Krvavi tragovi 2024. godine: Dvanaest mjeseci svijeta u kojem ratove vode dvije nuklearne sile
Svjetski mir u 2024. godini narušilo je nekoliko velikih sukoba od čega se strah od prijetnje nuklearnim ratom dodatno pojačao prijetnjama vojnog vrha Rusije.
Druga decenija 21. vijeka pokazala je da ne postoje trajno prekinuti konflikti, ali i potvrdila hipotezu Roberta Kaplana da će ratove biti sve teže zaustaviti. U februaru nadolazeće 2025. godine ukrajinsko-ruski rat ulazi u četvrtu godinu, koja je za sve evropske ratove u 20. vijeku bila ključna.
Od prvog svjetskog rata do ukrajinsko-ruskog sukoba za više od 100 godina ratovanja na evropskom kopnu, svi evropski ratovi u svojoj četvrtoj godini ili završavaju ili dobijaju potpuno novu dinamiku.
Imajući na umu karakterističnost ukrajinsko-ruskog rata treba istaći da su se u prošloj godini desile promjene i događaji koje 21. vijek ne pamti. Po prvi put nakon 1941. godine vojna čizma druge države je stala na rusku teritoriju, ali značajno dugoročnije nego što je to bio raniji slučaj. Po prvi put nakon 1944. godine na evropskom kopnu su upotrijebljene balističke rakete srednjeg dometa.
S druge strane iako je ovaj rat teritorijalno ograničen pri čemu često elementi ovog rata zalutaju u okolnim zemljama, zapravo je i ukrajinsko-ruski rat potvrdio koliko je daleko otišla globalizacija integrišući svjetsku populaciju brojnim vezama. A nigdje tako isprepletenost veza nije ostavila krvave tragove u 2024. godini kao na Bliskom istoku.
Početak pogrešnog poimanja Bliskog istoka započinje u njegovom političkom imenovanju "Bliskim istokom", kao istoku koji je blizak Evropi. Na kopnu, Pojas Gaze je ove godine bio bliže paklu s obzirom na pretrpljena razaranja i uništenja. Iako se naziva ratom u Gazi ili ratom protiv Hamasa, u Gazi više efektivno ne postoji Hamas već postoji planski urbicid.
Od posljedica urbicida u Pojasu Gaze uništeno je preko 60 odsto cjelokupne infrastrukture uz zastrašujuće gubitke među civilima. Broj poginulih u Pojasu Gaze procjenjuje se na između 40.000 do 50.000 ljudi, dok je broj ranjenih preko 100.000 uglavnom civila.
Na afričkom kontinentu u centralnom dijelu nestabilnost u zemljama Sahela prijeti najvećoj migraciji stanovništva koju bi zabilježila civilizacija. Preko 20 miliona ljudi u tom prostoru živi u direktnim borbenim zonama gdje brojne hunte i frakcije vode ratove koji izuzev geografije imaju malo veze s afričkim kontinentom.
Sa svim ovim tegobama smo ušli u 2025. godinu i ispratili 2024. godinu za kojom ostaju samo krvavi tragovi. Ono što ohrabruje jesu stidljivi pokušaji obnove sporazuma o kontroli nuklearnog naoružanja nad kojim bdije svjetska populacija.