Tramp potpisao naredbu kojom se okončava pravo na državljanstvo SAD po rođenju

Predsjednik SAD preduzeo je potez da okonča decenijama staru imigracionu politiku poznatu kao pravo na državljanstvo po rođenju nalažući poništenje ustavne garancije da djeca rođena u SAD imaju prava na državljanstvo bez obzira na imigracioni status roditelja.

Izvršna naredba od oko 700 riječi, izdata kasno sinoć, predstavlja ispunjenje nečeg o čemu je Tramp govorio tokom predsjedničke kampanje, ali nije izvjesno da li će to uspjeti pošto su imigracioni aktivisti već uložili tužbe da blokiraju predsjednika, piše agencija AP.

Glavni tužioci iz 22 američke savezne države danas su uložili tužbe da blokiraju Trampov potez namijenjen da okonča višedecenijsku imigracionu praksu poznatu kao državljanstvo po rođenju kojom se garantuje da djeca rođena u SAD postaju državljani bez obzira na status roditelja.

Demokratski tužioci i aktivisti za prava imigranata kažu da je pitanje prava na državljanstvo po rođenju „ustanovljen zakon i da iako predsjednici imaju široka ovlašćenja oni nisu kraljevi“.

- Predsjednici ne mogu jednim potezom pera ispisati 14. amandman iz postojanja i tačka - rekao je državni tužilac države Nju Džersi Met Platkin.

Bijela kuća je saopštila da je spremna da se suoči sa saveznim državama na sudu i rekla da su tužbe ništa drugo nego „produženje otpora ljevice“.

- Radikalni ljevičari mogu ili da izaberu da plivaju uzvodno i odbace ubedljivu volju naroda ili mogu da se uključe i rade sa predsjednikom Trampom - rekao je zamjenik predstavnika za štampu Bijele kuće Harison Filds.

Državni tužilac države Konetikat Vilijam Tong, američki državljanin koji je državljanstvo stekao rođenjem i prvi Amerikanac kineskog porijekla izabran za državnog tužioca, rekao je da je tužba za njega lična.

- Četrnaesti amandman kaže šta misli i misli šta kaže – ako si rođen na američkom tlu ti si Amerikanac, i tačka. Ne postoji legitimna pravna rasprava po ovom pitanju. Ali činjenica da Tramp nije u pravu neće ga spriječiti da nanese ozbiljnu štetu odmah sada američkim porodicama kao što je moja - rekao je on.

Državljanstvo po rođenju znači da svako ko je rođen u SAD može da postane američki državljanin, bez obzira na imigracioni status roditelja. Na primjer, ljudi koji su u SAD na turističkoj ili drugoj vizi ili su ilegalno u zemlji mogu da postanu roditelji državljanina SAD ako se njihovo dijete rodi u SAD.

To pravilo je na snazi decenijama i upisano je u 14. amandman američkog Ustava, kažu pristalice tog propisa. Ali Tramp i njegovi saveznici osporavaju tumačenje amandmana i kažu da je potrebno da postoje stroži standardi za dobijanje državljanstva.

U Trampovoj naredbi se dovodi u pitanje to što 14. amandman pruža državljanstvo automatski bilo kome rođenom na teritoriji SAD.

Amandman je nastao poslije građanskog rata i ratifikovan 1868. godine. On glasi: Sve osobe rođene ili naturalizovane u SAD i podložne jurisdikciji zemlje su građani SAD i države u kojoj žive.

U Trampovoj naredbi isključuju se sljedeće osobe od dobijanja automatskog državljanstva – one čije majke nisu legalno u SAD i čiji očevi nisu američki državljani ili legalni stalni rezidenti, osobe čije majke su legalno u zemlji, ali na privremenoj osnovi i čiji očevi nisu državljani SAD ili legalni stalni rezidenti.

Dalje se zabranjuje američkim saveznim agencijama da priznaju državljanstvo pojedincima iz tih kategorija. Uredba stupa na snagu 30 dana od utorka, 19. februara.

Četrnaesti amandman nije uvijek garantovao državljanstvo po rođenju svim osobama rođenim u SAD. Kongres je odobrio državljanstvo svim domorodačkim Amerikancima rođenim u SAD na primjer tek 1924. godine, piše agencija AP.

Ubrzo pošto je Tramp potpisao ukaz, grupe za prava imigranta podnijele su tužbu da ga zaustave.

Odjeljenja Unije za američke građanske slobode u Nju Hempširu, Mejnu i Masačusetsu zajedno sa drugim aktivistima za prava imigranata podnijeli su tužbu u saveznom sudu u Nju Hempširu.

U tužbi se traži od suda da proglasi naređenje neustavnim.

Pored tih saveznih država tužbe protiv ove naredbe su uložile grupe za prava imigranata u Distriktu Kolumbija gdje je glavni grad Vašington i u San Francisku.

Tužbe su pored Nju Džersija i dva grada podnijete u saveznim državama Kalifornija, Kolorado, Konektikat, Delaver, Havaji, Mejn, Merilend, Mičigen, Minesota, Nevada, Nju Meksiko, Njujork, Sjeverna Karolina, Roud Ajlend, Vermont i Viskonsin.

Države Arizona, Ilinoj, Oregon i Vašington su takođe uložile odvojene tužbe u saveznom sudu osporavajući Trampovu naredbu.