Digitalni forenzički centar (DFC) je, u saradnji sa Asocijacijom za međunarodne odnose (AMO) iz Praga, organizovao okrugli sto posvećen uticaju Srbije na Zapadnom Balkanu — navodi se u saopštenju DFC-a.
Događaj je održan 4. oktobra, na marginama 2BS foruma u Budvi, u okviru projekta „Izgradnja ‘srpskog sveta’: Uticaj Srbije na bezbjednost i stabilnost Zapadnog Balkana“, koji je podržan putem Višegradskih grantova.
U saopštenju se navodi da je okrugli sto okupio lokalne i regionalne eksperte, predstavnike civilnog društva, novinare i političke aktere, a tokom diskusije istaknuto je da Srbija u Crnoj Gori ostvaruje višekanalni uticaj — kroz političke partije, medije, ekstremno desničarske grupe i vjerske organizacije.
- U Crnoj Gori se paralelno odvijaju dva procesa: evropska integracija i proces integracije u tzv. ‘srpski svet’. Lokalni akteri često djeluju kao posrednici srpskog, ali i ruskog uticaja“, navodi se u saopštenju, uz ocjenu da se suština tog uticaja zasniva na identitetskim narativima koji potkopavaju crnogorsku državnost, simbole, jezik, istoriju i kulturu.
Posebno je ukazano na to da se taj uticaj negativno reflektuje i na podršku članstvu Crne Gore u EU.&nbsp;
- Narativ o ‘tradicionalnim vrijednostima’, koji promoviše Srpska pravoslavna crkva, ima antievropski karakter i koristi se za stvaranje negativnog konteksta oko EU integracija, predstavljajući evropske vrijednosti kao prijetnju identitetu i vjeri - ističe se u saopštenju.
Kako je saopšteno, projekat se nastavlja i u narednom periodu, a debata sa okruglog stola biće osnova za izradu detaljnog izvještaja o srpskom uticaju u Crnoj Gori, koji će biti objavljen početkom naredne godine.
Podsjećaju da je projekat sufinansiran od strane vlada Češke, Mađarske, Poljske i Slovačke putem Međunarodnog Višegradskog fonda, čija je misija unapređenje održive regionalne saradnje u Centralnoj Evropi.

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

1250x600

1084x550

thumbnail

DFC: Srbija kroz političke, medijske i crkvene strukture gradi uticaj u Crnoj Gori

Kina više nije samo „fabrika svijeta“, već akter koji nastoji redizajnirati međunarodni poredak, a Zapadni Balkan – uključujući Crnu Goru – dio je te ambiciozne strategije, ključne su poruke obimne studije „Kina u globalnoj tranziciji moći“, koju je danas predstavio Digitalni forenzički centar (DFC). 
Studija detaljno analizira kinesku strategiju proširenja uticaja, posebno u kontekstu Zapadnog Balkana, s fokusom na obavještajne aktivnosti, infrastrukturne projekte i meku moć kroz obrazovanje, medije i tehnologiju.
<h2>Ambicija za globalnom dominacijom do 2049.</h2>
U središtu kineske strategije nalazi se tzv. „velika obnova nacije“ do 2049. godine, kojom Peking teži da postane ključni akter u oblikovanju multipolarnog svijeta. DFC ukazuje da Kina koristi sve sofisticiranije metode – od razvoja vještačke inteligencije i sajber kapaciteta do obavještajnog rada i širenja uticaja putem obrazovanja i kulture.
DFC naglašava da Kina želi da zamijeni američko globalno liderstvo ne direktnom konfrontacijom. Kineski model ne počiva više isključivo na ekonomiji, već na sinergiji tvrde i meke moći. Među alatima koje Kina koristi su Inicijativa Pojas i put, Globalna bezbjednosna i civilizacijska inicijativa, Konfučijevi instituti i strateški plasirane investicije.
<h2>Crna Gora: Investicije, mediji, obrazovanje i tihe veze</h2>
Regioni sa institucionalnim slabostima, poput Zapadnog Balkana, predstavljaju pogodnu metu za kinesku strategiju. Prema studiji, Kina koristi infrastrukturne projekte kao trojanskog konja – oni otvaraju vrata za kulturološki uticaj, akademsku saradnju i političko pozicioniranje.
- Peking region ne posmatra kao jedinstvenu cjelinu, već kao skup različitih slabih tačaka koje prilagođava sopstvenim interesima - navodi se u izvještaju i dodaje da je Crna Gora u tom pogledu posebno ranjiva zbog sporih EU integracija, slabih institucija i nedostatka mehanizama za nadzor stranog uticaja.
U Crnoj Gori kineski uticaj je već prisutan kroz javne infrastrukturne projekte, ali i kroz medijsko partnerstvo i akademske veze. DFC upozorava da bi udaljavanje zemlje od EU integracija dodatno otvorilo prostor za širenje kineskog (i ruskog) uticaja.
Prema izvještaju u fokusu Kine u Crnoj Gori su obrazovni programi i stipendije – koje kineske institucije nude studentima i zaposlenima u javnoj upravi, često kao alat za stvaranje dugoročnih veza i oblikovanje narativa o Kini kao „prijateljskoj supersili“.
Potom je prisutna i medijska saradnja – između kineskih i lokalnih emitera (poput RTCG), čime se, kako se navodi, promovišu afirmativni prikazi Kine, bez prostora za kritičku analizu, te kineska tehnologija – posebno u oblasti bezbjednosti i nadzora. 
Primjeri iz Srbije, gdje je instalirana Huawei oprema za masovni nadzor, ukazuju na moguće zloupotrebe.
DFC u izvještaju predlaže i niz konkretnih mjera kako bi se Crna Gora zaštitila od hibridnih prijetnji i malignog uticaja.
To su izrada nacionalne strategije za borbu protiv hibridnih prijetnji, povećanje transparentnosti u vezi sa kineskim investicijama i sporazumima, jačanje uloge nezavisnih medija u razotkrivanju propagandnih narativa, uvođenje formalnih procedura za radne posjete kineskim institucijama, uključivanje civilnog društva i akademske zajednice u praćenje uticaja, uspostavljanje bezbjednosnih standarda za kinesku tehnologiju i redefinisanje prisustva EU i SAD kroz transparentniji i prisniji angažman.
<h2>Kineske metode: Tiho, sistematski i dugoročno</h2>
Jedan od najsloženijih aspekata kineskog prisustva jeste djelovanje kroz tzv. „strukturni uticaj“ – oblikovanje zakonodavstva, regulative i percepcija bez vidljivog miješanja. Posebno se ističu metode akademske regrutacije, kontrola narativa u medijima, prisustvo u sajber prostoru i tehnološka zavisnost kroz upotrebu kineskih sistema za nadzor.
Studija navodi konkretne slučajeve iz Afrike, Srbije, Zambije i Crne Gore koji ukazuju na sličan obrazac: investicije bez političkih uslovljavanja, ali sa dugoročnim ciljem političkog i ideološkog usidravanja kineskih interesa.
Jedno od zabrinjavajućih poglavlja studije tiče se kineskih obavještajnih aktivnosti. Kineske službe koriste sofisticirane metode: infiltraciju institucija, regrutaciju unutar akademskih i političkih struktura, sajber napade, manipulaciju društvenim mrežama i širenje dezinformacija.
- Kina ne cilja samo podatke – ona cilja političku percepciju, narative i društvene tokove - upozorava DFC. Među primjerima su pokušaji kontrole narativa o Ujgurima, širenje propagande u evropskim medijima i „bot mreže“ koje su tokom pandemije COVID-19 bile posebno aktivne u Srbiji.
Kineska pozicija u vezi sa ratom u Ukrajini ilustruje njenu strategiju balansiranja, navodi se u izvještaju. Iako se Kina deklarativno drži neutralnosti, studija DFC ukazuje na blisku ekonomsku i političku saradnju sa Rusijom, uključujući isporuke dronova, infrastrukturalne projekte u okupiranim djelovima Donjecka i kupovinu ruskih energenata.
Istovremeno, Kina zadržava kanale saradnje s Ukrajinom, što ukazuje na pragmatičan pristup koji kombinuje trgovinu, posredovanje i diplomatsku „meku moć“ – uz cilj da se ojača slika Kine kao konstruktivnog globalnog aktera.

Duško Mihailović

Studija DFC: Kina kao globalni rival i tihi igrač na Balkanu

Lider Ujedinjene Crne Gore Goran Danilović sinoć je u emisiji &nbsp;“Naglas” na RTCG iznio dezinformaciju da su učesnici protesta održanog 5. januara u Podgorici pjevali uvredljivu pjesmu protiv srpskog naroda - saopšteno je iz Digitalnog forenzičkog centra (DFC).
Kako su istakli, nakon emisije je na društvenim mrežama počeo da kruži montirani snimak sa uvredljivom pjesmom, koji se brzo proširio putem mreže trolova i postao sredstvo dezinformisanja i narušavanja ugleda organizatora protesta.
- Snimak je prvi put objavljen 5. januara, a ova manipulacija dio je šire kampanje protiv građanskih protesta organizovanih nakon tragedije na Cetinju, u kojoj je život izgubilo 13 ljudi - ocijenili su u DFC.
Oni su pozvali sve funkcionere, javne ličnosti i medije na odgovorno izvještavanje i uzdržavanje od širenja neprovjerenih sadržaja, kako bi se sačuvala kvalitetna javna debata o ključnim društvenim pitanjima.
<div class="embed-block"><div style="max-width: 550px;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 100%;"><iframe src="//cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fx.com%2Fdfcmedotme%2Fstatus%2F1879109129194619205%3Ft%3Dq_KgQ0oS38TShFOtasUZKw&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>
&nbsp;
<div class="embed-block"><div style="max-width: 550px;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 100%;"><iframe src="//cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fx.com%2Fdfcmedotme%2Fstatus%2F1879109129194619205%3Ft%3Dq_KgQ0oS38TShFOtasUZKw&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>

DFC: Danilović iznio dezinformaciju o pjevanju pjesme protiv srpskog naroda na prošlom protestu, ova manipulacija je dio šire kampanje

TikTok predstavlja ozbiljnu prijetnju za buduće izborne procese u Evropi, a poseban problem predstavlja nedostatak svijesti o tim prijetnjama u Crnoj Gori - pokazuje istraživanje Digitalnog forenzičkog centra "''Mladi i (dez)informisani - Rastući uticaj TikTok-a u izbornim procesima''.
U ovoj analizi navodi se da kombinacija masovne upotrebe platforme, njenog algoritamskog favorizovanja sadržaja, kao i zloupotrebe za sprovođenje koordinisanih dezinformacionih kampanja otvara prostor za manipulaciju javnim mnjenjem i ugrožavanje demokratskih procesa.
- Uprkos ubrzanom rastu korisnika TikToka u zemlji i potencijalu za zloupotrebu platforme u političke svrhe, institucije i društvo nisu adekvatno pripremljeni da odgovore na izazove digitalnog doba. Edukacija stanovništva, uspostavljanje regulatornih mehanizama i jačanje kapaciteta za praćenje digitalnih platformi ključni su koraci kako bi se smanjio rizik od destabilizacije izbornih procesa i očuvala demokratska stabilnost Crne Gore i regiona - ističu u Digitalnom forenzičkom centru.
Društvene mreže su, kako navode, odavno postale najveći izvor manipulacija informacijama, a samim tim i alat za &nbsp;kontrolisanje javnog mnjenja, naročito u kontekstu političkih i izbornih procesa.&nbsp;
- Platforme kao što su Fejsbuk, Iks (X) i TikTok pružaju brz i neometan kanal za plasiranje propagande, obmanjujućih narativa i koordinisanih dezinformacionih kampanja. Strani akteri, uključujući države i organizacije, koriste mreže kako bi uticali na javno mnjenje i izazvali polarizaciju društva. Algoritmi koji favorizuju senzacionalistički sadržaj i korisnicima serviraju objave u skladu sa njihovim već formiranim stavovima dodatno pojačavaju uticaj destruktivnih informacija. Takve pojave imaju značajan potencijal da destabilizuju političke procese, naruše povjerenje u institucije i ugroze nacionalnu bezbjednost - navodi se u analizi.&nbsp;
DFC se posebno bavio uticajem TikTok-a, društvene mreže kineske kompanije Bajtdens (ByteDance), koja je fokusirana na kratke video klipove koji traju od 15 sekundi do tri minuta.
- Podaci pokazuju da TikTok broji više od milijardu korisnika. S obzirom na to da kompanija objavljuje podatke o publici za oglašavanje samo za korisnike starije od 18 godina, stvarni domet TikTokove publike vjerovatno je veći od &nbsp;prikazanih brojki. TikTok omogućava targetiranje plaćenim kampanjama korisnika starijih od 13 godina. Izvještaji objavljeni u oglašivačkim resursima kompanije Bajtdens pokazuju da je TikTok početkom 2024. godine u Crnoj Gori imao 286.000 korisnika starijih od 18 godina. TikTok je po korištenju najbrže rastuća društvena mreža u našoj zemlji. Poređenja radi, korisnika Iks (nekadašnji Tviter) u Crnoj Gori je svega 77-500 - precizirano je u analizi DFC-a.
Posebnu su pažnju obratili na politiku privatnosti, a koji se, kada je TikTok u pitanju, odnose na prikupljanje, korišćenje i objelodanjivanje ličnih informacija korisnika te platforme.&nbsp;
- Kompanija prikuplja osjetljive podatke o korisnicima čak i kada oni ne sačuvaju ili ne podijele sadržaj. To izaziva zabrinutost na dva fronta: privatnost i sajber bezbjednost, pri čemu su iz DFC-a posebno naglasili problem sa najsanom politikom zadržavanja podataka, odnosne dužine čuvanja podataka i brzine uklanjanja podataka sa mreže - kazali su iz DFC-a.
Operacije uticaja na TikToku su, kako dodaju, efikasne jer platforma okuplja ogroman broj mladih korisnika koji su otvoreniji prema viralnim trendovima i vizuelnom sadržaju.&nbsp;
- Uz algoritamski sistem preporuka, političke i ideološke poruke mogu se brzo proširiti obezbjeđujući široku publiku u kratkom vremenskom periodu. TikTok podstiče angažman kroz interakciju i kreiranje sopstvenih verzija viralnih snimaka, što lako stvara lančanu reakciju propagiranja određenog narativa. Sve to olakšava manipulaciju, a nedostatak adekvatne kontrole autentičnosti sadržaja dodatno pogoduje kampanjama dezinformisanja - upozoravaju iz DFC-a.

DFC: TikTok ozbiljna prijetnja za buduće izborne procese u Evropi, poseban problem nedostatak svijesti o tome u CG

U savremenim geopolitičkim sukobima, meka moć često igra ključnu ulogu u oblikovanju društvenih i političkih realnosti, a Crna Gora, kao članica NATO-a i kandidat za članstvo u Evropskoj uniji, suočava se sa sofisticiranim pritiscima kroz djelovanje Srpske pravoslavne crkve (SPC) i medijskih kanala povezanih sa Beogradom i Moskvom.&nbsp; To je jedan od zaključaka posljednje studije Digitalnog forenzičkog centra (DFC) pod nazivom „Instrumenti meke moći u hibridnim strategijama“, koja je danas predstavljena u Podgorici. Ciljevi djelovanja SPC i medijskih kanala povezanih sa Beogradom i Moskvom, kao dva stuba hibridne strategije, su destabilizacija društva i potkopavanje evropskih integracija Crne Gore, navodi se u studiji.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205101216_08070eef5ffba87b25ff4d3e7bfcacb5daa00576c8b608d3f18ec46f42978b48.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20241205101216_08070eef5ffba87b25ff4d3e7bfcacb5daa00576c8b608d3f18ec46f42978b48" data-rendition-name="original" width="3436" height="1932" loading="lazy" alt="Prezentacija DFC studije Instrumenti meke moći u hibridnim strategijama"> <figcaption>Prezentacija DFC studije Instrumenti meke moći u hibridnim strategijama(Photo: Portal ETV)</figcaption> </figure>  <h2>Srpska pravoslavna crkva: Vjerski autoritet ili politički akter?</h2> SPC nije samo religijska institucija u Crnoj Gori, već jedan od ključnih političkih aktera, koji značajno utiče na društvene procese. Njen uticaj daleko prelazi granice duhovnog, postajući sredstvo za promociju interesa Srbije i širenje ideje o „srpskom svetu“. Nakon parlamentarnih izbora 2020. godine, crkveni lideri su direktno uticali na formiranje vlade Zdravka Krivokapića. Predstavnici SPC-a su javno tvrdili da trenutna vlast duguje svoju poziciju crkvi i da ne smije da djeluje van ideoloških okvira koje crkva postavlja, ignorišući sekularne principe na kojima je država uspostavljena. DFC u studiji navodi i nedavni primjer sekretara Eparhije budimljansko-nikšićke Mijajla Backovića koji je u novembru 2024. godine istakao, tokom liturgije, da vlast mora da poštuje „interese SPC-a“ i najavio gradnju novih objekata, čak i bez institucionalnih dozvola. Brojni su primjeri kojima se studija DFC-a bavi, a među njima su revizionizam kulturno-istorijskog identiteta, nelegalna gradnja i mijenjanje pejzaža, kao i aktivizam tokom popisa stanovništva 2023. godine. SPC je ključni akter u procesu istorijskog revizionizma u Crnoj Gori, navodi se u studiji. Kroz rehabilitaciju kontroverznih istorijskih figura i događaja, SPC pokušava da marginalizuje antifašističko nasljeđe Crne Gore i nametne narative koji glorifikuju četnički pokret.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205101224_201b090ef82d5f8f260a4485ca01574cb2e1a36d9e94aefa96fb8300ba73139b.png" data-media-id="editor_1" data-image-id="20241205101224_201b090ef82d5f8f260a4485ca01574cb2e1a36d9e94aefa96fb8300ba73139b" data-rendition-name="original" width="1912" height="1068" loading="lazy" alt="Kultura DFC"> </figure>  Inicijativa za vraćanje takozvane Njegoševe, a suštinski kapele Karađorđevića, na Lovćen, plasira se kao simbol „pomirenja“, ali njen cilj je jačanje srpske nacionalne ideologije i potkopavanje crnogorskog identiteta. Akcije, poput one predsjednika Skupštine Andrija Mandić koji je istakao srpsku trobojku u svom kabinetu, uklanjajući crnogorske zastave, simbolizuju pokušaje SPC-a da nametne dominantni srpski narativ. SPC koristi i nelegalnu gradnju i promjene u kulturno-istorijskoj baštini Crne Gore kako bi afirmisala narative koji su u skladu s ideologijom „srpskog sveta“. Kroz gradnju crkava i unosa simbola koji nisu svojstveni crnogorskom kulturnom nasljeđu, SPC dodatno cementira svoje prisustvo i mijenja percepciju crnogorske istorije. Jedan od posljednjih primjera je postavljanje velikog metalnog krsta u Bokokotorskom zalivu, uprkos odsustvu potrebnih dozvola. Ovakvi potezi imaju za cilj jačanje prisustva SPC-a u javnom prostoru i marginalizaciju autentičnih crnogorskih kulturnih simbola.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2024120509124_b6e676b3d06525cecefd933bd95cbff118576a3e609ceaf0eb7d5b19eacd27c0.jpg" data-media-id="editor_2" data-image-id="2024120509124_b6e676b3d06525cecefd933bd95cbff118576a3e609ceaf0eb7d5b19eacd27c0" data-rendition-name="original" width="1000" height="750" loading="lazy" alt="Metalni krst"> </figure>   <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2024120509128_c618b682a96f2a9a57f24c4a2e17cfd4a2a1ba485a23adbb299e81f69288ca96.png" data-media-id="editor_3" data-image-id="2024120509128_c618b682a96f2a9a57f24c4a2e17cfd4a2a1ba485a23adbb299e81f69288ca96" data-rendition-name="original" width="1906" height="1068" loading="lazy" alt="nelegalna krstionica"> <figcaption>Nelegalna krstionica kod manastira Miholjska prevlaka na Ostrvu cvijeća u Opštini Tivat, čija je gradnja počela 2018. godine(Photo: RSE)</figcaption> </figure>   <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205091212_f08ccf700a5dc5d07a97c8e63bdebe7f0cd99d8f8ae1bcdd79d151878239b13a.jpg" data-media-id="editor_4" data-image-id="20241205091212_f08ccf700a5dc5d07a97c8e63bdebe7f0cd99d8f8ae1bcdd79d151878239b13a" data-rendition-name="original" width="1023" height="575" loading="lazy" alt="Crkva na Rumiji"> <figcaption>Crkva razdora na Rumiji: Nelegalni limeni objekat spomenik urušavanja viševjekovne tradicije(Photo: RSE)</figcaption> </figure>  Takođe, tokom popisa 2023. godine, SPC je bila ključni akter u mobilizaciji građana. Patrijarh Porfirije je otvoreno pozivao pravoslavne vjernike da se izjasne kao Srbi i govornici srpskog jezika, predstavljajući to kao očuvanje „autentičnog identiteta“. Istovremeno, sveštenici SPC-a držali su predavanja i tribine, koristeći religijski autoritet za političku agitaciju. Centralna ideja SPC-a u Crnoj Gori oslanja se na povezivanje pravoslavne vjere sa srpskom nacionalnom pripadnošću. Ova ideologija, poznata kao etnofiletizam, predstavlja izuzetno efikasan alat za homogenizaciju srpske zajednice, dok se istovremeno marginalizuju druge etničke i religijske grupe. SPC koristi narative o ugroženosti srpskog identiteta, promovišući ideju da je srpska zajednica meta diskriminacije i zapostavljanja. <h2>Mediji kao produžena ruka hibridnog uticaja</h2>  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205101220_b3cae0d177308c633686057f714aaeda0e6fe4ba125ea7784dcda5b31b54ff54.png" data-media-id="editor_5" data-image-id="20241205101220_b3cae0d177308c633686057f714aaeda0e6fe4ba125ea7784dcda5b31b54ff54" data-rendition-name="original" width="1911" height="1071" loading="lazy" alt="Shema DFC"> </figure>  I mediji igraju ključnu ulogu u širenju proruskih i prosrpskih narativa u Crnoj Gori, navodi se u studiji DFC-a. Zahvaljujući bliskosti jezika, sadržaji iz Srbije i Rusije lako pronalaze put do crnogorske publike, posebno tokom ključnih političkih i društvenih dešavanja. Mediji povezani sa srpskim i ruskim centrima moći šire narative koji ciljaju destabilizaciju Crne Gore i njenog prozapadnog kursa. Ovi narativi često uključuju: Negiranje crnogorskog nacionalnog identiteta i kulture; Promovisanje Srbije i Rusije kao „čuvara tradicionalnih vrijednosti“; Diskreditaciju Evropske unije i NATO-a, predstavljajući ih kao strane uticaje koji prijete suverenitetu Crne Gore. Portali iz Srbije i njihovi crnogorski partneri šire sadržaje koji glorifikuju zajedničku srpsko-rusku viziju „tradicionalnih vrijednosti“. Ovi sadržaji često uključuju propagandu o istorijskoj povezanosti pravoslavnih naroda i demonizaciju zapadnih institucija. Prosrpski i proruski mediji su posebno aktivni tokom politički osjetljivih trenutaka, navodi se u studiji. <ul> <li>Rezolucija &nbsp;o genocidu u Srebrenici: Nakon što je UN usvojio Rezoluciju o genocidu, mediji iz Srbije plasirali su narative koji relativizuju genocid. Tvrdnje da su „Srbi proglašeni genocidnim narodom“ korišćene su za izazivanje straha i antagonizma među građanima Crne Gore.</li> <li>Rezolucija &nbsp;o Jasenovcu: U odgovoru na Rezoluciju o Srebrenici, crnogorski parlament je usvojio Rezoluciju o Jasenovcu, čime su prosrpski mediji pokušali da izjednače istorijske narative i relativizuju ratne zločine.</li> </ul> Jedna od strageija je i polarizacija kroz društvene mreže i portale, pa medijski portali iz Srbije, poput Kurira i Informera, koordinisano distribuiraju sadržaje koji targetiraju crnogorski identitet. Ovi tekstovi često se preuzimaju i šire putem crnogorskih portala bliskih prosrpskim političkim strukturama. Jedan od ključnih ciljeva je stvaranje konfuzije i destabilizacija društvenog tkiva Crne Gore. Prosrpski mediji promovišu i obrazovne projekte i kulturne događaje koji glorifikuju zajedničku srpsko-crnogorsku istoriju. Ovi sadržaji imaju za cilj nametanje srpskog kulturnog identiteta kao dominantnog, pri čemu se ignorišu specifičnosti crnogorskog nasljeđa. <h2>Zajednička strategija SPC-a i medija</h2>  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205101224_a05362e8d248f9de1e00acb4681be7457aa1504046e70f3dcc3d64e53ce86e33.png" data-media-id="editor_6" data-image-id="20241205101224_a05362e8d248f9de1e00acb4681be7457aa1504046e70f3dcc3d64e53ce86e33" data-rendition-name="original" width="1911" height="1075" loading="lazy" alt="SPC DFC"> </figure>  Koordinacija između SPC-a i proruskih i prosrpskih medijskih aktera očigledna je u promociji ključnih tema poput identitetskih narativa – promovisanje srpske istorijske i kulturne superiornosti, uz istovremeno marginalizovanje crnogorskog identiteta. Tu je i podrška inicijativama koje polarizuju društvo, poput izmjena Ustava ili usvajanja zakona o dvojnim državljanstvima, zakona o agentima stranog uticaja čija je namjera da targetiraju prema vlasti kritički orjentisane nevladine organizacije, ali i antizapadnih stavova – širenje dezinformacija koje oslabljuju povjerenje crnogorskog društva u NATO i EU. SPC i mediji bliski Beogradu koriste sofisticirane tehnike, uključujući plasiranje emocionalno snažnih poruka, koje se brzo šire putem društvenih mreža i portala. Ovo su hibridne strategije kako bi polarizovali društvo i potkopali evropski kurs države. Kroz kontrolu narativa o identitetu, kulturi i religiji, oni nastoje marginalizovati građanske vrijednosti i ojačati srpski nacionalni identitet. Ovi primjeri jasno ilustruju kako SPC i mediji djeluju u sinergiji, koristeći svoje platforme za manipulaciju javnim mnjenjem i oblikovanje političke stvarnosti Crne Gore. Uloga SPC-a i medija u sprovođenju hibridnih strategija ukazuje na hitnost jačanja sekularnih i demokratskih principa u Crnoj Gori. Očuvanje građanskog i multietničkog karaktera države, prema DFC-u, zahtijeva unaprjeđenje obrazovanja i podizanje svijesti građana o opasnostima manipulativnih narativa. Moraju se jačati i državne institucije koje će dosljedno braniti sekularnost i društvenu koheziju, te je neophodno oštro sankcionisanje medijskih dezinformacija koje podrivaju stabilnost države. SPC i mediji, kao stubovi meke moći, ostaju izazov za prozapadnu orijentaciju Crne Gore. Međutim, jasna politička volja i odlučnost društva mogu spriječiti dalju destabilizaciju i osigurati da država ostane na svom evropskom putu, zaključuje se u studiji.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241205101228_a7c21a2d6eafe92cbec77ec5d3b591531e655b9563fd8a2d678a69c0f9070f66.png" data-media-id="editor_7" data-image-id="20241205101228_a7c21a2d6eafe92cbec77ec5d3b591531e655b9563fd8a2d678a69c0f9070f66" data-rendition-name="original" width="1907" height="1073" loading="lazy" alt="Kinematografija DFC"> </figure>  Cijelu studiju možete pogledati <a href="https://dfc.me/publikacije/instrumenti-meke-moci-u-hibridnim-strategijama/">na site-u DFC-a</a>.

SPC i mediji - osovina hibridnog uticaja u Crnoj Gori

Evropska komisija prepoznaje da je strani uticaj jedna od najvećih prijetnji za evropske integracije, ne samo Crne Gore, već i kompletnog regiona Zapadnog Balkana, a to je ono što Digitalno forenzički centar (DFC) u kontinuitetu ukazuje, kazao je u centralnoj informativnoj emisiji 24 Sata, &nbsp;na Televiziji E analitičar DFC-a Marko Banović.
Veoma je važno, dodaje on, da crnogorskim institucijama ne prođe ispod radara, dio iz Izvještaja Evropske komisije, kojim se ističe strani uticaj i manipulacije informacijama, uključujući dezinformacije, te uticaj na crnogorske integracije.&nbsp;
- Evropska komisija prepoznaje da je strani uticaj jedna od najvećih prijetnji za evropske integracije, ne samo Crne Gore, već i kompletnog regiona Zapadnog Balkana, a to je ono što Digitalno forenzički centar u kontinuitetu ukazuje. Dokaz ove teze mogli smo da vidimo tokom prethodne dvije sedmice u Gruziji i Moldaviji, gdje se ruski autoritarni režim umiješao u izborne procese te dvije zemlje, sa jasnim ciljem da zaustavi dalje evropske integracije u tim zemljama. Identičan cilj Rusija ima i u regionu Zapadnog Balkana i to nije nikakva tajna, niti nešto što skrivaju. Bivši ambasador Ruske Federacije u Podgorici je otvoreno kazao da širenje Evropske unije na region Zapadnog Balkana stavlja te zemlje u direktnu koliziju sa Ruskom Federacijom - rekao je Banović.
Važno je istaći, naglašava on, da je uvođenje strategije i akcionog plana samo osnovni korak, jer u Crnoj Gori postoji &nbsp;veliki broj strategija i akcionih planova, ali nema njihove primjene u, kako kaže, konkretna djela.&nbsp;
- Važno je istaći da nedostatak političke volje nije situacija samo danas i sa trenutnom vlašću, već je to trend koji imamo proteklih deset godina, uključujući vlast koju je predvodila Demokratska partija socijalista, jer su partijski i lični interesi uvijek prevladavali u odnosu na društvene interese i to je razlog zašto mi danas imamo slabe, ispolitizovane institucije, koje su ključne upravo u borbi protiv stranog uticaja i hibridnih prijetnji - naglasio je Banović.&nbsp;
Prema njegovim riječima dodatan problem predstavlja i to što određene političke strukture na vlasti prate interese stranih država, a ti interesi su u potpunoj suprosti sa strateškim ciljevima koje ima Crna Gora.
Digitalno forenzički centar je jedna od rijetkih institucija, smatra Banović, koja u kontinuitetu ukazuje na upliv stranog uticaja i uticaja dezinformacija na crnogorsko društvo.&nbsp;
- Jasan cilj tih malignih uticaja je da spriječe dalje integracije. Ono što je činjenica jeste da kako se Crna Gora bude približavala Evropskoj uniji, tako će i te hibridne prijetnje da jačaju, od toga će u suštini zavisiti da li će Crna Gora postati dio Evropske unije, u odnosu na to kakav će odgovor imati crnogorsko društvo na te prijetnje - zaključio je Banović.
Cijelo gostovanje možete pogledati na You Tube kanalu TV E.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="//cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DLd9wAGAlJR0&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

Banović: Evropska komisija prepoznala strani uticaj kao najveću prijetnju puta Crne Gore ka EU

Analitičar Digitalnog forenzičkog centra (DFC) Marko Banović ukazao je da se strani maligni uticaji u našoj državi kontinuirano relativizuju sa najviših državnih adresa, uz izostanak sistemskog reagovanja na djelovanje rusko-srpskih proksi aktera u vrijeme važnih društveno-političkih događaja. 
U razgovoru za Portal Analitike ističe da u situaciji kada su neke od struktura vlasti ključni kanali rusko-srpskog uticaja, nije realno očekivati obezbjeđivanje mehanizama za suzbijanje stranog miješanja. 
Smatra da će podgorički izbori biti tema medija bliskih Beogradu i Moskvi, ali podvlači da njihova kampanja neće biti prevelikog intenziteta. 
<h2>Nedostatak sistemskog djelovanja podsticaj desničarskim manipulacijama </h2>
Analizirajući skup podrške Srbima sa Kosova, koji je 7. septembra organizovan na graničnom prelazu Božaj, iz DFC su ukazali na djelovanje ekstremnih desničarskih grupa u regionalnim kampanjama, budući da su među okupljenima koji su nosili transparent Kad se vojska na Kosovo vrati bili i predstavnici vojnih veterana iz ratova 1991-2001, pripadnici 7. bataljona Vojne policije vojske Jugoslavije, te članovi pravoslavnog bratstva Zavjetnici Tvrdoš iz Nikšića. 
- Kroz blokadu GP Božaj prepoznajemo strani maligni uticaj koji se ostvaruje putem proksi aktera - podvlači Banović. 
Sagovornik Analitike ukazuje da se ova aktivnost može tumačiti kao nastavak kampanje iz avgusta 2023. godine kada su, kako podsjeća, u vrijeme sukoba na Kosovu, u više gradova u Crnoj Gori, Srbiji, ali i Rusiji osvanuli grafiti sa sloganom Kad se vojska na Kosovo vrati. 
- Ista matrica djelovanja uočena je i nakon oružanog napada na sjeveru Kosova u septembru 2023. godine kada je u određenim nacionalističkim krugovima u Crnoj Gori kreiran narativ da su napadači heroji i žrtve - napominje Banović. 
Kako naglašava, očigledno je da ne postoji politička volja i sistemsko djelovanje institucija da se registruje i reaguje na djelovanje ruskih i srpskih proksija tokom važnih društveno-političkih događaja.
- Na taj način u turbulentnom periodu za cijeli region Zapadnog Balkana, krajnje desničarske organizacije dodatno manipulišu i podgrijavaju atmosferu u cilju radikalizacije i mobilizacije crnogorskih građana - upozorava Banović. 
Poručuje i da poseban problem predstavlja kontinuirana relativizacija malignog stranog uticaja koja, kako ukazuje, dolazi sa najviših državnih adresa, a tome smo, ističe on, svjedočili i tokom ovog slučaja. 
<h2>Govor mržnje kao opravdanje za netrpeljivost i nasilje </h2>
U tom kontekstu Banović se osvrnuo i na tekst pod nazivom Koncert za Nermina: Islamizacija Podgorice? ocjenjujući da sadrži elemente govora mržnje prema dr Nerminu Abdiću, nosiocu liste DPS-a na predstojećim lokalnim izborima u Podgorici, ali i prema građanima Podgorice koji se na nacionalnoj, vjerskoj ili političkoj osnovi izjašnjavaju drugačije od autora teksta. 
- Takvi stavovi podstiču i opravdavaju netrpeljivosti u društvu, a u krajnjoj liniji i nasilje - upozorava sagovornik Analitike. 
Kako napominje, Digitalni forenzički centar je u studiji Neraskidive veze ili geopolitička strategija – Uticaj Srbije u Crnoj Gori ukazao na djelovanje autora pomenutog teksta Ivana Miloševića i njegovog portala Srpska 24 kao jednog od kanala za širenje manipulacija informacijama i stranog malignog uticaja.
- Nakon reakcije javnosti portal Borba je obrisao sporni tekst uz izvinjenje i opravdanje da tekst nema veze sa portalom. Ipak, sama činjenica da je uredništvo portala dozvolilo da se tekst koji podstiče na međunacionalnu mržnju objavi na portalu i plasira čitaocima ukazuje na nepoštovanje novinarskog kodeksa i etike - podvlači Banović. 
Takođe, kako ističe, treba naglasiti da je Milošević redovni kolumnista na portalu Borba.
- Nepostojanje dovoljno razrađene samoregulacije i nedostatak medijske i digitalne pismenosti uzroci su rastućeg trenda govora mržnje u javnom prostoru. Širenje tih negativnih trendova zbog javnog iznošenja stavova utiče na podjele i netrpeljivosti u društvu, formiranje javnog mnjenja, kao i na urušavanje bezbjednosti - ukazuje Banović. 
Stoga, kako poručuje, potrebno je da nadležni organi još aktivnije reaguju i rade na suzbijanju plasiranja uvredljivog govora i govora mržnje kako prema javnim ličnostima, tako i prema svim građanima Crne Gore. 
<h2>Strategija bazirana na produbljivanju polarizacije i stvaranju tenzija</h2>
Sagovornik Analitike podvlači da pomenuti tekst nije izolovan slučaj. 
- On je dio šire propagandne kampanje koju sprovode rusko-srpski proksiji tokom posljednjih šest godina. Ove kampanje često koriste dobro poznate dezinformacione narative usmjerene na destabilizaciju Crne Gore, posebno u vrijeme predizbornih ciklusa - napominje Banović. 
Ukazuje da je strategija ovih kampanja bazirana na produbljivanju polarizacije i stvaranju društvenih tenzija, korišćenjem dezinformacija i spinova.
- Nažalost, obim i frekvencija dezinformacionih narativa, postali su toliko veliki da su mnogi od njih već prihvaćeni u našem društvu - upozorava Banović.
<h2>Ignorantski odnos prema stranom miješanju posljedica različitih faktora </h2>
Podvlači da ignorantski odnos prema stranom malignom uticaju i izostanak odgovora crnogorskih institucija može biti posljedica različitih faktora, uključujući političke, institucionalne, ekonomske i društvene aspekte. 
- Strano miješanje i manipulacije informacijama svode se na pokušaje stranih aktera da oblikuju javno mnjenje ili upravljaju društveno-političkim procesima. Ignorisanje i relativizacija stranog malignog uticaja ima za cilj podrivanje povjerenja javnosti u izborne procese, medije i institucije, zatim da se poveća društveno-politička polarizacija društva, kao i da se utiče na izborne procese, što kasnije može imati posljedice na stabilnost vlada - pojašnjava Banović.
<h2>SPC štiti ruske interese u Crnoj Gori </h2>
Banović naglašava da je ključni kanal za širenje srpsko-ruskog uticaja u Crnoj Gori Srpska pravoslavna crkva. 
- Poistovjećivanje religije i nacije, odnosno izjednačavanje srpstva i pravoslavlja snažan su instrument u djelovanju etnofiletistički utemeljene Srpske pravoslavne crkve. Takođe, to je i vrlo pogodna okolnost za ostvarivanje interesa srpskog režima u regionu, posebno ako se ima u vidu činjenica da je odnos crkve i države u Srbiji uređen tako da država ima jači uticaj na SPC nego obrnuto - ukazuje sagovornik Analitike. 
Ističe da SPC predstavlja ključni spoljno-politički instrument države Srbije, s obzirom na činjenicu da se, kako navodi, njena jurisdikcija proteže izvan srpskih državnih granica. 
- Odnos SPC sa Ruskom pravoslavnom crkvom i njeni stavovi prema Rusiji, posebno nakon početka ruske invazije na Ukrajinu, ukazuju da SPC štiti ruske interese u Crnoj Gori - podvlači Banović. 
On napominje da se SPC etablirala kao najuticajnija društveno-politička organizacija u zemlji. 
- Ideje, stavovi i postupci SPC, koje realizuje uz podršku vladajućih političkih struktura, u direktnoj su koliziji sa konceptom građanskog, multietničkog i multikonfesionalnog društva - ukazuje Banović. 
<h2>Propagandna kampanja uoči podgoričkih izbora neće biti velikog intenziteta </h2>
Sagovornik Analitike uvjeren je da će lokalni izbori u Podgorici biti zastupljena tema u propagandnim medijima bliskim režimima u Moskvi i Beogradu. 
- Međutim, smatram da ta kampanja neće biti prevelikog intenziteta. Njihova propagandna kampanja neće biti na nivou parlamentarnih izbora 2020. ili lokalnih izbora u Nikšiću 2021. godine - ocjenjuje Banović. 
Kako navodi, razlog za to je jednostavan. 
- Političke partije koje usklađuju svoje stavove i politike sa režimom u Beogradu su trenutno na vlasti i nije im neophodna intenzivna kampanja kroz propagandne kanale - podvlači Banović. 
<h2>Djelovanje Moskve i Beograda reflektuje se na stavove građana </h2>
Upitan imaju li Moskva i Beograd razloga za zadovoljstvo učincima svojih propagandnih platformi, čije djelovanje se odvija nesmetano i bez ikakvih sankcija, Banović kaže da s obzirom na dosadašnju pasivnost vlasti prema rusko-srpskim propagandnim platformama, vjerovatno mogu biti zadovoljni.
- Njihova sposobnost da nesmetano sprovode svoje kampanje bez konkretnih sankcija ili odgovora ukazuje na to da njihova strategija funkcioniše u Crnoj Gori. Takođe, njihovo djelovanje se jasno reflektuje na stavove građana - ukazuje Banović.
Kako podsjeća, DFC istraživanje javnog mnjenja koje je tretiralo strane uticaje u Crnoj Gori pokazalo je da 53 odsto anketiranih smatra da NATO ima uglavnom ili veoma negativan uticaj u Crnoj Gori. 
- Takođe, većina njih, 58,2 odsto smatra da SAD imaju negativan uticaj. Istraživanje je pokazalo da preko 30 odsto građana smatra da su NATO i SAD bezbjednosne prijetnje Crnoj Gori - zaključuje Banović.

Banović: Dezinformacioni narativi posebno izraženi u predizbornim ciklusima, SPC ključni kanal za širenje srpsko-ruskog uticaja

Zamjenik Generalnog sekretara NATO Boris Ruge posjetio je, u sklopu boravka u Crnoj Gori, Atlantski savez Crne Gore (ASCG), gdje je razgovarao sa predsjednicom ASCG prof. dr Milicom Pejanović-Đurišić. Sastanku je prisustvovala i Nina Šoljan, rukovodilac odsjeka za politička pitanja i bezbjednosnu politiku u NATO.&nbsp;
Tokom sastanka je bilo riječi o izazovima sa kojima se suočava Crna Gora kao članica NATO, o percepciji NATO saveza među crnogorskim građanima, te o političkoj i društvenoj situaciji u Crnoj Gori, saopšteno je iz Atlasnkog saveza.&nbsp;
Crna Gora je veoma važna članica Alijanse, poruka je NATO delegacije, a zajednički je naglašeno i da Crna Gora i Alijansa treba kontinuirano da rade na promociji transatlantskih vrijednosti i ciljeva, u čemu je Atlantski savez Crne Gore prirodan i kredibilan partner NATO-u.&nbsp;
Razgovarano je i o prijetnjama od stranog malignog uticaja, uključujući dezinformacije, propagandu i sajber napade, pri čemu je posebno istaknuta potreba za saradnjom na polju sajber bezbjednosti.&nbsp;
Predstavnici NATO delegacije su se tokom posjete Atlantskom savezu Crne Gore upoznali i sa djelovanjem Digitalnog forenzičkog centra (DFC) i kontinuiranim aktivnostima DFC-a na suzbijanju dezinformacija, propagande i stranog malignog uticaja u Crnoj Gori.

Pejanović Đurišić: Atlantski savez Crne Gore kredibilan partner Alijansi u promociji zajedničkih vrijednosti

Vizija Crne Gore u Evropskoj uniji (EU) sistemski se podriva, a ni sama EU u tom djelu nije od pomoći građanski orijentisanom dijelu Crne Gore, ocijenila je izvršna direktorica Centra za građansko obrazovanje Daliborka Uljarević na panelu „Skriveni uticaj i vidljive posljedice - strano miješanje u Crnoj Gori“, u sklopu &nbsp;godišnje konferencije Digitalnog forenzičkog centra.
Ona se kritički osvrnula na proces dobijanja IBAR-a, naglašavajući da su se, realno, Potemkinova nova sela prihvatila kao najmodernije neboderi.&nbsp;
- Kriterijumi su sniženi do nedopustivog nivoa, a svi mi koji se isto tako zalažemo za evropeizaciju Crne Gore i koji taj proces gledamo kao neodvojiv od demokratizacije, ne vidimo da je Crna Gora postala novo društvo dan &nbsp;nakon što smo dobili IBAR – kazala je ona.
Takođe, navodi Uljarević, demonstrira se jedna kranja neozbiljnost vlasti, pa smo imali tada da se „odmah i sada“ mora usvojiti novi Zakon o sprečavanju korupcije, a nakon ljetnjeg raspusta je raspisan oglas za radnu grupu da se ponovo prave izmjene i dopune.
- To je nešto što EU ne smije da prihvati - da je ona u nekom trenutku na taj način izigrana. Da ne govorimo o onome što je bilo pod plaštom IBAR-a, da se nacrtao zakon kako bi stari postao novi direktor Radio-televizije Crne Gore. Ovo je proces koji zahtijeva zaista punu posvećenosti svih aktera. Evropska unja ni sebe ni nama neće pomoći ako bude u nastavku na isti način gledala na stvari. Na žalost, živimo u regionu gdje političari i donosioci odluka uopšte ne razumiju kada im date vjetar u leđa, ili ih pohvalite da su nešto dobro uradili. Mnogo bolje razumiju kritiku, onaj štap, nego šargarepu – kazala je Uljarević.&nbsp;
Istoričar Miloš Vukanović, govoreći o stranom malignom uticaju, kazao je da je ono što se dešava u Crnoj Gori odjek nečega što je počelo da se razvija u Rusiji prije destak godina gdje je istorija u potpunosti usmjerena u kreiranje i održavanje autoritarnog sistema.
- Prije svega, ruski obrazovni sistem je usmjeren na taj način da propagira samo jake autoritarne vladare, ignorišući vladare reformatore. Drugi stepen je bio apsolutna negacija bilo kakvog kulturnog nasljeđa, ne samo ukrajinskog naroda, već i mnogih naroda oko njih i aproprijacija njihove kulture. Tako se kreirao narativ da Rusija ima pravo na određene geografske prostore. Treći je bio možda malo iznenađujući, a to je negacija bilo kakve pomoći saveznika u mnogim ratovima koje je Rusija vodila, prije svega u Drugom svjetskom ratu – kazao je Vukanović.&nbsp;
On navodi da je ovaj model pratio tendenciju ruske vlasti od 2014. godine do same invazije na Ukrajinu, a generalno su se ti modeli prelili na populističke i autoritarne vlasti u Evropi, &nbsp;prije svega u Beogradu i &nbsp;Budimpešti.&nbsp;
- Mi, nažalost, živimo i pod uticajem smo tog modela koji se iz Beograda preliva na Crnu Goru, to jeste modela koji je u Beogradu razvijen već krajem osamdesetih godina, koji je i te kako osnažen 2012. godine kada je na vlast došla Srpska napredna stranka, gdje je Crna Gora i interesna, kulturna, a očekivano i svaka druga zona uticaja Beograda – istakao je Vukanović.&nbsp;
Prema njegovom mišljenju, u posljednje četiri godine pojačana je manipulacija istorijskim činjenicama sa ciljem da stvori određeni prostor u Crnoj Gori koji će biti lojalniji Beogradu, nego Podgorici i Cetinju.
- Drugi cilj je razjedniti one ideje na kojima smo napravili naše društvo od 2006. godine, a to je kulturna i mutinacionalna tolerancija, gdje nije bitno koje ste vjere ili nacije, već da svi pripadamo jednoj državi, gdje imamo zajedničko istorijsko iskustvo. Samim tim, sve istorijske manipulacije poslednjih četiri godine zapravo su usmjrene da razlože te kolektivne veze između nas i da od Crne Gore naprave male feudalne posjede disfunkcionalnu državu – kazao je Vukanović.
On je ukazao na još jednu pojavu koja, prema njegovom mišljenju, građane Crne Gore mnogo ne zanima, a to je vezano za crnogorsko kulturno blago.&nbsp;
- Već tri decenije u Crnoj Gori se dešava sistematsko uništenje crnogorskog sakralnog, pravoslavnog, kulturnog blaga koje predstavlja nasljeđe i ključni dokaz višeslojnih kulturnih uticaja koji su kreirali crnogorsku naciju, crnogorsku crkvu i sve ono što čini Crnu Goru kao državu. Već tri decenije, pod plaštvom revolucije, vi imate temeljnu destrukciju svega onoga što se ne uklapa u jedan sterilisan narativ kreiran u Beogradu – navodi Vukanović.
Samim tim, kako kaže, sve ono što je stvarano hiljadama godina uništava se da bi se samo jedan mali segment crnogorske prošlosti istakao – onaj koji može da se veže za nečiji kreirani narativ.&nbsp;
On je ukazao na još jedan mehanizam i nazvao ga „pričom u tri slike“.
- Svi smo primijetili da je prošle nedjelje izašao članak koji je govorio o tome da Podgorici prijeti mogućnost islamizacije. I svi smo bili šokirani da neko može tako da pomene Podgoricu, koja je četiri vijeka bila u sklopu Osmanskog carstva i svi smo to odbacili kao ekstremistički nonsens. To je prva slika koja kontaminira. Onda smo imali nastup potpredsjednika Vlade (Budimir Aleksić) u Beogradu, koji smo svi šokantno doživjeli zbog rasporeda zastava iza njega, a još uvijek nijesam vidio kriku onoga što je on rekao - da su Crna Gora i Srbija isključivo pravoslavno-kulturne dvije zemlje, što nije talno. E, treća slika je došla sa adrese koja može iznenaditi, a to je u dnevnim novinarima Vijesti, od njihovog kolumniste – kazao je Vukanović.
Istakao je da je kolumnista prozapadni, eurocentrično i integracijski nastrojen.
-Taj kolumnista rekao da je prethodna vlast vršila kroatizaciju i mediteranizaciju Crne Gore. Ta kategorizacija da netko pokušava da izvrši mediteranizaciju Crne Gore je opasna, jer je Crna Gora dio mediteranskog, kosmopolitskog, multikulturalnog, multislojnog prostora i to je ono što nas čini. Ako netko smatra da se mi nasilno mediteranizujemo, a ta osoba je navodno prozapadno nastrojena, to su opasni elementi istorijske negacije i revizionizma na koje mi moramo da pazimo. Proći će mnoge političke strukture, proći će mnoge političke organizacije, ali Srpska pravoslavna crkva, koja postoji od 1921.godine, će ostati da širi, da devastira svaku unikatnost hrišćanskog pravoslavnog nastojanja na prostoru Crne Gore i da širi nešto što suštinski nije ni klero-nacionalizam, već jedna ekstremna ideologija zasnovana na nasljeđu Nikolaja Velimirovića, koja je anti-zapadna, anti-naučna, anti-integraciona i anti-tolerantna. To je ideologija koja je u svojstvu Srpske pravoslavne crkve i koja se širi i mrvi Crnu Goru – zaključio je Vukanović.

Dok SPC mrvi Crnu Goru, EU nije od pomoći njenom građanski orjentisanom dijelu

Od 10. decembra, kompanije u čijem su vlasništvu društvene mreže moraće da preduzimaju „razumne korake" kako bi osigurale da mlađi od 16 godina u Australiji ne mogu da otvore naloge na njihovim platformama, piše BBC.
Već postojeći nalozi moraju da budu deaktivirani i uklonjeni.
Iza ove zabrane, prve te vrste u svijetu, stoji ideja da se smanje „pritisci i rizici" kojima djeca mogu biti izložena na društvenim mrežama, kažu iz australijske vlade.
Negativni uticaji javljaju se zbog „osmišljenih funkcija koje ih podstiču da provode više vremena pred ekranima, dok im istovremeno nude sadržaje koji mogu naškoditi njihovom zdravlju i blagostanju".
Društvene mreže koristi 96 odsto djece uzrasta između 10 i 15 godina, a sedam od 10 njih bilo je izloženo nekom štetnom sadržaju i ponašanju, pokazuju podaci studije čiju je izradu tražila vlada početkom 2025.
Neki od njih promovisali su mržnju prema ženama, prikazivali video-snimke borbi i sadržaje koji promovišu poremećaje u ishrani ili samoubistvo.
Svako sedmo dijete takođe je prijavilo da je doživjelo seksualno zlostavljanje, a više od polovine je reklo da su bili žrtve sajber-nasilja.
U pitanju nije zabrana već način da „djeca upoznaju sebe prije nego što ih upozna svijet", kaže Greg Atvel, direktor australijske grupe aktivista 36 mjeseci, koja se zalagala za podizanje minimalnog uzrasta za korištenje društvenih mreža sa 13 na 16 godina.
- Ovdje je suština u odlaganju momenta kada postaju digitalni građani ekosistema društvenih mreža za 36 mjeseci - dodaje.
Australijska vlada je do sada imenovala devet platformi za koje će važiti zabrana: Fejsbuk, Instagram, Snepčet, Treds, TikTok, Iks, Jutjub, Redit i striming-platforma Kik.
Vlada se našla i pod pritiskom da proširi zabranu na onlajn-gejming.
U strahu da će se naći na meti, gejming-platforme kao što su Robloks i Diskord nedavno su uvele provjere starosti za neke funkcije u očiglednom pokušaju da izbjegnu uključivanje u zabranu.
Vlada je rekla da će nastaviti da vrši reviziju spiska pogođenih platformi i da će uzeti u razmatranje tri glavna kriterijuma dok to radi.
Ti kriterijumi sastoje se od toga da li je jedina ili „značajna svrha" platforme da omogući onlajn društvenu interakciju između dva ili više korisnika, kao i da li omogućava korisnicima da imaju interakciju sa nekim ili svim drugim korisnicima, te da li postoji mogućnost objavljivanja materijala.
Jutjub Kids, Gugl Klasrum i Vocap nisu uvršteni jer je ustanovljeno da ne zadovoljavaju te kriterije.
Djeca će takođe i dalje moći da gledaju sadržaje na platformama kao što je Jutjub, što ne zahtijeva da imaju otvoren nalog.

Australija zabranjuje društvene mreže za mlađe od 16 godina

U Francusku je stigao talas hladnog vazduha koji je posebno pogodio region Il de Frans u centralnom dijelu države.
U tom dijelu zemlje je u svih osam departmana proglašen narandžasti stepen uzbune zbog očekivanog snijega i leda, dok je u ostatku Francuske aktiviran žuti meteo-alarm.&nbsp;
Narandžasti meteoalarm koji se odnosi na cijeli region Il de Frans – Pariz, Senu i Marnu, Ivelin, Eson, O de Sen, Senu Sen Deni, Val de Marn i Val d Oaz, stupa na snagu u 20 sati, prenosi Tanjug.
Na zapadu regiona Il de Frans se očekuju sniježne padavine i debljina sniježnog pokrivača od pet do sedam centimetara (cm), a na istoku sniježni pokrivač od dva do pet cm.
U Parizu i najbližim predgrađima očekuje se jedan do dva cm snijega, saopšteno je na sajtu Meteo Frans.

Francuska na udaru talasa hladnog vremena

Više od 2.000 ljudi, uključujući aktiviste, političare i obične građane, demonstriralo je danas u Tunisu kako bi branili političke slobode i zatražili poboljšanje ekonomskih uslova, javila je agencija Frans pres.
Okupljeni pod sloganom „Protiv nepravde“ na poziv Odbora za odbranu Ahmeda Suaba, advokata zatvorenog zbog kritike pravosudnog sistema, šetali su više od dva sata ulicama po centru glavnog grada.
Demonstranti su zatražili oslobađanje nekoliko desetina opozicionih ličnosti, novinara, advokata i humanitarnih radnika zatvorenih posljednjih godina pod optužbama za zavjeru protiv predsjednika ili za širenje lažnih vijesti, prema zakonu koji zagovornici ljudskih prava osuđuju.
„Narod želi pad režima“, skandirali su demonstranti, aludirajući na Kaisa Sajeda, predsjednika izabranog 2019. godine, koji je dvije godine kasnije uveo političke promjene kako bi preuzeo apsolutnu vlast.
Neki demonstranti su nosili transparente sa natpisom „On nije moj predsjednik“.
- Dosta nam je ovog predsjednika i njegovih saradnika. Zemlja je u siromaštvu, ne možemo ništa da kupimo, zemlja se urušava, bolnice su u užasnom stanju - rekao je za AFP jedan demonstrant – penzioner.
Nekoliko tamošnjih i međunarodnih nevladinih organizacija osudilo je nazadovanje prava i sloboda u Tunisu.
Građani su posljednjih godina doživjeli pad kupovne moći zbog visoke inflacije posebno uočljive kod prehrambenih proizvoda.

U Tunisu demonstracije protiv nepravde i za bolje ekonomske uslove

Fudbaleri Budućnosti i Sutjeske ostvarili su pobjede u 16. kolu Meridianbet Prve crnogorske fudbalske lige.&nbsp;
Budućnost je na Gradskom stadionu savladala barski Mornar 2:0 i prekinula seriju rivala od deset mečeva bez poraza.
Do sedme pobjede došla je golovima Danila Vukanića u 33. i Ilije Serikova u 52. minutu.
Priliku da trijumf učini ubjedljivijim imao je Ivan Bojović, ali nije realizovao jedanaesterac.
Barski tim od trećeg minuta igrao je sa igračem manje, nakon isključenja Jovana Baošića.
Sutjeska je u Nikšiću, preokretom u drugom poluvremenu, pobijedila &nbsp;Dečić 2:1.
Gosti su poveli golom Asmir Kajević u 20. minutu.
Poravnao je Aleksa Golubović u 52, a prednost nikšićkom timu donio je Boris Kopitović u 63. minutu.
Konačan rezultat postavio je Medo Juković u 83. minutu.
Petrovac je prekinuo seriju od četiri meča bez pobjede i na Trening kampu FSCG savladao Jedinstvo Francu 4:0.
Petrovac je poveo već u drugom minutu - Savo Arambašić je sa lijeve strane ušao u kazneni prostor i pronašao Adnana Bašića, koji je sa nekoliko metara zatresao mrežu.
U 37. je Bašić postigao drugi gol, a do odlaska na odmor &nbsp;povisio je &nbsp;Stefan Fićović.
Konačan rezultat postavio je Nemanja Carević u 68. minutu.
Bokelj je na domaćem terenu savladao Arsenal 2:0 i prekinuo niz od tri meča bez pobjede.
Domaćin je poveo u 23. minutu autogolom Irfana Šahmana.
Samo tri minuta kasnije konačan rezultat postavio je Koeljo.
Jezero je upisalo bitnu pobjedu i u Beranama savladalo Mladost 1:0.
Jedini gol postigao je Đorđe Maksimović u 50. minutu.

Budućnost prekinula seriju Mornara, Sutjeska slavila protiv Dečića

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš, ove godine, za razliku od prethpdne dvije, odlučio je da bojkotuje dan grada na čijem je čelu, pa tako nije prisustvovao svečanoj sjednici Skupštine opštine, objašnjavajući na društvenim mrežama da ne želi da slavi podjele i da je 20. novembar najtragičniji dan 20. vijeka. - ...tadašnje „nove vlasti“ su bez suda i suđenja strijeljale desetine civila – ideoloških neistomišljenika. ...Iz poštovanja prema žrtvama i njihovim porodicama nijesam prisustvovao današnjoj svečanoj sjednici – napisao je on. Poručio je i kako se svaki zločin „mora osuditi bez obzira sa čije strane dolazio“, - Mi želimo istinsko pomirenje a do njega ne možemo doći ako slavimo datume koji vrijeđaju najintimnije emocije bilo kog našeg građanina – napisao je Vraneš.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025112213110_79964f7ca69eea5f21147b2c6ffcd5eecee067cb0179ea57e33123c6f9e55c95.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="2025112213110_79964f7ca69eea5f21147b2c6ffcd5eecee067cb0179ea57e33123c6f9e55c95" data-rendition-name="original" width="810" height="1402" loading="lazy" alt="Sario Vraneš"> </figure>  U drugoj objavi je poručio da je pitanje vremena „koja će vlada, trenutna ili neka iduća, čuti glas svog naroda i dati saglasnost odluci lokalnog parlamenta da dan opštine Pljevlja bude 27. oktobar“... Pitali smo ga koji su razlozi „naknadne pameti“ da za razliku od prethodne dvije godine, ove bojkotuje svečanu sjednicu, ali nije odgovorio. Loklani parlament u septembru 2023. godine usvojio je prijedlog Vraneša da 27. oktobar bude dan opštine, a inicijativu je podržala i Crkva Srbije. Na dan glasanja odbornicima se obratio episkop mileševski Atanasije pozivajući ih da glasaju da se dan kada se praznuje Sveta Petka zvanično proglasi za dan opštine, uz konstataciju da će na taj način „podići ruke za oslobođenje od ostataka bezbožnog komunističkog nasljeđa“. Prijedlog je podržalo 19 odbornika Nove i Demokratske Crne Gore, protiv je bilo devet dok je bio jedan uzdržan odbornik. Pljevlja su u Drugom svjetskom ratu, 20. novembra 1945. godine oslobođena od fašističkog okupatora.&nbsp; Prijedlog za promjenu dana opštine podržali su odbornici Nove srpske demokratije, Demokratske narodne partije, Pokreta za Pljevlja, Ujedinjene Crne Gore, SNP-a i tri odbornika Demokrata. Jedan odbornik Demokrata bio je uzdržan, dok su protiv bili odbornici DPS-a, Bošnjačke stranke i Građanskog pokreta URA. Odbornici Pokreta Evropa sad sjednicu su napuštili prije glasanja. Do danas, međutim, nijesu dobili saglasnost Vlade za takvu odkuku. - Ništa mi nije jasno ovo saopštenje našeg voljenog preśednika opštine Pljevlja. Čovjek prošle godine ode na Stražicu, položi vijenac, zapali svijeću, stane pred kamere, održi govor, prisustvuje svečanoj sjednici Skupštine Opštine Pljevlja… i sve to povodom 20. novembra. I onda ove godine – kaže da 20. novembar dijeli ljude i da zato neće doći. Pa čekaj, predsjedniče… Ako je 20. novembar dan podjela, šta si radio prošle godine? Ako nije bio dan podjela onda, kada si polagao vijence i slavio, kako je odjednom postao dan podjela danas? A ako jeste, zašto si tada ćutao i učestvovao – napisao je na društvenim mrežama građanski aktivista iz Pljevalja Pavle Čolović. Politika u Pljevljima, kako je napisao, postala je najskuplji teatar apsurda – svake godine nova predstava, novi scenario, isti glumci. - Jedna godina za jedinstvo, druga godina za podjele. Zavisi kako vjetar duva i od koje publike se traži aplauz. A Pljevljima treba jedinstvo, rad i istina - ne dnevno-politička akrobatika – zaključio je Čolović. Vraneš, međutim, u kontinuitetu proizvodi afere kojima pokušava da „saoizuje“ Pljevlja. Izruguje se građanskom, multietničkom, multikulturnom karakteru ovog grada. Urušava antifašističke temelje grada, slavi fašistički četnički pokret, izruguje se Državi Crnoj Gori slaveći i obilježavajući praznike tuđe države – Srbije, provocira organizacijom svečanosti na kojima se slavi i promoviše ta tuđa država – poput svečanog otvaranja prvog kružnog toka u ovom gradu, kada su članice i članovi folklorne grupe bile obučene u srpske nacionalne nošnje... Na brojnim svečanostima, umjesto crnogorske državne himne, intonira se srpska. Otvoreni je obožavatelj četničkog pokreta, sa pozicije predsjednika Opštine čini koliko je u mogućnosti da doprinese reviziji istorije, o čemu svjedoči i inicijativa za izmjenu datuma Dana opštine, a Opština je finansirala i knjigu kojom se veličaju vođe četničkog pokreta... Vraneš matičnom državom smatra Srbiju. Blizak je Crkvi Srbije i redovan je gost u Beogradu, kod srpskih zvaničnika. Vladika Mileševske eparhije Crkve Srbije Atanasije odlikovao ga je prošle godine ordenom „Bijelog anđela“ kada je poručio da je svetosavski jedini put spasenja i zaključio obraćanje riječima: „Dogodine u Prizrenu“. Prizren je grad na Kosovu, a poruka „dogodine u Prizrenu“ je pozdrav srpskih nacionalista koji promoviše težnju velikosrpskog državnog projekta da osvoji dio kosovske teritorije. &nbsp;

Vranešu Dan oslobođenja Pljevalja od fašističkog okupatora najtragičniji dan 20. vijeka

Nadležne inspekcije zabranile su rad u privatnoj zdravstvenoj ustanovi – Ambulanta pedijatrije „Unimedica“ u Ulcinju u kojoj je liječen devetogodišnji dječak iz Bara koji je preminuo, saopšteno je iz Ministarstva zdravlja.
Zdravstvena inspekcija Ministarstva zdravlja je, u saradnji sa Inspekcijom rada, Inspekcijom zaštite na radu i Poreskom inspekcijom, sprovela je zajednički inspekcijski nadzor u privatnoj zdravstvenoj ustanovi – Ambulanta pedijatrije „Unimedica“ u Ulcinju kako bi ispitala okolnosti tragične smrti djeteta uzrasta devet godina.&nbsp;
- Tokom nadzora utvrđen je veći broj nepravilnosti u radu ove ustanove, iz nadležnosti svih uključenih inspekcija - navedeno je u saopštenju Ministarstva zdravlja.
Kako su rekli u tom resoru, na osnovu nalaza, zdravstvenoj ustanovi izrečene su zakonom propisane kazne, a njen rad je zabranjen.
- Ministarstvo zdravlja nastavlja da preduzima sve potrebne mjere radi utvrđivanja svih relevantnih okolnosti i zaštite javnog zdravlja. Javnost će biti blagovremeno informisana o svim daljim koracima i rezultatima postupka - poručeno je iz Ministarstva zdravlja.
Primorski portal objavio je 16. novembra da je dječak preminuo dan ranije, odnosno tri dana nakon što je dobio boginje, imao visoku temperaturu, zbog čega su ga roditelji nekoliko puta vodili kod ljekara.
Više državno tužilaštvo u Podgorici formiralo je predmet povodom smrti devetogodišnjaka u Baru.
Taj medij je objavio da su roditelji dijete poveli na pregled i pedijatru u Opštu bolnicu Bar tokom noći između 14. i 15. novembra, ali da je dežurni pedijatar procijenio da pacijenta te noći ne hospitalizuje. Zdravstveno stanje dječaka se dodatno pogoršalo kroz nekoliko sati, a u subotu ujutro je preminuo.
Više državno tužilaštvo u Podgorici formiralo je predmet povodom smrti dječaka.

Ministarstvo zdravlja: Zabranjen rad privatnoj zdravstvenoj ustanovi u kojoj je liječen preminuli dječak

čelnik cetinjske policije u vrijeme zločina u Medovini, Dalibor Šaban potpisao je dopis kojim se filijala MUP-a na Cetinju obavještava ,,da je protiv Vuka Borilovića podnešena krivična prijava zbog nasilničkog ponašanja, kao i da je osim toga dato i neko usmjerenje da se postupa u skladu sa Zakonom o oružju“.
On je to saopštio juče na suđenju bivšoj načelnici filijale MUP-a Cetinje Oliveri Krivokapić, optuženoj za nesavjestan rad u službi, odnosno za nepokretanje upravnog postupka da se Boriloviću oduzme oružje, za koje se kasnije ispostavilo da je koristio da izvrši masakr u Medovini, kada je ubio deset osoba, među kojima i dječake Marka i Mašana Martinovića.
Prema riječima Šabana, kao kontakt osoba naveden je Aleksandar Džaković (takođe službenik policije na Cetinju).
Dodao je da su mu kolege rekle da je praksa bila da se obavještava filijala iako to nije obavezujuće zakonom.
On je na pitanje zastupnice optužbe zbog čega se takvo obavještenje slalo filijali, kazao da je razlog ,,to što je Borilović imao oružje sa oružanim listom, ali kako je protiv njega podnešena krivična prijava za nasilničko ponašanje samim tim stekli su se uslovi za pokretanje upravnog postupka za privremeno, ili, nakon završetka krivičnog postupka, trajno oduzimanje vatrenog oružja“.
Ispričao je i da je svako oduzimanje oružja u legalnom posjedu protivpravno, kako od strane tužioca tako i od strane policije, osim ako je oružje bilo sredstvo za izvršenje krivičnog djela. U tim slučajevima policija i tužilaštvo su u obavezi da oduzmu oružje, koje postaje predmet krivičnog, a ne upravnog postupka“.
- U predmetu koji je formiran protiv Vuka Borilovića zbog krivičnog djela nasilničkog ponašanja, oružje je bilo i trebalo da bude predmet upravnog postupka, a kroz izviđaj je to i utvrđeno - kazao je Šaban.
Na pitanje advokata da li smatra normalnim da se nekome ko je osuđivan za nasilničko ponašanje, sa elementima teškog nasilja, izda dozvola za oružje, Šaban je kazao da bi to pretpostavilo da se filijala oglušila o negativnu procjenu datu od UP.
Nekadašnji šef policije na Cetinju, pored ostalog, kazao je da mu nije poznato da li je vršen pretres stana Vuka Borilovića, u slučaju optužbi za nasilničko ponašanje u julu 2021. godine, kada je Borilović prvo gađao kamenicama kuću Marka Lagatora, a nakon toga mu i metalnom šipkom polomio auto. Policija je tada podnijela krivičnu prijavu protiv Borilovića, zbog ,,nasilničkog ponašanja i nanošenja štete“. Tada je utvrđeno da je Vuk Borilović posjedovao oružje, koje nije pronađeno prilikom pretresa njegove kuće.
- Ne mogu se sjetiti da je pretres vršen, a ako jeste nije pronađeno oružje jer je onda bilo dobro sakriveno - kazao je Šaban.
Prema njegovim riječima to oružje i nije bilo u nadležnosti policije nego u nadležnosti drugog organa, jer nije predmet krivičnog već upravnog postupka. Šaban nije naveo o kojem drugom organu je riječ.
Na pitanje da li je postupanje policije bilo zakonito u slučaju kada Oliveri Krivokapić nije dostavljena službena zabilješka, Šaban je kazao da je sama krivična prijava i više nego dovoljna za pokretanje ili dalje preduzimanje radnji i mjera iz nadležnosti filijale jer krivična prijava sadrži ozbiljnu strukturu dokaza, a posebno što izviđajem rukovodi tužilac, te samim tim krivična prijava dobija dodatnu snagu, dokaznu, pravnu i bilo kakvu drugu u odnosu na subjektivnu službenu zabilješku, jer je veći stepen pouzdanosti.
Optužena Krivokapić pitala je svjedoka zašto nije podnešena krivična prijava protiv nje jer nije postupila po obavještenju, na što je Šaban odgovorio da policija nije raspolagala operativnim podacima.
- Policija nije raspolagala operativnim podacima da u konkretnom slučaju nije preduzeto ništa u skladu sa obavještenjem, a da smo raspolagali sa tim informacijama policija bi obavijestila neki drugi organ, prvenstveno tužilaštvo - odgovorio je Šaban nekadašnjoj šefici filijale MUP-a na Cetinju.
Šaban je takođe kazao i da se događaja iz jula 2021. godine, kada je Borilović počinio djelo nasilničkog ponašanja, ponovo sjetio tek nakon što je ovaj izvršio masakr u Medovini.
- Tada sam uzeo predmet da listam i provjeravam što je urađeno. Teško se mogu sjetiti koliko je često slučaj na Cetinju da se dešavaju takvi događaji, a što se može provjeriti kroz evidenciju krivičnih djela, pa se može utvrditi koliko je to često - kazao je Šaban dodavši i da je nakon dešavanja u Medovini pitao za spis u kojem je postupak izdavanja dozvole za posjedovanje oružja Vuku Boriloviću, te da je dobio odgovor ,,da je u odnosu na Borilovića rađena provjera, koja je proslijeđena upravnim poslovima“, ali i da se sada ne može sjetiti da li je ta provjera bila pozitivna ili negativna.
<h3>Tvrdi da niko nije uticao na njega</h3>
Na pitanje da li ga je neko pozvao nakon događaja u julu 2021. godine, da se Vuku Boriloviću ne oduzme oružje, Šaban je negirao i dodao da nikakav uticaj nije na njega vršen ni da nešto uradi ni da ne uradi.
- Ne sjećam se da je postojala operativna informacija, a da je postojala toga bih se sjetio, jer se i te kako interesujem za svaki predmet. Ne mogu se sjetiti da li su konkretno rađene provjere, jer za provjere za koje me vi pitate rade se u trenutku izdavanja dozvole za posjedovanje oružja - kazao je Šaban.
<h3>Šaban se nije izjasnio da ko je naredio da patrola ispred Cetinjskog manastira ne reaguje</h3>
Načelnik cetinjske policije u vrijeme masakra u Medovini Dalibor Šaban nije mogao da sde izjasni ko je policajcima koji su se nalazili ispred manastira naredio da se ne udaljavaju, iako je samo stitinjak metara dalje Vuk Borilović ubio desetoro ljudi.
- Ako je tako, ja to osuđujem, ali se ne mogu izjasniti da li je tako. Pošto su u toku postupci, to će se utvrditi u njima - kazao je Šaban, odgovarajući na pitanje advokata oštećenih porodica.

Šaban: Filijala MUP-a oglušila se o negativnu procjenu policije

Susret crnogorskog premijera Milojka Spajića i albanskog kolege Edija Rame postao je viralan na društvenim mrežama. Podsjetimo, lideri regiona okupili su se juče u Tirani na Samitu o Planu rasta EU za Zapadni Balkan „Naš put ka EU“.&nbsp;
Domaćin skupa Rama dočekivao je goste ispred palate, a kada je stigao Spajić uputio mu je šaljiv komentar.
Rama je Spajiću pri izlasku iz automobila rekao: "Vi ste predvodnik, kako možete da kasnite?"
Na to mu je Spajić kroz osmijeh odgovorio: "Ne, mi ne kasnimo, mi smo baš na vrijeme."
<div class="embed-block"><div style="max-width: 660px;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 63%; padding-top: 284px;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fwww.instagram.com%2Freel%2FDRUB9eDCJVD%2F%3Figsh%3DMTd5M21jOHU4a2x3bw%3D%3D&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>
 
Na Samitu, pored Spajića, učestvuje evropska komesarka za proširenje Marta Kos, premijeri Srbije Đuro Macut, Kosova Aljbin Kurti, Sjeverne Makedonije Hristijan Mickoski, predsjedavajuća Savjetu ministara BiH Borjana Krišto.
Cilj Samita je jačanje ekonomske i političke saradnje između Zapadnog Balkana i EU.

Tag: dfc