Alžir proglasio francusku kolonizaciju zločinom, traži od Pariza izvinjenje i reparacije

Alžirski parlament danas je jednoglasno usvojio zakon kojim se francuska kolonizacija te sjevernoafričke države proglašava zločinom, a od Pariza se zahtijeva izvinjenje i reparacije.

Zakonom je, takođe, glorifikacija kolonijalizma kvalifikovana kao krivično djelo, objavila je državna televizija, prenosi BiBiSi (BBC).

Glasanje u parlamentu je još jedna potvrda sve zategnutijih diplomatskih odnosa između dvije zemlje, a neki posmatrači kažu da su oni na najnižem nivou otkako je Alžir stekao nezavisnost prije 63 godine.

Francuska kolonizacija Alžira između 1830. i 1962. godine obilježena je masovnim ubistvima i velikim deportacijama, a završena je krvavim ratom za nezavisnost. Alžir zvanično vodi da je u ratu poginulo milion i po ljudi, dok francuski istoričari tvrde da je broj žrtava bio mnogo manji.

Francuski predsjednik Emanuel Makron je ranije priznao da je kolonizacija Alžira bila „zločin protiv čovječnosti“, ali se zbog toga nije izvinio.

Poslanici su danas nosili marame u bojama nacionalne zastave i skandirali „živio Alžir“, dok su aplaudirali usvajanju zakona u parlamentu.

U zakonu se navodi da Francuska ima „pravnu odgovornost“ za „tragedije koje je izazvala“, a „puna i pravedna“ nadoknada je „neotuđivo pravo alžirske države i naroda“.

Glasanje u Alžiru dolazi u vrijeme rastućeg pritiska na zapadne sile da ponude reparacije za ropstvo i kolonijalizam i da vrate opljačkane artefakte koje čuvaju u svojim muzejima.

Alžirski poslanici zahtijevaju da Francuska vrati bronzani top iz 16. vijeka, koji se smatra zaštitnikom Alžira.

Francuska vojska je iz trećeg pokušaja zauzela grad Alžir 1830. godine i tada je odnijela top, koji se sada nalazi u lučkom gradu Brestu na sjeverozapadu Francuske.

Diplomatski odnosi Alžira i Francuske pogoršani su prošle godine, kada je Makron objavio da Francuska priznaje suverenitet Maroka nad zapadnom Saharom i podržao plan za ograničavanje autonomiju sporne teritorije, dok Alžir podržava Polisario front koji se bori za nezavisnost zapadne Sahare i smatra se njegovim glavnim saveznikom.