Antifašisti Cetinja: Četnički pokret bio je fašistički, a ne “drugi antifašizam”

Nevladina organizacija Antifašisti Cetinja reagovala je na kolumnu Gojka Perovića „Neka barem svemir čuje nemir…“, objavljenu u dnevnom listu „Pobjeda“, ocjenjujući da se iza njenog duhovnog tona krije pokušaj rehabilitacije četničkog pokreta i negiranja temeljnih vrijednosti antifašističke borbe – saopšteno je iz ove NVO.

- Četnici nisu bili ‘drugi antifašisti’, već ideološki, politički i praktično – fašisti ž poručuju iz Antifašista, ističući da Perovićeva kolumna predstavlja još jedan pokušaj da se kroz religijski diskurs zamagli istorijska istina.

Kako navode, tekst je oblikovan kao duhovna i filozofska refleksija, ali se u njegovoj suštini nalazi „politički pamflet, duboko ideološki intoniran“, sa jasnom namjerom da se četnički pokret predstavi u pozitivnom svjetlu.

U saopštenju se podsjeća da se Srpska pravoslavna crkva u Perovićevom tekstu pokušava prikazati kao univerzalni moralni autoritet, dok se svi koji drugačije misle karakterišu kao protivnici mira – retorika koju povezuju s diskursima iz devedesetih godina prošlog vijeka.

„U maniru sofisticirane manipulacije, Perović pokušava predstaviti SPC kao nepogrešivi etički stub, a kritičare njene uloge kao ‘nemoralne i izgubljene’. To su obrasci prepoznatljivi iz vremena kada je sveštenstvo te crkve blagosiljalo ratne pohode“, saopštavaju Antifašisti.

Perovićeve kolumne, kako navode, predstavljaju „sofisticiran i maštovit pokušaj krivotvorenja istorije“, naročito kada je riječ o ulozi četničkog pokreta tokom Drugog svjetskog rata.

Posebno izdvajaju dokument Stevana Moljevića „Homogena Srbija“ iz 1941. godine, u kojem vide osnovu četničke ideologije zasnovane na etničkom čišćenju, stvaranju „čiste“ srpske teritorije i eliminaciji nesrpskog stanovništva, što – kako ističu – korespondira s nacističkim i fašističkim idejama.

- Četnički masakri u Foči, Goraždu, Sandžaku, Pljevljima i drugim mjestima nijesu bili incidenti, već planska i sistemska politika nasilja - poručuju.

Odgovarajući na Perovićevo pitanje iz kolumne – „ko se borio za smrt fašizmu, a ko za klasnu slobodu“ – iz ove NVO ističu da su istinski antifašisti bili partizani, dok su četnici, kako navode, sarađivali s okupatorima i borili se protiv Narodnooslobodilačkog pokreta.

- Za smrt fašizmu borili su se oni koji su nosili petokraku, a ne oni sa krstom iznad puške - poručuju.

Oni optužuju SPC i s njom povezane političke strukture da danas pokušavaju rehabilitovati četničke vođe poput Draže Mihailovića i Pavla Đurišića, ignorišući njihovu odgovornost za zločine nad civilnim stanovništvom.

- Ne negirate zločine jer ne znate istinu – već zato što vam ona ne odgovara -  navodi se u saopštenju.

Antifašisti Cetinja tvrde da cilj takvog istorijskog revizionizma jeste da se kleronacionalizam predstavi kao oblik otpora, dok se antifašizam pokušava kriminalizovati.

- Perović i njemu slični nastoje zamijeniti teze: da su partizani ‘ubijali zbog ideologije’, a četnici ‘branili narod i vjeru’. To je pokušaj stvaranja opasnog, lažnog narativa - upozoravaju.

Na kraju poručuju da fašizam „nema dvije strane“, te da je antifašistički otpor u Crnoj Gori personifikovan u partizanskom pokretu, dok su četnici – ideološki i u djelovanju – bili njegov suprotni, fašistički izraz.