumlja, predstavljanje civilnog društva kao špijuna, stranih agenata i neprijatelja i gušila svaku konstruktivnu kritiku negativnih pojava u našem društvu - zaključeno je u saopštenju CDT-a.