Zelenski poziva Evropu da razvije vazdušnu odbranu nakon najnovijeg ruskog napada

Predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski pozvao je Evropu da ubrza uspostavljanje vazdušne odbrane nakon što je Rusija ponovo bombardovala ukrajinski grad Zaporožje, pri čemu je povrijeđeno najmanje 13 osoba, uključujući dvoje djece, prenosi Radio Slobodna Evropa.

Zelenski je u objavi na društvenim mrežama 16. septembra rekao da su ruske rakete "namjerno ispaljene da bi zastrašile naš narod", pri čemu je oštećeno "mnogo stambenih zgrada".

Dodao je da je od početka septembra Moskva lansirala više od 3.500 dronova, skoro 190 raketa i više od 2.500 avionskih bombi na ciljeve unutar Ukrajine, kao i da su zabilježene "provokacije protiv naših partnera".

- Upravo je ovo vrsta vazdušnog terora protiv koje Ukrajina poziva na zajedničku odbranu – kako niko ne bi morao da u žurbi podiže borbene avione i osjeća ruski pritisak na svojim granicama. Sada je trenutak da se sprovede zajednička zaštita evropskog neba kroz višeslojni sistem vazdušne odbrane. Sve tehnologije za to već postoje. Potrebne su investicije i odlučnost – snažne akcije i odluke svih naših partnera- poručio je Zelenski.

Pitanje odbrane od ruskih dronova, čije je korišćenje naglo poraslo tokom više od tri godine rata protiv Ukrajine, postalo je ključna tema nakon što je više od deset ruskih dronova prošle sedmice ušlo u Poljsku, a zatim je jedan dron prekršio i vazdušni prostor NATO-a u Rumuniji.

Predsjednica Evropske komisije Ursula von der Lajen je u svom godišnjem govoru o stanju Evropske unije jasno poručila da EU mora pojačati odbranu od dronova, najavivši kredit od 6 milijardi eura za ulazak u "savez dronova" sa Ukrajinom.

Predsjednica Evropske komisije predložila je inicijativu pod nazivom "Nadzor istočnog krila", koja bi, kako je rekla, omogućila "praćenje kretanja iz vazduha u realnom vremenu" od Baltičkog do Crnog mora.

Von der Lajen se takođe obavezala da će izgraditi "zid od dronova" – projekat koji je njena komisija ranije odbila da finansira kada su Estonija, Letonija i Litvanija početkom godine tražile sredstva iz EU za tu svrhu.

Za sada ima malo konkretnih detalja: nema tačnih budžetskih brojki, preciznog geografskog obuhvata niti vremenskog okvira, osim što se očekuje da Evropska komisija u oktobru predstavi plan sa novim zajedničkim projektima odbrane.

- U ovim pograničnim zemljama moramo zajedno sa Ukrajinom da izgradimo 'zid od dronova' i uključimo Ukrajinu u taj projekat- rekao je evropski komesar za odbranu i svemir Andrius Kubilius za ukrajinsku agenciju Ukrinform 15. septembra.

Ranije 16. septembra, predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski izjavio je u intervjuu za Sky News da je potrebna "jasna pozicija" od američkog predsjednika Donalda Trampa u vezi sa sankcijama protiv Rusije i bezbjednosnim garancijama za Ukrajinu. On je takođe pozvao Donalda Trumpa, koji 16. septembra započinje zvaničnu posjetu Britaniji, da preduzme "snažne lične korake" kako bi "zaustavio Putina".

- Vjerujem da su SAD dovoljno jake da donesu sopstvene odluke... Vjerujem da nam Donald Trump može obezbijediti sisteme vazdušne odbrane u dovoljnoj količini, i da SAD imaju dovoljno resursa. Siguran sam da SAD mogu uvesti dovoljno sankcija da nanesu štetu ruskoj ekonomiji, plus Donald Trump ima dovoljno snage da Putin osjeća strah od njega. Evropa je već uvela 18 paketa sankcija protiv Rusije. Ono što sada nedostaje jeste snažan paket sankcija od strane SAD-a- rekao je Zelenski.

Zvaničnici Evropske unije saopštili su 16. septembra da će 19. paket sankcija protiv Rusije biti odložen nakon što je Donald Tramp zatražio od Evrope da ubrza prekid kupovine ruske nafte i gasa.

Vašington je saopštio da će privremeno odustati od uvođenja dodatnih carina zemljama poput Kine kako bi se zaustavila kupovina ruske nafte.

Nove mjere EU protiv Rusije, uvedene zbog njene sveobuhvatne invazije na Ukrajinu, očekuje se da će biti usmjerene na više banaka, tzv. "flotu u sjenci"– transport koji Moskva koristi da zaobiđe sankcije – firme iz trećih zemalja, kao i na crnu listu pojedinaca, posebno onih koji se smatraju odgovornima za otmicu ukrajinske djece.