Nizozemska o napretku Crne Gore: Podrška zatvaranju poglavlja ako kriterijumi budu ispunjeni

Vlada Nizozemske može da podrži zatvaranje pojedinih pregovaračkih poglavlja sa Crnom Gorom, pod uslovom da su specifični uslovi za relevantna poglavlja ispunjeni, navodi se u pismu upućenom nizozemskom Parlamentu o procjeni paketa proširenja koji je Evropska komisija objavila 30. oktobra.

- Vlada (Nizozemske) odmjerava širu situaciju u vladavini prava na način da ima kritički konstruktivan odnos prema predstojećim predlozima Komisije za privremeno zatvaranje pojedinih poglavlja i može da ih podrži, pod uslovom da su specifični uslovi za relevantna poglavlja ispunjeni. Očekuje se da će ovaj korak dobiti široku podršku u Savjetu - navodi se u procjeni.

U procjeni se podsjeća na stav Evropske komisije da je Crna Gora napravila najveći napredak u poređenju sa ostalim zemljama kandidatima i da je najpripremljenija od svih zemalja kandidata da preuzme obaveze članstva u EU.

Vlada Nizozemske pozdravila je pozitivan trend, uključujući potpunu usaglašenost Crne Gore sa vanjskom i bezbjednosnom politikom EU.

Međutim, ističe se potreba jačanja javnih institucija.

- Vlada smatra da je važno da Crna Gora, na osnovu širokog političkog konsenzusa, nastavi da jača sopstvene kapacitete i otpornost i da se fousira na sprovođenje EU reformi - navodi se u procjenama Haga.

Premijer Vlade u Hagu je Dik Shof.

Dodaje se da je Crna Gora dobro napredovala u vladavini prava.

- Na primjer, nekoliko zakona koji su dugo bili na čekanju su dobili mišljenje Venecijanske komisije i potom su usvojeni, uključujući zakone u oblasti medija, sudstva, oduzimanja imovine stečene kriminalom i suzbijanja korupcije. Koraci su takođe preduzeti u borbi protiv korupcije, što je dijelimično rezultat odlučnih postupaka Specijalnog tužilaštva za organizovani kriminal i korupciju - navodi se u procjeni napretka Crne Gore iz perspektive Nizozemske.

Vlada Nizozemske je takođe pozdravila korake koji su preduzeti u sajber bezbjednosti i ohrabrila Crnu Goru da nastavi rad u toj oblasti, kao i u vladavini prava.

U skladu sa preporukama Komisije, Vlada Nizozemske takođe vjeruje da je potrebna dalja konsolidacija reformi.

- Javna administracija mora da bude ojačana, sa zapošljavanjima zasnovanim na zaslugama, kompetencijama i transparentnosti. Dalji koraci moraju biti preduzeti kako bi se poboljšalo funkcionisanje i povjerenje u sudstvo - navodi se u dokumentu.

Ističe se da preostale preporuke Venecijanske komisije i GREKO-a treba da budu praćene, zaštita podataka poboljšana, a rezultati u borbi protiv korupcije konsolidovani. Navodi se da zakonodavstvo u oblasti finansiranja političkoh partija i izbornih kampanja mora da bude prilagođeno evropskim standardima.

- Striktna mjerila koje je EU podijelila sa Crnom Gorom prošlog juna, uključujući ona koja se odnose na nezavisnost sudstva, borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala, ljudska prava, migracije, procesuiranje ratnih zločina i ustavne i izborne reforme, predstavljaju pravac u kome bi Crna Gora trebalo da se kreće - navodi se u procjenama Vlade Nizozemske.

Što se tiče azila i migracija, Hag generalno dijeli zadovoljstvo Komisije, ali poziva Crnu Goru da dalje unaprijedi relevantne procedure, ojača kapacitete i stavi na raspolaganje dovoljno ljudi i resursa.

Zaključuje se da je važno da Crna Gora preduzme korake na daljem usaglašavanju svoje vizne politike sa EU. Pohvaljeno je što Crna Gora, u poređenju sa ostalim zemljama Zapadnog Balkana, prima najveći broj izbjeglica iz Ukrajine, kako u apsolutnom tako i u relativnom smislu.

Nizozemska je veoma kritična prema daljem širenju EU, i striktno se pridržava uslova za članstvo u EU, uključujući i takozvane Kopenhaške kriterijume.

Stav zvaničnog Haga je da zemlje kandidati prolaze kroz proces pristupanja po sopstvenim zaslugama, na osnovu sprovedenih reformi.

Uz to, navode da je od posebne važnosti i usklađivanje sa zajedničkom vanjskom i bezbjednosnom politikom EU, uključujući usklađivanje sa evropskim sankcijama Rusiji.

Međutim, uprkos strogosti u kriterijumima, Nizozemska priznaje EU perspektivu država kandidata.

- Realna perspektiva je pokretačka snaga za reforme i može doprinijeti miru, bezbjednosti, stabilnosti i prosperitetu u Evropi. Nizozemska je takođe svjesna konteksta, uključujući ruski rat protiv Ukrajine, i potrebe za održavanjem intenzivnih odnosa sa ovim važnim susjednim zemljama i partnerima - zaključuje se u pismu nizozemske Vlade upućenom Parlamentu, a koje se odnosi na napredak zemalja kandidata.